Đảo nổi An Bang. Ảnh: Lê Phúc.
Khắc nghiệt An Bang
Thường vào thời điểm cuối năm âm lịch, sóng to gió lớn nên việc tiếp cận hòn đảo nhỏ phía Nam Trường Sa là trở ngại nhất. Trên con tàu Trường Sa 22 ngày ấy thả neo cách đảo 3 km, chờ biển bớt sóng, thuyền trưởng mới lệnh thả ca nô để mọi người có thể vào bờ. Thượng tá Nguyễn Hồng Quân, Phó Lữ đoàn trưởng Quân sự Lữ đoàn 146 (Vùng 4 Hải quân), Trưởng đoàn công tác khi ấy nói với cánh phóng viên tháp tùng rằng: “Vùng biển An Bang không mấy thuận lợi, ngoài cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ, đối với các nhà báo không nhất thiết lên đảo; ai cảm thấy sức khỏe không phù hợp lắm, các bạn có thể ở lại tàu cũng được để đảm bảo an toàn”. Hơn 20 phóng viên hôm ấy đều do dự, nhưng phần đông “máu nhà báo” đã trội hơn cả; cuối cùng 15 người trong chúng tôi đã quyết định vào đảo. Phía gần trước mặt, đảo An Bang nổi lên giữa vùng biển nước xanh biêng biếc, xung quanh đầy những cơn sóng lớn vỗ bờ đảo trắng như thử thách những người làm báo. Sóng mạnh, xuồng tải nhỏ tròng trành phía dưới, mọi người đáp thang dây xuống ca nô thật khó khăn, phải nhờ sự hỗ trợ nâng đỡ của các chiến sĩ bên dưới. Cứ đủ “quân số” 7- 8 người trên xuồng, hai chiếc xuồng mới kèm cặp nhau vượt sóng. Hai chiếc ca nô chở đoàn chiến sĩ, phóng viên đầu tiên đã phải quay trở lại tàu, bởi sóng lớn, không thể cập bờ.
Đu dây nhảy xuồng vào đảo.
Đẩy xuồng ở An Bang.
Chờ đợi đến đầu giờ chiều, tôi cùng những phóng viên khác đi chuyến xuồng thứ hai. Quả thật sóng vẫn còn lớn lắm. Tôi ngồi xuồng phía sau, không thể nhìn thấy chiếc phía trước, bởi những lớp sóng trắng xóa cạnh mạn xuồng. Tôi cũng chỉ biết cầu nguyện cho vượt qua nguy hiểm những cơn sóng bạc đầu. Có điều, chiến sĩ đảm trách tài công ca nô chúng tôi thật lão luyện, anh cầm lái canh chừng vượt qua đầu những cơn sóng lừng lững, cao to như mái nhà; cứ thế mà tiến đến gần bờ một cách an toàn. Mọi người trên xuồng thở phào nhẹ nhõm! Tuy nhiên do sóng lớn, xuồng không thể cập bờ bình thường như ở các đảo khác ở Trường Sa. Cách bờ chừng hai chục mét, một nhân viên kỹ thuật trên xuồng ném mạnh sợi dây thừng to dài cho vài chiến sĩ mang áo phao đang bơi ra nắm bắt, đem vào bờ để nhiều người cùng giữ kéo. Tài công cầm chắc tay lái hướng phía đầu mũi vào cùng lúc với con sóng lớn đẩy xuồng vào trong. Đúng lúc ấy, vài chục lính đảo nắm chắc dây thừng kéo nhanh xuồng lên bờ; bởi thiếu sự đồng bộ ấy, sóng mạnh rút xuống sẽ kéo ca nô ra biển. Lên được đảo cam go, mất nhiều thời gian, bốn chiếc ca nô quần quật với biển đến gần chiều tối mới hoàn thành nhiệm vụ đưa cán bộ, chiến sĩ, phóng viên vào nơi an toàn, cũng như đảm bảo nhu yếu phẩm, lương thực, thực phẩm, quà tết năm ấy không bị hư hỏng. Căng thẳng nhất là ca nô vận chuyển thiết bị máy móc chuyên dùng nặng hơn 500 kg của tổ Viettel vào lắp ráp trên đảo, ban chỉ huy đảo An Bang phải huy động hơn 50 chiến sĩ trong “đội cảm tử” đứng sẵn trên bờ, dưới nước mới đưa lên được.
Tàu Trường Sa 22 neo đậu vùng biển An Bang.
Tác giả ở đảo Trường Sa Lớn.
Một lần trải nghiệm
Đảo An Bang thành lập “đội cảm tử” gồm những chiến sĩ to khỏe, rắn chắc, bơi lội giỏi kiêm làm nhiệm vụ kéo xuồng, hỗ trợ những đoàn khách từ đất liền ra thăm. Lính Bình Thuận khi ấy có 5 chiến sĩ ở “đội cảm tử” này, anh em hăng hái đẩy xuồng, khiêng hàng hóa vào bờ đến lúc hoàng hôn. Vài ngày ở đảo, tôi tranh thủ lên sân tập tạ của nhóm chiến sĩ trẻ đồng hương Bình Thuận phía trước tháp hải đăng An Bang. Chàng trai nào thân hình cũng rắn chắc, cơ bắp cuồn cuộn. Họ là những người lính cũ và mới, lần lượt ra An Bang làm nhiệm vụ rồi kết tình thân với nhau; như Lê Nguyễn Thanh Thuận (quê xã Đa Kai, huyện Đức Linh), Lê Trọng Sơn (xã Sơn Mỹ, huyện Hàm Tân), Đồng Nhân (thị trấn Lạc Tánh, huyện Tánh Linh), Phạm Ngọc Tú (xã Chí Công, huyện Tuy Phong). Tất cả đều tham gia “đội cảm tử” đẩy xuồng chuyển tải. Các chàng lính chia sẻ: “Vào mỗi dịp Tết Nguyên đán, chúng em đều nhận được quà tết lãnh đạo tỉnh Bình Thuận gởi tặng chiến sĩ Trường Sa”... Các chiến sĩ trẻ Bình Thuận sau này xuất ngũ, trở về quê nhà, đều được địa phương tạo điều kiện học nghề, làm việc phù hợp.
Còn ở đảo An Bang thời gian ngắn, tôi hiểu thêm về tình người chiến sĩ, giúp nhau vượt qua thử thách nơi vùng biển phía Nam sóng gió, khắc nghiệt này, cũng như các câu chuyện đầy cảm động khác. Đó là “chàng Robison” Nguyễn Văn Thu 30 năm canh giữ các ngọn hải đăng ở các đảo chìm, đảo nổi Trường Sa. Tạm biệt An Bang, chúng tôi ngồi trên 4 chiếc xuồng chuyển tải, chỉ đợi con sóng lớn ùa vào bờ, “đội cảm tử” của những chiến sĩ trẻ đẩy con xuồng theo sóng ra mép biển về lại với tàu Trường Sa 22. Chiếc ca nô đã ra xa mà những cánh tay của các chiến sĩ hải quân trên đảo vẫn còn vẫy mãi. Một chuyến đi Trường Sa đầy ấn tượng với cánh nhà báo các tỉnh, thành. Nhiều năm qua, Báo Bình Thuận bên cạnh một số phóng viên đến với Trường Sa một lần còn có hai phóng viên trẻ Hữu Phúc, Nguyễn Luân xông pha các điểm đảo Trường Sa 2 lần đều có những bài viết sinh động về cán bộ, chiến sĩ ngày đêm canh giữ vùng biển đảo. Những người làm báo trẻ khi có điều kiện hãy một lần đến với Trường Sa để có trải nghiệm quý báu về vùng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
THÁI KHOA