Lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên trao quyết định về công tác cán bộ.
Sau thắng lợi Cách mạng Tháng Tám 1945, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, mở kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội. Nhận rõ bộ máy tư pháp thực dân, phong kiến chỉ là công cụ đàn áp, Đảng và Nhà nước đã xóa bỏ hoàn toàn. Ngày 13/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 33C thành lập Tòa án quân sự, đặt nền móng cho hệ thống Tòa án nhân dân Việt Nam, với nhiệm vụ “xét xử mọi hành vi phương hại đến nền độc lập của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”.
Ngày 26/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 37, quy định thẩm quyền lãnh thổ của các Tòa án quân sự, trong đó Tòa án quân sự Thái Nguyên phụ trách xét xử các vụ án tại 10 tỉnh phía Bắc.
Trải qua nhiều giai đoạn, từ buổi đầu xây dựng chính quyền cách mạng đến thời kỳ hội nhập quốc tế, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên luôn giữ vững vai trò là thiết chế bảo vệ công lý, phục vụ nhân dân, giữ gìn kỷ cương pháp luật và đóng góp tích cực vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Trong quá trình phát triển, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã nhiều lần tổ chức, sáp nhập và chia tách, từng bước hoàn thiện bộ máy, nâng cao năng lực xét xử, đáp ứng yêu cầu tư pháp của địa phương.
Thực hiện Nghị quyết của Trung ương và Quốc hội về sáp nhập tỉnh Thái Nguyên - Bắc Kạn, từ ngày 01/7/2025 Tòa án nhân dân hai tỉnh hợp nhất thành Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên mới; 17 tòa án cấp huyện được sắp xếp thành 9 tòa án khu vực.
Việc tổ chức lại này vừa thống nhất bộ máy, vừa tăng cường hiệu quả phục vụ nhân dân, đánh dấu bước phát triển quan trọng của hệ thống Tòa án trong giai đoạn mới.
Suốt 80 năm qua, dù trong bối cảnh sáp nhập hay chia tách, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên luôn giữ vững vai trò cơ quan xét xử, bảo vệ công lý, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, không ngừng nâng cao chất lượng giải quyết vụ việc theo đúng pháp luật.
Lễ công bố các quyết định về công tác cán bộ tại Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên.
Giai đoạn 2020-2025, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Nguyên thụ lý hơn 45.000 vụ việc, đã giải quyết gần 44.000 vụ, đạt tỷ lệ 96%. Các loại án đều vượt chỉ tiêu Quốc hội giao, cụ thể: hình sự 99%, dân sự và các việc khác 95,5%, hành chính 95,4%. Việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính được thực hiện đúng quy định.
Trong đó, tổ chức 452 phiên tòa lưu động, 355 vụ án điểm, hơn 1.290 phiên tòa rút kinh nghiệm, 712 phiên tòa số hóa; đồng thời, công khai gần 30.000 bản án, quyết định trên Cổng thông tin điện tử. Thực hiện Nghị quyết 33 của Quốc hội về tổ chức xét xử trực tuyến, Tòa án nhân dân hai cấp trong tỉnh đã nỗ lực khắc phục những khó khăn tổ chức triển khai từ tháng 7-2023, đến nay đã tổ chức xét xử 290 phiên tòa trực tuyến, kết hợp cùng với việc rút kinh nghiệm trong công tác xét xử.
Tòa án chú trọng hòa giải, đối thoại - phương thức đề cao sự đồng thuận và quyền tự định đoạt của đương sự. Từ khi Luật Hòa giải, đối thoại có hiệu lực (2021) đến nay, Tòa án hai cấp trong tỉnh đã tiếp nhận gần 6.000 đơn, hòa giải thành trên 3.000 vụ. Cách làm này giúp giải quyết mâu thuẫn trên cơ sở tự nguyện, tiết kiệm thời gian, chi phí, giữ gìn quan hệ xã hội; đồng thời, giảm tải hoạt động xét xử và góp phần ổn định tình hình địa phương.
Công tác thi hành án hình sự, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đều thực hiện đúng quy định. Bộ máy Tòa án hai cấp trong tỉnh được kiện toàn, sắp xếp hợp lý; nhiều thẩm phán được bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, điều động, luân chuyển. Công tác đào tạo, bồi dưỡng được chú trọng, nâng cao chất lượng đội ngũ, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp.
Hiện, toàn tỉnh có gần 300 hội thẩm nhân dân đồng hành cùng thẩm phán trong xét xử, góp phần đảm bảo khách quan, công bằng và tạo niềm tin cho nhân dân. Hằng năm, Tòa án tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng, cập nhật văn bản pháp luật và trao đổi kinh nghiệm thực tiễn để nâng cao nghiệp vụ cho đội ngũ hội thẩm.
Toàn tỉnh có hơn 100 hòa giải viên tham gia công tác hòa giải, đối thoại tại Tòa án. Lực lượng này hỗ trợ tích cực, giúp giải quyết tranh chấp, giảm tải công việc cho Tòa án và duy trì đoàn kết, ổn định cộng đồng.
Ngành Tòa án tỉnh Thái Nguyên đẩy mạnh chuyển đổi số, góp phần rút ngắn thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác.
Đảng ủy và lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên luôn thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và pháp luật của Nhà nước, chú trọng giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện bản lĩnh nghề nghiệp và phẩm chất đạo đức cho cán bộ, đảng viên.
Việc xây dựng đội ngũ trong sạch, vững mạnh, giữ kỷ luật, kỷ cương và chuẩn mực ứng xử được duy trì. Sau khi hoàn thành sáp nhập và ổn định bộ máy từ Tòa án tỉnh đến các Tòa án khu vực, công tác xây dựng Đảng tiếp tục được kiện toàn, đảm bảo lãnh đạo thống nhất và tạo nền tảng vững chắc cho hoàn thành nhiệm vụ chính trị.
Cùng với công tác xây dựng Đảng, các tổ chức đoàn thể phát huy vai trò, kịp thời động viên cán bộ, công chức, người lao động thi đua hoàn thành nhiệm vụ. Nhiều hoạt động an sinh xã hội và từ thiện được triển khai thiết thực, như Chương trình Tết vì người nghèo, các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, thăm hỏi, tặng quà gia đình chính sách và người có công với cách mạng.
Những năm qua, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Nguyên phát động nhiều phong trào thi đua, được cán bộ, công chức, người lao động tích cực hưởng ứng, trở thành động lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị. Nhiều tập thể, cá nhân được tặng Cờ thi đua, Huân chương Lao động, Bằng khen, cùng các danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc và Chiến sĩ thi đua Tòa án nhân dân.
Phát huy kết quả đạt được, trong thời gian tới, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Nguyên tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp cải cách tư pháp. Trọng tâm là nâng cao chất lượng xét xử, đảm bảo tranh tụng công bằng, đẩy mạnh hòa giải, đối thoại, thực hiện cải cách hành chính tư pháp và chuyển đổi số theo Nghị quyết 57-NQ/TW và định hướng của Tòa án nhân dân tối cao.
Đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ, Thẩm phán, hội thẩm “vững về chính trị, giỏi chuyên môn, tinh thông pháp luật, công tâm, bản lĩnh”, nêu cao tinh thần “phụng công, thủ pháp, chí công vô tư”, gần dân, hiểu dân, phục vụ nhân dân, gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
80 năm xây dựng và phát triển, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Nguyên tiếp tục khẳng định quyết tâm đoàn kết, nỗ lực vươn lên, giữ vai trò chỗ dựa tin cậy của nhân dân. Tòa án góp phần bảo vệ công lý, quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, đồng thời giữ vững an ninh chính trị, trật tự xã hội, thực hiện cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và phục vụ sự phát triển bền vững của tỉnh Thái Nguyên và đất nước.
Bùi Đức Thuận, Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh