Kỳ tích bên trong lòng núi

3 giờ trướcBài gốc

Bên trong lòng núi Bình Đê, hầm số 3 đang bước vào giai đoạn chạy thử để sẵn sàng đón những đoàn xe Bắc - Nam lưu thông. Để xây dựng công trình giao thông cấp đặc biệt này, những công nhân, kỹ sư đã làm việc 24/24 giờ xuyên suốt 3 năm ròng.

Bởi ai cũng hiểu, hạng mục ấy là đường găng quyết định đến tiến độ dự án và toàn hệ thống cao tốc Bắc - Nam phía đông.

Chuyện chưa kể thi công hầm cấp đặc biệt

Ngày cuối năm, tiếng máy khoan, máy đào vẫn rầm rập bên trong lòng núi Bình Đê. Ở ống hầm bên phải hướng Bắc - Nam, những người thợ cần mẫn thi công các hạng mục cuối cùng của hệ thống điện, phòng cháy, chữa cháy và vận hành thử trước khi chính thức thông xe.

Trong không khí hối hả, đâu đó hiện lên ánh mắt rạng ngời, niềm hạnh phúc giữa hầm sâu của những cán bộ, kỹ sư, công nhân sau bao nỗ lực, cống hiến đã được đền đáp. Hầm dài hun hút, nền bê tông bằng phẳng, vỏ hầm sơn màu vàng nhẹ, được đèn điện hắt vào tạo nên gam màu kỳ diệu giữa lòng núi.

Robot cỡ lớn được nhà thầu Đèo Cả đưa đến công trường dự án khoan đá nổ mìn thi công hầm số 3.

Đứng ở góc xa quan sát từng hạng mục đang chạy thử, gương mặt kỹ sư Bùi Hồng Đăng - Giám đốc Ban chỉ huy thi công hầm lộ rõ vẻ trầm ngâm. Người thủ lĩnh đào hầm có chút gì đó luyến tiếc khi biết rằng mai này đường đưa vào khai thác cũng là lúc anh phải chia tay mảnh đất đầy ắp kỷ niệm trong suốt 3 năm qua.

Có mặt trên “mặt trận” hầm số 3 từ những ngày đầu gian khó đi tìm đường mở cửa hầm, kỹ sư Bùi Hồng Đăng cho biết, đó là khoảnh khắc khó tả nhất trong đời. Thoáng đã 3 năm trôi qua, nhưng trong ký ức người thủ lĩnh ấy như mới hôm qua.

Để có được công trình kỳ vĩ như ngày hôm nay, hàng nghìn kỹ sư, công nhân đã tận hiến, cùng chung ý chí, chung niềm tin và một quyết tâm lớn từ mệnh lệnh trái tim. Ai cũng muốn được ghi dấu ấn trên công trình cấp đặc biệt của đất nước. Đó là thứ cảm xúc mà người làm giao thông nào cũng muốn được tận hiến.

“Những nhát cuốc đầu tiên bổ xuống nền đất toàn đá để mở cửa hầm, không một ai dám nghĩ sẽ đào thông hầm, bê tông vỏ hầm và hoàn thiện tất cả các hạng mục vượt tiến độ hơn 8 tháng so với hợp đồng.

Hầm số 3 được cơ quan chức năng thống nhất đặt tên hầm Bình Đê theo tên gọi của dãy núi Bình Đê mà hầm chạy xuyên qua. Hầm có chiều dài 3.200m nối hai tỉnh Quảng Ngãi và Gia Lai. Đây là hầm đường bộ dài nhất trong hệ thống cao tốc Bắc - Nam phía đông và là hầm đường bộ lớn thứ 3 cả nước đến thời điểm hiện tại, sau hầm Hải Vân và hầm Đèo Cả. Công trình được khởi công vào ngày 17/3/2023.

Nếu những hầm có chiều dài dưới 1.000m thì không đáng lo ngại, nhưng hầm Bình Đê rất phức tạp. Nơi mọi áp lực về kỹ thuật, an toàn và tiến độ đều dồn vào từng gương đào trong lòng núi sâu. Áp lực tiến độ rất lớn, bởi chỉ khi thông hầm này mới có thể thông toàn bộ tuyến cao tốc Bắc - Nam”, kỹ sư Đăng tâm sự.

Ngược thời gian về năm 2024, trong lòng núi tối tăm ẩm thấp, bụi mù mịt sau nổ mìn, kỹ sư Bùi Hồng Đăng đăm chiêu nhìn từng mảng đá rời rạc trông như đất được xe tải chở ra bên ngoài. Người kỹ sư dày dạn kinh nghiệm từng kinh qua những hầm đặc biệt như Hải Vân, Đèo Cả trở nên “tức ngực”. Bởi lẽ, lòng núi sâu quá nhiều bí mật và kết quả của lần nổ mìn đã phát lộ đá mềm, không đảm bảo an toàn theo phương pháp đào hiện tại. Nguy cơ tai nạn có thể xảy ra.

Áp lực tiến độ, giải ngân khiến anh Đăng cùng cộng sự mất ăn mất ngủ nhiều ngày liền. “Trong lòng núi không ai nói trước được điều gì. Mọi nguy cơ có thể xảy ra, thế nên an toàn phải đặt lên hàng đầu. Đá quá mềm khác nhiều so với thiết kế và khoan thăm dò, buộc phải đổi kỹ thuật đào, phương pháp khoan, nổ mìn. Mọi thứ phải bắt tay làm lại. Đó là khoảng lặng rất lớn của anh em chúng tôi thời điểm ấy”, kỹ sư Đăng nhớ lại.

Hầm số 3 được thiết kế 2 làn xe cho mỗi ống hầm, trong giai đoạn 1 đi vào vận hành, ống hầm phải sẽ được phân làm hai làn xe ngược chiều nhau.

Với kinh nghiệm thực chiến, cùng đội ngũ cộng sự dày dặn kinh nghiệm, công tác đào hầm được thay đổi đã đáp ứng tốt mục tiêu đề ra. Những vỉa đá được nổ tung, từng mét hầm được kéo dài ra và vỏ hầm ngay tức thì được gia cố, phun vữa để tăng tính an toàn. Lòng núi như hiểu được quyết tâm của người phu đường nên sau từng gương đào không có bất cứ trắc trở nào.

Kỹ sư Bùi Hồng Đăng nhấn mạnh, dù phải đẩy nhanh tiến độ nhưng an toàn lao động và chất lượng công trình luôn được đặt lên hàng đầu. Chỉ một vết rách ở lớp chống thấm cũng có thể ảnh hưởng đến an toàn và độ bền công trình. Vì vậy, mọi công đoạn đều được kiểm soát chặt chẽ.

Phía xa, nơi ngách hầm, thợ nổ mìn Trần Văn Hảo, quê tỉnh Nghệ An, tần ngần nhìn lại công trình mà anh và những người thợ đã tỉ mẩn từng công đoạn, từ dồn thuốc nổ đến nạp nổ để phá đá mở hầm. Để nổ mìn, quá trình đưa thuốc nổ vào lỗ mìn phải thực hiện thận trọng, kiểm tra lại lỗ mìn, bóc bột đá bên trong ra sạch sẽ, đảm bảo lỗ mìn không còn vật cản, sau đó luồn nẹp tre đã buộc thuốc và kíp nổ đẩy vào lỗ.

“Mỗi dạng địa chất khác nhau sẽ có cách nạp nổ khác nhau nên phải tính toán để điều chỉnh kịp thời. Quá trình nạp nổ và nổ mìn phải tập trung 100% trách nhiệm, tuân thủ nghiêm quy trình, quy chuẩn nổ mìn. Từ cây mìn đầu tiên cho đến bây giờ, chứng kiến công trình lớn nhất mà đời thợ mìn trải qua đã hoàn thành, tôi thấy đầy tự hào và hạnh phúc khi góp công sức của mình vào xây dựng công trình quan trọng của đất nước”, anh Hảo chia sẻ.

Công trình hiện đại giữa rừng sâu

Ngày cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn chính thức thông xe kỹ thuật, từ trên cao nhìn xuống, dãy núi Bình Đê trùng trùng điệp điệp kéo dài tận chân trời. Nơi mép rừng, cửa hầm hiện ra như mảnh ghép hoàn hảo trong mệnh lệnh hoàn thành 3.000km cao tốc Bắc - Nam mà Thủ tướng Chính phủ phát động.

Trên nóc hầm, tấm biển đặt tên được dựng lên trên đỉnh núi “Hầm Bình Đê”. Tên hầm gắn chặt với tên núi mở ra cho quê hương Quảng Ngãi thêm một cột mốc mới về hạ tầng giao thông. Những thảm xanh được trồng trước cửa hầm tạo nên cảnh quan mới, xua đi những thô ráp của bê tông, sắt, thép.

Hầm chạy xuyên qua dãy núi Bình Đê trùng điệp.

Đi sâu vào bên trong, chứng kiến công trình được xây dựng hoàn thiện với những thiết bị hiện đại được lắp đặt mang lại cảm giác vừa hạnh phúc vừa sang trọng và rất đỗi tự hào.

Hệ thống quạt phản lực hiện đại được lắp dựng tại các vị trí phù hợp dọc theo hầm, bảo đảm khả năng điều tiết không khí và duy trì môi trường an toàn cho người tham gia giao thông, hệ thống điện chiếu sáng được lắp đặt với 1.734 đèn công suất từ 40 - 220W dọc theo ống hầm đảm bảo tối ưu ánh sáng cho tài xế quan sát khi lưu thông qua hầm, đáp ứng yêu cầu về an toàn và vận hành liên tục trong môi trường đặc thù.

Hai bên đường hầm, hệ thống chữa cháy, giám sát nồng độ không khí và cấp điện được xây dựng bài bản. Hệ thống biển báo, biển chỉ dẫn thoát nạn, biển chỉ dẫn lưu thông... được lắp đặt dọc ống hầm.

Kỹ sư cơ điện Hoàng Nguyên Thảo cho biết, hầm được trang bị hệ thống báo cháy tự động gồm cáp quang dò nhiệt báo cháy địa chỉ, đầu báo cháy tự động, nút ấn khẩn cấp... có khả năng kết nối, tích hợp và điều khiển các thiết bị kỹ thuật khác thông qua giao thức chuyên dụng và phần mềm quản lý trung tâm.

“Nhờ đó, mọi dấu hiệu bất thường sẽ được phát hiện sớm với độ chính xác cao, giúp đưa ra cảnh báo tức thời ngay từ khi đám cháy mới hình thành, đảm bảo tối đa an toàn trong quá trình vận hành”, ông Thảo đánh giá.

Nhìn công trình kỳ vĩ của đất nước đang bước vào thời khắc thông xe, những kỹ sư, công nhân gắn cả thanh xuân trong lòng núi đều nở nụ cười vui. Bởi với họ, đó là thứ cảm xúc khó diễn tả thành lời.

Mai này, họ rời đi tiếp tục xây dựng thêm những công trình kỳ vĩ khác. Nhưng có lẽ trong tâm thức mỗi người, thứ cảm xúc bất tận mà đất và người Quảng Ngãi dành cho họ trong những tháng ngày sống tại đây để xây dựng công trình ấy sẽ mãi khắc ghi trong lòng.

Bài, ảnh: LÊ ĐỨC

Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/ky-tich-ben-trong-long-nui-71849.htm