Kỳ Hân thường xuyên chia sẻ hình ảnh chơi pickleball lên mạng xã hội. Ảnh: Ky Han Nguyen.
Mới đây, người mẫu Kỳ Hân - vợ cầu thủ Mạc Hồng Quân - gây chú ý khi bất ngờ trở lại sân pickleball chỉ sau 5 tháng bị chấn thương gãy 1/3 giữa thân xương đùi trái. Diện trang phục thể thao, quấn băng gối kín đáo và cầm vợt thi đấu, nữ người mẫu khiến cộng đồng mạng xôn xao.
Nhiều người ngưỡng mộ tinh thần mạnh mẽ, đam mê thể thao của cô, song cũng có ý kiến lo ngại việc chơi lại bộ môn này sớm có thể khiến chấn thương tái phát.
Chuyên gia lo ngại biến chứng
Trao đổi với Tri Thức - Znews, bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi, chuyên khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho rằng việc Kỳ Hân trở lại sân pickleball ở thời điểm này có phần liều lĩnh.
Vị chuyên gia phân tích xương đùi là xương chịu lực lớn nhất cơ thể. Thông thường, quá trình liền xương cần ít nhất 3 tháng, lâu hơn với người cao tuổi. Tuy nhiên, để đủ điều kiện chơi thể thao, đặc biệt là những bộ môn đòi hỏi chạy, xoay chuyển đột ngột, thời gian phục hồi phải kéo dài tối thiểu một năm.
Quá trình phục hồi chức năng sau gãy xương đùi trải qua 3 giai đoạn: lấy lại biên độ vận động của các khớp, lấy lại sức cơ và tập chịu lực.
"Tùy mức độ liền xương, bác sĩ sẽ hướng dẫn tập luyện đan xen. Nhưng nguyên tắc quan trọng là xương phải liền chắc, liền vững thì mới được đi lại và vận động mạnh", bác sĩ Nhật Thi nhấn mạnh.
Người mẫu Kỳ Hân gây chú ý khi bất ngờ trở lại sân pickleball chỉ sau 5 tháng bị chấn thương gãy 1/3 giữa thân xương đùi trái.
Theo bác sĩ Thi, hiện tại, nữ người mẫu có thể đi lại, sinh hoạt bình thường, thậm chí tập nhẹ nhàng các môn như bơi lội hay đạp xe. Tuy nhiên, với pickleball, chạy hoặc đổi hướng nhanh, nguy cơ gãy xương tái phát rất cao.
"Tôi từng gặp trường hợp bệnh nhân gãy lại xương đùi sau 8 tháng. Dù đã đóng đinh nội tủy, khi gãy lại, chiếc đinh bị bẻ cong, khiến ca phẫu thuật sau đó phức tạp hơn rất nhiều so với lần đầu", bác sĩ Thi nói.
Môn thể thao thời thượng nhưng không dành cho người chủ quan
Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), mỗi tháng có hàng chục trường hợp phải nhập viện vì chấn thương liên quan đến pickleball. Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi cho biết các chấn thương thường gặp nhất là viêm và tổn thương điểm bám của gân duỗi, dây chằng nhỏ quanh cổ chân, ít hơn là chấn thương dây chằng gối. Nhiều bệnh nhân dù đã thấy đau vẫn chủ quan không đi khám, để đến khi viêm mạn tính mới điều trị, ảnh hưởng lâu dài đến khả năng vận động.
Giải thích vì sao một môn tưởng như "nhẹ nhàng" lại gây hại, bác sĩ Thi chỉ ra hai nguyên nhân chính:
Nhiều người, nhất là giới trẻ, bỏ qua khâu khởi động, dẫn tới dây chằng, cơ khớp dễ tổn thương khi di chuyển nhanh, đổi hướng đột ngột.
Pickleball có tính đối kháng cao, người chơi dễ bị cuốn vào nhịp độ thi đấu, liên tục phản xạ và vận động mạnh vượt quá khả năng kiểm soát.
Bác sĩ Nguyễn Dương Nhật Thi cho biết các chấn thương thường gặp nhất là viêm và tổn thương điểm bám của gân duỗi, dây chằng nhỏ quanh cổ chân, ít hơn là chấn thương dây chằng gối. Ảnh: BSCC.
"Ngã khi tranh bóng rất thường gặp. Người không chuyên chỉ cần sai tư thế có thể gãy xương, đứt dây chằng. Với những ai từng có tiền sử chấn thương, nguy cơ tái phát càng cao", bác sĩ Thi cảnh báo.
Đồng quan điểm, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy cao áp Việt - Nga (Bộ Quốc phòng), cho biết gần như không có bộ phận nào an toàn tuyệt đối khi chơi pickleball.
Ở chi dưới, người chơi dễ gặp bong gân dây chằng đầu gối (ACL, MCL), rách sụn chêm, lật mắt cá, viêm hoặc đứt gân Achilles. Các cơ gân kheo và cơ gấp hông cũng dễ căng khi bứt tốc. Ở chi trên, khuỷu tay và vai thường bị viêm do quá tải, cổ tay dễ bong gân hoặc rách sụn. Vùng lưng dưới cũng nằm trong nhóm nguy cơ, với các chấn thương như căng cơ hay thoát vị đĩa đệm do xoay người, cúi gập sai cách.
Trên một mặt sân nhỏ, chỉ một cú hụt chân có thể dẫn đến ngã mạnh, gãy cổ tay, trật khớp vai hoặc chấn thương đầu. Người chơi cũng có thể bị va chạm với đồng đội, bóng đập vào mặt gây chấn thương phần mềm. Nguy hiểm nhất là gãy xương hông do té ngã, cần can thiệp y tế ngay.
Theo bác sĩ Hoàng, ở nhóm dưới 50 tuổi, chấn thương thường đến từ tinh thần "máu lửa": lao người cứu bóng, vận động quá sức hoặc không nghỉ ngơi đủ. Trong khi đó, nhóm trên 50 tuổi - chiếm tới 90-91% ca chấn thương - đối mặt nhiều rủi ro hơn do thăng bằng kém, phản xạ chậm, thị lực suy giảm, loãng xương và bệnh nền (tim mạch, tiểu đường, viêm khớp).
Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), mỗi tháng có hàng chục trường hợp phải nhập viện vì chấn thương liên quan đến pickleball. Ảnh: Phương Lâm.
"Không chỉ dễ ngã, họ còn phục hồi chậm, dễ viêm gân do mô mềm kém đàn hồi. Phụ nữ lớn tuổi hay bị gãy cổ tay, còn nam giới thường gặp chấn thương nặng, phải nhập viện". bác sĩ Hoàng lưu ý.
Không chỉ gây hại cho cơ xương khớp, pickleball còn tiềm ẩn rủi ro tim mạch. ThS.BSCKII Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho hay vận động quá sức có thể gây rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, thậm chí đột quỵ hoặc đột tử.
"Pickleball đòi hỏi phản xạ nhanh và vận động liên tục, dễ khiến cơ thể rơi vào tình trạng quá tải. Với người có bệnh nền tim mạch, đây là nguy cơ không thể xem nhẹ. Thực tế, y văn đã ghi nhận những ca đột tử khi chơi thể thao chỉ vì không đánh giá đúng thể trạng", bác sĩ Mạnh chia sẻ với Tri Thức - Znews.
Để chơi pickleball an toàn, các chuyên gia khuyến cáo người chơi nên tuân theo các nguyên tắc sau:
Khởi động kỹ, rèn luyện thể lực và nắm vững kỹ thuật. Trước mỗi trận, người chơi nên dành 5-10 phút chạy tại chỗ, xoay khớp, nâng gối, giãn cơ.
Nên học kỹ thuật từ huấn luyện viên để phân bổ lực hợp lý, tránh chỉ dùng tay khi đánh bóng.
Giãn cơ sau mỗi trận đấu, đi bộ chậm hoặc xoa bóp giúp giảm đau nhức. Có thể kết hợp thuốc giãn cơ nếu cần nhưng phải theo chỉ định bác sĩ.
Người mới chơi hoặc có bệnh nền nên tập với cường độ vừa phải, nghỉ ngơi hợp lý và chỉ tăng dần sau khi cơ thể đã thích nghi.
Với người có bệnh mạn tính, cần kiểm tra sức khỏe trước khi chơi để đảm bảo an toàn.
Phương Anh