Kỹ thuật hình sự: Phá án bằng chứng cứ, điểm tựa của sự thật và công lý

5 giờ trướcBài gốc

Hôm nay lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an nhân dân Việt Nam đã kỷ niệm 68 năm Ngày truyền thống lực lượng Kỹ thuật hình sự (23-8-1957 – 23-8-2025).

Phía sau những chiến công vang dội của Cơ quan Cảnh sát điều tra là sự đóng góp lặng thầm nhưng đầy trí tuệ của lực lượng này, những nhà khoa học của hiện trường, những người buộc chứng cứ, tử thi phải lên tiếng.

Lực lượng kỹ thuật hình sự kỷ niệm 68 năm ngày truyền thống.

Công tác kỹ thuật hình sự không chỉ định hướng điều tra, mà còn tạo ra hệ thống chứng cứ khoa học để chứng minh tội phạm, xác định hung thủ, giảm thiểu tối đa nguy cơ oan sai và bỏ lọt tội phạm.

Mỗi vụ án là một bài toán khác nhau, hiện trường như một "mật mã" đầy bí ẩn, thách thức các điều tra viên. Đặc biệt, với những vụ án tưởng chừng như đi vào ngõ cụt, với tinh thần bền bỉ và sự nhạy bén chuyên môn, lực lượng kỹ thuật hình sự đã giải mã, gỡ nhiều "nút thắt" quan trọng,

Mỗi vụ án là một bài toán hiện trường khác nhau cần được giải mã. Ảnh PĐ.

Buộc dấu vết vật lý lên tiếng

Có thời gian dài, tôi theo chân lực lượng kỹ thuật hình sự tham gia khám nghiệm hiện trường nhiều vụ án mạng nghiêm trọng, chứng kiến công việc vô cùng tỉ mỉ, bền bỉ thu lượm từng vật chứng như dấu chân, vân tay, sợi tóc, mảnh vải, vỏ cây nhỏ nhất mới thấy sự nỗ lực bền bĩ, tỉ mẫn của họ.

Trần Văn Bơ, hung thủ gây ra thảm án được phát hiện từ dấu chân để trên nền gạch. Ảnh PHƯƠNG NAM.

Hồi tháng 11-2008, tại xã Tân Thuận, Hàm Thuận Nam, Bình Thuận (nay là xã Tân Thành, tỉnh Lâm Đồng) xảy ra vụ án mạng đặc biệt nghiêm trọng khi hai vợ chồng già bị sát hại trong nhà riêng gây rúng động cả vùng quê yên bình.

Hiện trường xáo trộn nhưng không thu giữ được dấu vân tay nào trong khi trên nền gạch bông có nhiều dấu vết vân bàn chân dẫm lên máu đi từ phòng khách xuống phòng tắm. Lực lượng kỹ thuật hình sự đã dùng máy cắt gạch cắt theo hình dấu chân để đưa về giám định dấu vết để truy nguyên.

Từ manh mối này, đã có gần 100 người được triệu tập để so sánh và bất ngờ những dấu chân cắt từ những miếng gạch bông đã “lên tiếng” và hung thủ Trần Văn Bơ buộc phải lộ diện thừa nhận hành vi tàn ác của mình.

Một sĩ quan kỹ thuật hình sự cho biết nguyên tắc khám nghiệm hiện trường dù thường án hay trọng án cũng không được bỏ sót một qui trình nào dù là nhỏ nhất mà phải thu lượm, bảo quản dấu vết, vật chứng, tài liệu, đồ vật, dữ liệu điện tử chặt chẽ.

Bọn trộm cắt cổng vào căn biệt thự trộm két sắt. Ảnh PN.

Hay vụ trộm két sắt tại Phong Nẫm, Phan Thiết vào tháng 11-2016. Nhóm trộm cắt khóa cổng căn biệt thự của chủ tiệm cầm đồ rồi lên lầu phá cửa phòng ngủ mang két sắt đi và sau đó phát hiện chiếc két sắt nằm dưới hố đất cách căn biệt thự hơn năm cây số.

Trong két sắt vẫn còn một số nữ trang, giấy tờ đất đai và theo chủ nhà, trong két sắt có khoảng nửa tỉ đồng cùng rất nhiều nữ trang bằng vàng 24K, 18K và bạch kim… Do hiện trường đã bị xáo trộn vì người nhà kiểm tra tài sản khi phát hiện bị trộm nên công tác khám nghiệm hiện trường gặp nhiều khó khăn. Lực lượng kỹ thuật hình sự chỉ thu giữ một vỏ chai nước khoáng cùng vài túi nylon.

Lực lượng kỹ thuật hình sự truy dấu vân tay. Ảnh PN.

Sử dụng biện pháp kỹ thuật trên vỏ chai nước khoáng, lực lượng kỹ thuật hình sự phát hiện dấu vết đường vân có đầy đủ các yếu tố để giám định và qua sàng lọc, xác định dấu vân tay trên là của Nguyễn Hoàng Thơ (ngụ Bến Tre). Triệu tập làm việc, Thơ thừa nhận cùng ba người khác thực hiện vụ trộm và cầm đầu là Lý Bội Huê ở TP.HCM…

Giải mã tử thi và dấu vết sinh học

Với chuyên môn giám định pháp y và dấu vết sinh học, lực lượng kỹ thuật hình sự không chỉ xác định nguyên nhân tử vong mà còn tái hiện diễn biến vụ án, cung cấp chứng cứ khoa học vững chắc để truy nguyên hung thủ.

Vụ ném thi thể dưới đèo Đaguri. Ảnh PĐ.

Vụ phát hiện thi thể đàn ông gói trong bao ném phi tang dưới đèo Đaguri, quốc lộ 55 vào trung tuần tháng 12-2018 là minh chứng sống động.

Sau khi gia đình xác nhận thi thể là nạn nhân NĐT ngụ xã Đambri, Bảo Lộc, Lâm Đồng và tiến hành khám nghiệm hiện trường; giám định tử thi, Phòng Kỹ thuật hình sự nhận định nạn nhân chấn thương nặng hai phổi bởi tác động của ngoại lực nhiều lần vào vùng ngực dẫn đến suy hô hấp cấp không hồi phục được nên tử vong.

Với các thương tích tác động bởi vật tày và tay chân, khả năng nạn nhân đã bị nhiều người khống chế, đánh đập trong thời gian dài khi phát hiện tử vong mới chở thi thể phi tang…

Lực lượng kỹ thuật hình sự phân tích, đánh giá chứng cứ ngay tại hiện trường. Ảnh PN.

Kết quả điều tra sau đó đúng như nhận định, nạn nhân đã bị nhiều người dùng gậy cao su, tay chân đánh đập do ghen tuông từ 15 giờ ngày 6-12-2018 cho đến 22 giờ cùng ngày. Sau đó phát hiện nạn nhân tử vong, kẻ chủ mưu là Trần Quang Hiển mới thuê xe ném thi thể xuống đèo Đaguri để phi tang.

Một trong những chiến công của lực lượng kỹ thuật hình sự có thể kể đến vụ thảm án ở chùa Quảng Ân (Hàm Tân) vào chiều 23-3-2020. Hung thủ đột nhập vào chùa sát hại trụ trì cùng nữ sinh làm công quả và làm bị thương rất nặng mẹ cô sinh viên, cướp đi nhiều tài sản.

Vụ thảm án tại chùa Quảng Ân năm 2020. Ảnh PN.

Vụ án mạng đặc biệt nghiêm trọng gây xôn xao dư luận và ban chuyên án nhanh chóng được xác lập.

Lực lượng kỹ thuật hình sự đã chia làm nhiều tổ để truy xét. Căn cứ vào các dấu vết hiện trường; dấu vết trên tử thi, lực lượng kỹ thuật hình sự đã có những nhận định, đánh giá ban đầu gần như trùng khớp với những tình tiết diễn biến của vụ án.

Từng dấu vết nhỏ nhất được thu thập, truy xét. Ảnh PĐ.

Từ đây, lực lượng kỹ thuật hình sự nhận định thời gian gây án khoảng từ 0 giờ đến 2 giờ sáng ngày 23-3-2020; chỉ có một đối tượng gây án, cao khoảng 1m64-1m67, nặng trên 70kg thể trạng mập khỏe, thông thuộc địa hình và không gian trong hiện trường, nhiều khả năng có quen biết với các nạn nhân; hung khí gây án là vật tày, khả năng là khúc cây có sẵn phía sau chùa…và thu thập được nhiều dấu vết sinh học khác có giá trị truy nguyên cao.

Hung thủ Nguyễn Thanh Tâm chỉ nơi phi tang hung khí.

Từ dấu vết thu thập được tại hiện trường cùng với kết quả xác minh của cơ quan điều tra, qua công tác giám định đã xác định được hung thủ là Nguyễn Thanh Tâm và truy tìm được hung khí…

Lực lượng Kỹ thuật hình sự - họ là những người đối thoại với hiện trường, buộc chứng cứ phải lên tiếng.

Không có ánh đèn hào nhoáng, không có tiếng vỗ tay, chỉ có sự thầm lặng và niềm kiêu hãnh của những nhà khoa học điều tra. 68 năm qua, lực lượng Kỹ thuật hình sự Công an nhân dân đã chứng minh: Không có tội ác nào hoàn hảo trước trí tuệ, khoa học điều tra hiện đại và lực lượng này vẫn sẽ mãi là điểm tựa của sự thật và công lý.

PHƯƠNG NAM

Nguồn PLO : https://plo.vn/ky-thuat-hinh-su-pha-an-bang-chung-cu-diem-tua-cua-su-that-va-cong-ly-post867125.html