Kỳ đài Thành Nam - 'Địa chỉ đỏ' để giáo dục lịch sử

3 giờ trướcBài gốc

Cột cờ Nam Định (Ninh Bình).

Chứng tích lịch sử hào hùng

Nằm trên đường Tô Hiệu, phường Nam Định, di tích Cột cờ Nam Định là công trình kiến trúc mang ý nghĩa lịch sử - văn hóa độc đáo, được xây dựng vào thế kỷ XIX. Theo tài liệu lưu trữ tại Bảo tàng tỉnh Ninh Bình, Cột cờ Nam Định được khởi dựng từ năm Gia Long 11 (1812) và hoàn thành năm Quý Mão (1843). Đây là công trình quan trọng của Thành cổ Nam Định, nằm ở phía Nam nội thành, trước Điện Kính Thiên (nay là Chùa Vọng Cung). Với chiều cao 23,84m, Cột cờ Nam Định là kiến trúc cao nhất của Thành Nam thời kỳ đó.

Cột cờ Nam Định tọa lạc trong khuôn viên diện tích 1.800 m2, được chia thành 3 phần chính gồm: chân đế (phần bệ), thân cột (thân dài) và vọng canh (vọng lâu). Cột cờ Nam Định là một công trình kiến trúc độc đáo, khá tương đồng với Cột cờ Hà Nội với phần bệ được xây bằng gạch nung già màu đỏ sẫm, đều là mô hình một ngọn tháp hình lục lăng, bên trong rỗng và có cầu thang xoắn ốc đưa lên đỉnh.

Trong suốt quá trình tồn tại, Cột cờ Nam Định là nơi diễn ra các trận chiến đấu ác liệt của quân và dân Nam Định cũ chống lại thực dân Pháp vào các năm 1873 và 1883. Nhiều người con của quê hương đã anh dũng hy sinh, trong đó có Anh hùng liệt nữ Nguyễn Thị Trinh. Sau khi mất, bà được Vua Tự Đức và Vua Thành Thái truy phong “Tiết liệt anh phong”, “Giám thương Công chúa - Bà Chúa coi kho”; nhân dân Thành Nam suy tôn là Bản Cảnh Thành hoàng và lập miếu thờ tại Kỳ đài. Vào thời điểm sôi sục của Cách mạng tháng Tám năm 1945, hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới trên đỉnh Cột cờ Nam Định đã trở thành biểu tượng thiêng liêng của chiến thắng và niềm tự hào của người dân Thành Nam.

Cột cờ Nam Định, tỉnh Ninh Bình, là công trình kiến trúc mang ý nghĩa lịch sử - văn hóa độc đáo được xây dựng vào thế kỷ XIX.

Chị Nguyễn Thị Thu Hường, Phó Trưởng Phòng Giáo dục - Truyền thông, Bảo tàng tỉnh Ninh Bình cho biết, trong suốt thời kỳ chống đế quốc Mỹ cứu nước, nhiều cán bộ, đảng viên chọn cột cờ làm nơi liên lạc và sinh hoạt bí mật. Cột cờ Nam Định cũng là trạm quan sát và trực chiến của dân quân tự vệ Nhà máy Liên hợp Dệt Nam Định. Trải qua hai trận bị máy bay Mỹ oanh kích vào năm 1965 và năm 1972, Cột cờ bị phá hủy. Đến năm 1997, kỷ niệm 43 năm Ngày giải phóng thành phố Nam Định (1954 - 1997), cột cờ được phục dựng lại theo đúng nguyên trạng.

Với ý nghĩa lịch sử, văn hóa và giá trị kiến trúc, năm 1962, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp hạng Cột cờ Nam Định là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia, đến năm 1997 đã cấp Bằng Di tích lịch sử - văn hóa cho công trình này.

Phát huy giá trị “địa chỉ đỏ”

Năm 2011, Bảo tàng tỉnh Ninh Bình đã tiếp nhận quản lý di tích Cột cờ Nam Định. Vào ngày lễ, Tết của dân tộc, các nghi lễ truyền thống luôn được đơn vị tổ chức, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, tâm linh của cộng đồng. Từ năm 2012 đến nay, bảo tàng đã phối hợp với cơ sở giáo dục tổ chức trưng bày “Một số hình ảnh tiêu biểu về Thành Nam xưa và di tích lịch sử - văn hóa Cột cờ Nam Định” với chủ đề: “Di tích Cột cờ và sự tích Giám thương Công chúa”, “Thành cổ Nam Định”, “Trường thi Hương Nam Định”, “Phố cổ Thành Nam”…, góp phần tuyên truyền, giáo dục lịch sử, cách mạng cho thế hệ trẻ. Hằng năm, nơi đây đón hàng trăm đoàn khách trong nước và quốc tế đến tham quan, tưởng nhớ các anh hùng đã hy sinh vì đất nước.

Đến với di tích Cột cờ Nam Định, mỗi người sẽ được sống lại những thời khắc lịch sử oanh liệt của vùng đất Thành Nam, từ cuộc chiến chống thực dân Pháp đến những năm tháng kháng chiến chống đế quốc Mỹ đầy cam go.