Quang cảnh Hội nghị chuyên đề “Bình dân học vụ số - Quốc hội số”. Ảnh: daibieunhandan.vn
Quốc hội số - yêu cầu tất yếu của quản trị hiện đại
Sau Cách mạng Tháng 8 năm 1945, một trong những nhiệm vụ trọng đại đầu tiên của chính quyền cách mạng non trẻ là phát động phong trào Bình dân học vụ. Trong bối cảnh hơn 90% dân số mù chữ, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”. Chính vì vậy, việc “xóa mù chữ” trở thành nhiệm vụ chính trị cấp bách, là bước khởi đầu để Nhân dân giành lấy tri thức, nâng cao dân trí, xây dựng đất nước độc lập, tự cường.
Nhìn lại lịch sử, phong trào Bình dân học vụ không chỉ là một cuộc vận động xóa mù chữ, mà còn là biểu tượng của ý chí khai sáng, khát vọng nâng cao dân trí để kiến thiết quốc gia. Nhờ nó, hàng triệu người dân đã biết đọc, biết viết, tham gia tích cực vào đời sống chính trị - xã hội.
Ngày nay, đất nước ta bước vào giai đoạn phát triển mới, với khát vọng vươn lên hùng cường, thịnh vượng vào năm 2045. Nếu như cách đây gần 80 năm, chữ quốc ngữ là “cánh cửa” mở ra tri thức, thì hôm nay, kỹ năng số chính là “chìa khóa” để mỗi công dân, mỗi cơ quan nhà nước, trong đó có Quốc hội - cơ quan quyền lực cao nhất của Nhân dân để hòa nhịp với thời đại chuyển đổi số.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị chuyên đề "Bình dân học vụ số - Quốc hội số: Khung kiến thức, kỹ năng số cho Quốc hội hiện đại”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Diệt giặc dốt, toàn dân đã tham gia “Bình dân học vụ” để xóa mù chữ. Giặc dốt bị tiêu diệt, để tiến kịp, tiến cùng thời đại, toàn dân cần tích cực tham gia phong trào “Bình dân học vụ số”.
Theo Tổng Bí thư, hôm nay, “Bình dân học vụ số - Quốc hội số” được khởi động với khát vọng phổ cập tri thức số đến mọi đại biểu và cán bộ trong hệ thống Quốc hội, tiếp nối truyền thống hiếu học, cầu thị của dân tộc ta trong thời đại mới.
Chủ trương xây dựng Quốc hội chuyên nghiệp, hiện đại, dân chủ và pháp quyền đã được khẳng định trong nhiều văn kiện của Đảng. Trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, điều này càng có ý nghĩa thời sự.
Một Quốc hội số không đơn thuần là ứng dụng công nghệ trong tổ chức kỳ họp hay trong bỏ phiếu điện tử mà quan trọng hơn nó đòi hỏi về quản trị dữ liệu lập pháp (xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu pháp luật đồng bộ, liên thông, minh bạch để hỗ trợ đại biểu nghiên cứu, so sánh, tham khảo); thảo luận minh bạch, mở rộng tương tác (các phiên họp, thảo luận kết nối trực tuyến, tăng cường công khai để cử tri theo dõi, góp ý); ra quyết sách dựa trên phân tích số liệu (ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn để dự báo tác động của chính sách, nâng cao chất lượng lập pháp và giám sát).
Một Quốc hội hiện đại chỉ có thể được hình thành nếu mỗi đại biểu có đủ kỹ năng số. Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) ngày nay không chỉ cần bản lĩnh chính trị, hiểu biết pháp luật, gắn bó với cử tri, mà còn cần thành thạo công cụ số; khai thác dữ liệu số; có kỹ năng truyền thông số; an ninh mạng và đạo đức số.
"Phong trào này không chỉ là phong trào ngắn hạn trong hai năm 2025 - 2026, mà còn là nền tảng cho học tập suốt đời của đội ngũ cán bộ Quốc hội. Chuyển đổi số là quá trình liên tục, công nghệ luôn đổi mới. Mỗi đại biểu, cán bộ Quốc hội cần nuôi dưỡng tinh thần tự học hỏi, chủ động cập nhật kiến thức mới, coi việc rèn luyện kỹ năng số là một yêu cầu tự thân hàng ngày. Đảng ủy Quốc hội tiếp tục chỉ đạo sát sao để phong trào học tập số thực sự trở thành thói quen, thành nét đẹp văn hóa công sở trong Quốc hội, xây dựng tư duy số, văn hóa số", Tổng Bí thư nêu rõ tại Hội nghị chuyên đề "Bình dân học vụ số - Quốc hội số”.
Hội nghị ĐBQH tỉnh Lâm Đồng tiếp xúc cử tri trực tiếp và trực tuyến tới cử tri các xã, phường, đặc khu toàn tỉnh
Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng ứng dụng chuyển đổi số
Thực tiễn cho thấy, các đoàn ĐBQH địa phương đã chủ động đi đầu trong ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả hoạt động; trong đó, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cũng không đứng ngoài cuộc.
Trong các kỳ tiếp xúc cử tri, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng đã phối hợp tổ chức các hội nghị trực tiếp, kết hợp trực tuyến giúp cử tri ở vùng sâu, vùng xa dễ dàng gửi ý kiến, kiến nghị đến đại biểu. Việc ứng dụng hệ thống quản lý văn bản điện tử, cơ sở dữ liệu lập pháp và công cụ phân tích số liệu... đã hỗ trợ đại biểu nghiên cứu, phản biện chính sách, bảo đảm tiếng nói của cử tri địa phương được phản ánh kịp thời tại nghị trường.
Kinh nghiệm từ Lâm Đồng cho thấy, “Bình dân học vụ số” không chỉ là khẩu hiệu, mà có thể hiện thực hóa bằng những hành động cụ thể, thiết thực ở từng đoàn đại biểu, từng địa phương. Chính sự chủ động, sáng tạo này đang góp phần quan trọng để Quốc hội ngày càng hiện đại, gần dân và vì dân hơn.
Từ phong trào "Bình dân học vụ" năm 1945 đến công cuộc xây dựng Quốc hội số hôm nay là một mạch nguồn liên tục của ý chí khai phóng dân trí và trí tuệ quốc gia. Nếu ngày xưa, “xóa mù chữ” là điều kiện để Nhân dân làm chủ chế độ mới, thì nay, “xóa mù công nghệ” chính là điều kiện để đất nước bứt phá trong kỷ nguyên số.
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, thành công của phong trào “Bình dân học vụ số, Quốc hội số” sẽ không chỉ nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ mà còn góp phần lan tỏa tri thức, kỹ năng trong toàn xã hội, thực hiện thắng lợi các mục tiêu chuyển đổi số quốc gia. Với tinh thần đó, Tổng Bí thư kêu gọi các đại biểu tiếp tục hăng hái hưởng ứng, nêu cao gương sáng học tập suốt đời và đổi mới sáng tạo, biến “Bình dân học vụ số” thành phong trào cách mạng sâu rộng của toàn đảng, toàn dân, toàn hệ thống chính trị. Với sự đoàn kết, quyết tâm, mục tiêu xây dựng một Việt Nam số, một đất nước phát triển hùng cường, thịnh vượng nhất định sẽ đạt được.
Nguyệt Thu .