Chia sẻ về ca ghép tạng này, TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc BV Hữu nghị Việt Đức xúc động cho biết: Hôm nay là thời khắc đặc biệt ý nghĩa đối với y tế Việt Nam. Nếu trước đây, chúng tôi đã từng ghép thành công đơn tạng với bệnh nhân hôn mê gan, từng ghép đa tạng tim - gan và nay là ghép đồng thời tim - phổi trên 1 bệnh nhân suy đa tạng, thời gian sống chỉ tính bằng ngày… đây là ca ghép phức tạp nhất về chuyên môn, kỹ thuật và hồi sức.
Các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức thực hiện ca ghép đa tạng tim - phổi cho bệnh nhân suy đa tạng.
BS Phạm Hữu Lư, Phó trưởng Khoa Ngoại Tim mạch và Lồng ngực, BV Hữu nghị Việt Đức cho biết: "Người bệnh Trần Như Q (38 tuổi) mắc bệnh tim lâu ngày không điều trị, dẫn tới hỏng phổi, chức năng tim - phổi đều suy, nằm nhiều viện từ đầu năm đến nay… Nếu không có tạng và quyết tâm ghép thì đây là lần nằm viện cuối của cuộc đời bệnh nhân. Chính vì vậy, bệnh nhân có chỉ định ghép cả tim và phổi đồng thời dù không kịp thời gian điều trị suy dinh dưỡng và phổi người hiến có nhiễm khuẩn Acinetor baummani và to hơn lồng ngực người nhận".
BS Hùng chia sẻ thêm, "trước ca phẫu thuật ghép đa tạng này, chúng tôi cũng đã đặt câu hỏi "kỹ thuật có làm được không, tạng đâu để ghép". Về kỹ thuật, đội ngũ y bác sĩ của bệnh viện ngoài kỹ thuật phẫu thuật, còn đội gây mê hồi sức giỏi, nhiều kinh nghiệm, bên cạnh đào tạo bài bản nên tự tin trước ca ghép. Hơn nữa nhờ truyền thông về hiến ghép tạng, tại thời khắc khó khăn của người bệnh, chúng tôi lại vận động được và chỉ số tạng cho tương thích… nhờ vậy có nguồn tạng để ghép kịp thời cho bệnh nhân".
"Trong các cuộc hội chẩn hết sức căng thẳng, có băn khoăn việc dồn 2 tạng ghép cho 1 bệnh nhân lỡ không thành công thì mất cơ hội của 2 người… nhưng cuối cùng hội đồng khoa học quyết định dùng 2 tạng quyết tâm cứu bệnh nhân đang đối diện với cửa tử. Chiến lược cho cuộc ghép tạng được khởi động, phân công công việc với từng bộ phận từ gây mê, hồi sức, dinh dưỡng, phẫu thuật… rất cụ thể", BS Hùng nhấn mạnh.
Bệnh nhân phục hồi tốt sau ca ghép đa tạng tim - phổi.
Theo chia sẻ BS Lư, bệnh nhân 38 tuổi, chỉ nặng 44kg, do nằm viện lâu ngày bệnh nặng có dấu hiệu dinh dưỡng suy giảm tiền sử nhiều lần vào viện, đang dùng thuốc duy trì sự sống ở phòng Hồi sức tích cực. Ca phẫu thuật đối mặt với nhiều khó khăn, bệnh nhân dinh dưỡng kém nhưng cần ghép ngay bởi sự sống chỉ tính bằng ngày; người hiến, tim phổi tốt nhưng kích thước lớn hơn so với người được ghép. "Chúng tôi bằng biện pháp đảm bảo tối ưu nhất đưa tim, phổi của người hiến ghép cho người nhận. Ca phẫu thuật đòi hỏi kỹ thuật cao, phối hợp nhiều chuyên khoa và hệ thống hồi sức, chăm sóc sau mổ đặc biệt", ông Lư thông tin.
Ca ghép kéo dài 7 giờ, các chuyên gia phải sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể thay thế tạm thời tim và phổi nhằm đảm bảo tim hoạt động tốt nhưng cần tránh truyền nhiều dịch gây phù phổi, dùng ít thuốc mê và đưa vào các phương tiện theo dõi huyết động tiên tiến nhất; Cắt bớt phổi hai bên cho vừa, nối hai phế quản gốc thay vì nối khí quản theo kinh điển để tưới máu miệng nối tốt hơn, soi phế quản ống mềm trong mổ đánh giá 2 miệng nối phế quản gốc.
Sau ghép phổi, người bệnh cần dùng thuốc ức chế miễn dịch mạnh nhưng rất dễ nhiễm khuẩn vì thông với bên ngoài và phổi hiến nhiễm khuẩn A. Baummani đa kháng sẵn, do đó cần cân bằng liều thuốc ức chế miễn dịch (vì thuốc làm giảm đề kháng); Siêu lọc máu để điều trị suy thận do nhiều nguyên nhân, ê kip đã hội chẩn ngừng kháng sinh độc thận và kiểm soát nồng độ thuốc ức chế miễn dịch để thận ít độc và hồi phục sau 2 tuần; Tăng nuôi dưỡng tĩnh mạch và tiêu hóa, làm sạch phổi bằng mở khí quản, soi hút và tập phục hồi chức năng. Bệnh nhân tiếp tục được theo dõi hồi sức sau ghép và có sự phục hồi tốt.
Bà Nguyễn Thị Đức (mẹ bệnh nhân) xúc động chia sẻ: "Gia đình vô cùng biết ơn các y bác sĩ bệnh viện và tri ân gia đình người hiến giúp mang lại cuộc sống cho con gái tôi. Mang lại người con, người mẹ, người chị khỏe mạnh cho gia đình chúng tôi".
Vũ Vũ