Kỳ họp lịch sử mở ra kỷ nguyên mới

7 giờ trướcBài gốc

Khối lượng công việc đồ sộ nhất từ trước đến nay

Ngay từ khi bắt đầu, Kỳ họp thứ 9 đã được xác định là một kỳ họp mang tính chất lịch sử. Đây là kỳ họp có thời gian kéo dài nhất từ đầu khóa XV với khối lượng công việc khổng lồ; thảo luận, xem xét khoảng 60 dự thảo Luật và Nghị quyết chỉ trong một kỳ họp. Các nội dung được xem xét đều mang ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc tập trung xây dựng và thể chế hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng; đồng thời thực hiện những đột phá về thể chế để bước vào một kỷ nguyên của hiện đại hóa, số hóa, xanh hóa và phát triển bền vững.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại phiên thảo luận tổ ở Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội đầu Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV

Ngay trong ngày khai mạc kỳ họp, 5-5-2025, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Từ Nghị quyết này, các cơ quan chức năng bắt đầu vào việc triển khai lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân về sửa đổi Hiến pháp - một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của mỗi quốc gia.

Hàng loạt dự thảo luật được xem xét, sửa đổi tại kỳ họp này nhằm mục tiêu đáp ứng thể chế hóa chủ trương của Đảng về tổ chức bộ máy tinh gọn hoạt động hiệu lực, hiệu quả: hướng tới tổ chức bộ máy địa phương 2 cấp; sáp nhập còn tỉnh 34 tỉnh, thành phố, bỏ cấp huyện, tổ chức lại cấp xã, phường...

Một điểm nhấn rất quan trọng khác là vào ngày 21-5, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 (rút ngắn 3 tháng) và Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Theo đó, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 là chủ nhật, ngày 15-3-2026.

Phát biểu tại phiên thảo luận ở Tổ đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội trong khuôn khổ kỳ họp, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, chúng ta cùng lúc phải làm rất nhiều việc và việc này phối hợp với việc kia. Cùng một lúc phải tập trung chuẩn bị đại hội các cấp, sắp xếp tổ chức, tinh gọn bộ máy, đồng thời vẫn phải đảm bảo được tất cả công việc thường xuyên, đảm bảo yêu cầu tăng trưởng kinh tế - xã hội.

Tổng Bí thư cho biết, có quá nhiều luật cần phải sửa. Tuy nhiên, ở Kỳ họp thứ 9 này, bước đầu mới nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một số quy định có vướng mắc trên thực tế, về lâu dài sẽ nghiên cứu hoàn thiện, sửa đổi căn bản, toàn diện. “Giờ sửa hết thì không có đủ thời gian trong bối cảnh “vừa chạy vừa xếp hàng”. Hàng ngũ chưa được thẳng nhưng vẫn phải chạy, trong quá trình chạy, người nọ đợi người kia lên cho thẳng hàng, chứ nếu chờ thẳng hàng mới chạy thì người ta xa mình nhiều rồi” - Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo trước Quốc hội tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9

Đổi mới tư duy xây dựng thể chế gắn liền với thực tiễn

Phát biểu tại phiên thảo luận đầu kỳ họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ và các cơ quan đang phối hợp chặt chẽ, khẩn trương thực hiện các công việc với yêu cầu quan trọng nhất là “vừa chạy vừa xếp hàng” nhưng công việc phải liên tục, không để gián đoạn, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của người dân và doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Kỳ họp thứ 9

Điển hình cho sự phối hợp chặt chẽ giữa Quốc hội với Chính phủ trong thời gian giữa Kỳ họp thứ 9 và việc triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4-5-2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Vào ngày 7-5, khi Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội bước vào ngày làm việc thứ ba, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ về xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân.

Dù thời gian rất ngắn nhưng mục tiêu được Thủ tướng yêu cầu là phải trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết ngay tại Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra, nhằm giải quyết ngay những vấn đề cấp bách, khẩn trương thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết 68 để các chính sách sớm đi vào cuộc sống. Đến sáng 17-5, chỉ 10 ngày sau, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân với tỷ lệ phiếu đồng thuận rất cao…

Trả lời báo chí, đại biểu Quốc Hoàng Minh Hiếu (đoàn Nghệ An) nhắc lại cụm từ “vừa chạy vừa xếp hàng” mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã sử dụng và cho rằng, đối với Quốc hội, tư duy này mang ý nghĩa rất quan trọng. Lý do bởi các yếu tố tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội đang biến động rất nhanh, trong khi thể chế và pháp luật của chúng ta nhiều khi lại chậm trễ, nặng quy trình, hoặc quá cầu toàn nên không theo kịp yêu cầu cuộc sống. Điều này đặt ra yêu cầu đối với Quốc hội và chủ thể khác trong quy trình lập pháp là phải năng động, đổi mới tư duy làm luật, chấp nhận thử nghiệm có kiểm soát; coi việc hoàn thiện chính sách là một quá trình sống động, gắn liền với thực tiễn chứ không thể đóng khung trong quy trình khép kín. Với tinh thần đó, Quốc hội đã chủ động trong việc đưa các vấn đề nóng, bức xúc của xã hội vào chương trình nghị sự và kịp thời ban hành các văn bản pháp luật để điều chỉnh…

Còn theo đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình), không chỉ là kỳ họp dài nhất, khối lượng công việc nhiều nhất từ trước tới nay, Kỳ họp thứ 9 còn đặc biệt ở chỗ đã thể chế hóa các chủ trương lớn, các Nghị quyết của Đảng, nhanh chóng đưa những chủ trương này vào cuộc sống phục vụ cho sự nghiệp phát triển của đất nước. Trong đó, có những quyết sách hết sức quan trọng để thể chế hóa và thực hiện “bộ tứ nghị quyết” chiến lược của Đảng đặt ra, gồm Nghị quyết 57, Nghị quyết 59, Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68.

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Công an trình Quốc hội dự án Luật Dẫn độ tại Kỳ họp thứ 9

Trách nhiệm cao nhất đưa đất nước tiến bước vào kỷ nguyên mới

Trải qua gần 4 tuần khẩn trương, sôi động, tích cực và hiệu quả, Quốc hội đã hoàn thành chương trình của đợt 1, Kỳ họp thứ 9 theo đúng kế hoạch. Đại biểu Quốc hội Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) đánh giá, chỉ trong một đợt họp với thời gian ngắn và gấp rút, nhiều nội dung quan trọng mang tính lịch sử đã được Quốc hội đưa ra thảo luận và quyết định, trong đó có công tác lập hiến. Để hoàn thành được khối lượng công việc đó, các cơ quan của Chính phủ và Quốc hội đã làm việc với tần suất rất cao, chuẩn bị kỹ lưỡng các nội dung, thể hiện tinh thần trách nhiệm và nỗ lực vượt bậc.

Bên cạnh tinh thần trách nhiệm của mỗi đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội Trần Kim Yến (đoàn TP.HCM) cũng bày tỏ sự ấn tượng lớn với nỗ lực và tinh thần làm việc của các ban soạn thảo, cơ quan thẩm tra các dự án luật. “Có những nội dung ngay sau khi thảo luận, các đại biểu nêu ý kiến trong phiên họp thì buổi tối ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã làm việc tiếp để tiếp thu, giải trình, xem xét điều chỉnh ngay” - đại biểu Quốc hội Trần Kim Yến nói. Ở một góc nhìn khác, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Sửu, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Huế cho rằng, sự chủ động trong sắp xếp chương trình, nội dung kỳ họp đợt 1 đã được các cơ quan liên quan triển khai một cách phù hợp, từ các dự án luật, nghị quyết đến thời gian thảo luận tổ và tại hội trường đều thể hiện tính khoa học, logic.

Đợt 1 của Kỳ họp thứ 9 kết thúc vào cuối tháng 5, sau đó sẽ tiến hành hợp Đợt 2 từ ngày 11-6. Ngay trong quãng thời gian giữa hai đợt họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành Phiên họp thứ 46 để xem xét, cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý 28/31 dự thảo Luật, Nghị quyết. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, đây là khối lượng công việc rất lớn, bao trùm nhiều lĩnh vực, đòi hỏi tinh thần làm việc kỹ lưỡng, trách nhiệm cao, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trình, cơ quan thẩm tra và các cơ quan hữu quan.

Đợt 2 của Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV còn rất nhiều nội dung quan trọng khác như: thông qua việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; xem xét Đề án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn; biểu quyết thông qua 34 Luật, 21 Nghị quyết… Hơn lúc nào hết, cử tri và nhân dân đang kỳ vọng các Luật và Nghị quyết được Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9 sẽ góp phần phục vụ hiệu quả cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, tạo đột phá để phát triển, phát huy mọi nguồn lực, kiến tạo không gian phát triển mới để các địa phương và cả nước vững vàng tiến bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Minh Hiếu (Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, Phó Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Czech): Báo chí là cầu nối để gắn kết Quốc hội với cử tri

“Không chỉ là cầu nối để gắn kết giữa Quốc hội với cử tri, sự tham gia của báo chí góp phần để hoạt động của Quốc hội trở nên công khai, minh bạch hơn. Đây là cơ sở để các cử tri có thể theo dõi, đánh giá được một cách đầy đủ về hoạt động của các đại biểu do mình bầu ra tại Quốc hội. Đây cũng chính là động lực quan trọng để các đại biểu Quốc hội hoạt động trách nhiệm hơn, gắn bó chặt chẽ hơn với cử tri. Đặc biệt, qua báo chí, các hoạt động của Quốc hội trở nên sống động hơn, gắn bó hơn với hơi thở của cuộc sống. Trong các phiên họp của Quốc hội, một vấn đề dù chỉ được thảo luận trong phạm vi gần 500 đại biểu Quốc hội nhưng với sự tham gia của báo chí, những vấn đề đó trở thành mối quan tâm của cử tri trên cả nước. Báo chí chính là môi trường làm cho các phiên họp của Quốc hội trở thành diễn đàn thảo luận về các vấn đề chính sách quốc gia”.

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội): Báo chí là kênh hỗ trợ đắc lực trong quá trình xây dựng pháp luật

“Cùng với việc tuyên truyền chính sách, pháp luật, đưa pháp luật vào cuộc sống một cách nhanh chóng, đầy đủ, báo chí cũng đã phản ánh những đề xuất, kiến nghị của người dân với Đảng, Nhà nước về các chính sách, các quy định pháp luật chưa thật phù hợp, những bất cập, vướng mắc, bức xúc trong thực tiễn thi hành, chấp hành pháp luật để có những sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Nói cách khác, báo chí đã cung cấp thông tin 2 chiều cho người dân và cho cơ quan Nhà nước. Với vai trò một thành viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội hai nhiệm kỳ, tôi nhận thấy rằng trong công tác xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, các cơ quan thông tấn, báo chí đã hỗ trợ đắc lực trong quá trình xây dựng pháp luật. Báo chí đã hỗ trợ hiệu quả cho các Ủy ban của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội trong việc xây dựng những dự án luật có hiệu quả cao, có tuổi thọ lâu dài và được đại đa số người dân đồng tình, ủng hộ”.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long (Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội; Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Brazil): Đại biểu Quốc hội thường xuyên nắm thông tin qua báo chí

“Báo chí có vị trí đặc biệt quan trọng trong hoạt động của Quốc hội. Bản thân các đại biểu Quốc hội cũng thường xuyên phải sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng, không chỉ để thu thập thông tin trong lĩnh vực quan tâm, phụ trách, mà còn trên tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội để nắm bắt những vấn đề thời sự, những vấn đề nổi lên, những vấn đề cần giải quyết. Từ đó, đề xuất với Đảng, Nhà nước, Quốc hội xem xét, thực hiện giám sát hoặc sửa đổi, bổ sung các quy định, chính sách hoặc quyết định các vấn đề quốc kế dân sinh”.