Học võ vì gia đình
Chúng ta còn nhớ hình ảnh Lê Thị Ngọc Anh bước xuống võ đài với khuôn mặt sưng tấy sau trận thua 0-3 ở bán kết trước đối thủ quá mạnh người Thái Lan tại SEA Games 28 ở Singapore vào năm 2015.
Cô gái 21 tuổi Lê Thị Ngọc Anh muốn có thành tích tốt hơn nữa, nhưng trước đối thủ mạnh, chuyên nghiệp hơn, Ngọc Anh đành chấp nhận, nhưng vẫn tràn đầy hy vọng cho tương lai sự nghiệp: “Đây là lần đầu em được dự SEA Games nên giành Huy chương Đồng cũng là một thành tích không quá tệ, em không thất vọng lắm vì kết quả này. Điều làm em nuối tiếc, nếu thắng trận và vào sâu hơn, em sẽ có thể giúp đỡ gia đình nhiều hơn trong thời gian tới, đặc biệt là em trai em đang học đại học”, sau trận đấu, Lê Thị Ngọc Anh cho biết.
Hồi đó, Ngọc Anh là VĐV đấm bốc trẻ tuổi, được đánh giá cao của thể thao Việt Nam, nhưng không hiểu sao sau kỳ đại hội đó Ngọc Anh không còn theo thể thao chuyên nghiệp nữa mà lặng lẽ “biến mất”, rồi sau đó cùng chồng mở phòng luyện tập Kickfit Sports.
“Thi đấu đỉnh cao thực sự nhiều áp lực nhưng cũng đầy vinh quang. Em thấy mình hợp hơn với công tác huấn luyện nhẹ nhàng, chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn mọi người luyện tập để có cơ thể khỏe mạnh và tự bảo vệ bản thân”, Ngọc Anh chia sẻ.
Chuyện Ngọc Anh giành Huy chương Đồng SEA Games đã 10 năm trôi qua. Mọi thứ đã thay đổi, chồng cô cũng là VĐV Wushu và có một tổ ấm hạnh phúc. Mở phòng tập cũng là cách để mình không quên nghiệp “đấm đá”, không quên những ngày đầu khó khăn theo nghiệp võ. Ngồi cafe với hai vợ chồng ở Bảo tàng Mỹ thuật, Ngọc Anh vẫn rất nữ tính, nhỏ nhẹ, cô khác quá nhiều với phong độ của cô trên sàn đấu.
Ảnh nhân vật cung cấp.
Ngọc Anh luôn mở đầu câu chuyện khi phóng viên hỏi về việc: “Con gái học võ làm gì?” rằng: “Do nhà em quá nghèo. Gia đình chủ yếu làm nông, ba mẹ đều đã ngoài 50 tuổi, chị gái đầu đã đi lấy chồng và ba đứa em vẫn còn đang đi học. Em không lo cho em út thì ai lo. Đi học vừa được Nhà nước nuôi ăn, lại có thêm tiền lương phụ cấp”, Ngọc Anh tâm sự.
Ngọc Anh là con nhà nông ở Sóc Sơn, TP Hà Nội và là chị thứ hai trong số năm anh chị em, từ nhỏ Ngọc Anh đã quen với việc phụ giúp ba mẹ làm lụng, trồng lúa để cùng nuôi bảy miệng ăn trong nhà. Một gánh nặng quá lớn với cô gái đang tuổi thanh xuân.
Thế rồi Ngọc Anh bén duyên Quyền Anh trong một lần đăng ký học hè tại trường vào năm 15 tuổi. Ngọc Anh cho biết ban đầu cô học võ chủ yếu chỉ để có thêm sức khỏe nhằm phụ giúp ba mẹ việc đồng áng. Nhưng rồi với tố chất khá tốt, chiều cao cùng sải tay dài đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của các HLV tuyển trẻ của Hà Nội. Ngọc Anh nhanh chóng được nhận vào đội boxing Hà Nội và nghiệp Quyền Anh chuyên nghiệp của cô bắt đầu từ đó.
Thi đấu chuyên nghiệp và giành được nhiều thành tích, Ngọc Anh kiếm được tiền phụ giúp gia đình. Ngọc Anh cho biết, phần lớn số tiền thưởng kiếm được từ các giải đấu đều chuyển về cho mẹ để phụ giúp các em ăn học. Cô nói: “Tôi quyết định theo đuổi nghiệp Quyền Anh vì đam mê nhưng một lý do quan trọng không kém là giúp bố mẹ đỡ vất vả”.
Ông Vũ Đức Thịnh, Trưởng bộ môn Quyền Anh Việt Nam lúc đó, bây giờ là Chủ tịch Liên đoàn Kickboxing Việt Nam cho biết: “Phần lớn các em theo nghiệp Quyền Anh đều là con nhà nghèo, sinh trưởng tại vùng nông thôn. Việc có thêm những giải đấu Quyền Anh giúp các võ sĩ con nhà nghèo này cải thiện thu nhập rất nhiều. Võ đài vốn thu hút khán giả nên cũng vì điều này, nhiều cô gái trẻ sẵn sàng hy sinh vẻ nữ tính của mình bước lên võ đài để “chịu đòn” và tìm kiếm chiến thắng”.
Chuyện đi đánh boxing để cả nhà có cái ăn không phải là chuyện hiếm trong bộ môn võ thuật, mà cả nhiều môn thể thao khác của thể thao Việt Nam, như Điền kinh, Bóng đá, Vật… Thể thao như sự cứu cánh tuổi trẻ nghèo khó của họ để mong có cuộc sống tốt đẹp hơn. Ngọc Anh đã phấn đấu miệt mài và vinh dự tham dự SEA Games. Bây giờ đã có hơn 15 năm theo nghiệp võ, cuộc sống gia đình cô cũng thay đổi tốt hơn. “Ngày trước em thi đấu mang hai gánh nặng: đó là gánh nặng cả gia đình và gánh nặng phải chiến thắng đối phương”, Ngọc Anh bộc bạch về hành trình khó khăn của mình.
Tháng 4/2023, sau nhiều năm xa rời sàn đấu, Ngọc Anh bỗng dưng tái xuất trở lại thượng đài tại VSP Pro 4. Cô đầu quân cho Bà Rịa - Vũng Tàu tại Giải vô địch boxing các đội mạnh toàn quốc 2023.
Đây là trận đấu giữa sức trẻ của Vũ Duyên, tay đấm chỉ mới 18 tuổi với Ngọc Anh. Huỳnh Thị Vũ Duyên đến từ Quảng Ngãi, đã giành chức vô địch Giải các CLB toàn quốc 2022, HCV giải trẻ toàn quốc 2022 và đã chiến thắng tại VSP Pro3. Nhưng đàn chị Ngọc Anh thì lại có kinh nghiệm, đẳng cấp, dù năm đó cô đã 29 tuổi. Trận đấu ở hạng cân 57kg này diễn ra thực sự hấp dẫn, với những đòn đánh hóc hiểm được cả hai nữ võ sĩ tung ra.
Xem lại trận đấu mới thấy Ngọc Anh quá điềm tĩnh, đầy kinh nghiệm trận mạc trước sự háo hức của Vũ Duyên cố gắng tận dụng sức trẻ, lối thi đấu táo bạo để gây ra khó khăn. Tuy nhiên, Ngọc Anh đã hóa giải các đòn đánh của đối phương tương đối dễ dàng. Ngọc Anh chính thức đánh dấu màn trở lại của mình với boxing chuyên nghiệp bằng chiến thắng tính điểm hoàn toàn thuyết phục. Kết quả của 3 trọng tài là 39-37, 40-36, 39-37 nghiêng về Ngọc Anh.
Gửi niềm tin vào thế hệ trẻ
Trong năm đó, tại Giải vô địch Boxing các đội mạnh toàn quốc năm 2023, Ngọc Anh xuất sắc giành tấm Huy chương Đồng, rồi lại không tiếp tục tham gia thi đấu nữa. Tôi hỏi: “Em trở lại phong độ tốt như vậy, lại thi đấu chuyên nghiệp cho một CLB, rồi lại không tham dự thi đấu nữa là sao?”. Ngọc Anh chia sẻ rằng, phần do tuổi tác, phần muốn dành thời gian cho phòng tập, chăm sóc gia đình: “Việc thi đấu cường độ cao khi có tuổi sẽ nguy hiểm. Tuổi thể thao cũng hơn 30 là bắt đầu đi xuống. Bây giờ hướng dẫn cho VĐV chuyên nghiệp và không chuyên là công việc của em. Em hy vọng từ cách truyền đạt của mình, sẽ có những VĐV trẻ, tài năng thi đấu cho đội tuyển quốc gia, mang vinh quang về cho đất nước”.
Ngọc Anh cũng bày tỏ rằng, chế độ cho VĐV bây giờ tốt hơn ngày xưa cô theo nghiệp võ, nên nhiều bạn trẻ có cơ hội tốt hơn để phấn đấu, không phải là kiểu “cơm áo, gạo tiền” nặng gánh như cô xưa. “Em biết, dù còn nhiều khó khăn, nhưng mọi thứ đã cải thiện tích cực cho các VĐV. Ngành thể thao là ngành khó nhọc, đòi hỏi thể lực, sức bền, nhanh nhẹn… nên cần một chế độ chính sách tốt. Khi VĐV không phải đặt gánh nặng “cơm áo”, chắc chắn họ sẽ chuyên tâm thi đấu, luyện tập, cống hiến cho đất nước”, Ngọc Anh gửi niềm tin vào thế hệ trẻ.
Đồng hành với Ngọc Anh có người bạn thân thiết của cô ở đội tuyển là Nguyễn Thị Yến cũng quyết định chọn nghiệp Quyền Anh để phụ giúp gia đình. Yến từng giành Huy chương Bạc ở SEA Games 27 ở Myanmar, khi cô đánh bại võ sĩ nước chủ nhà để giành quyền vào chung kết, Yến tâm sự rất thật: “Vậy là sắp tới tôi sẽ có thêm tiền để phụ giúp bố mẹ nuôi hai em ăn học và một phần tôi sẽ dùng để trang trải học phí đại học. Quyền Anh đã cho gia đình tôi rất nhiều”.
Câu chuyện của Yến ở ngôi làng nghèo Thổ Hà thuộc tỉnh Bắc Giang và câu chuyện của Ngọc Anh ở Sóc Sơn, Hà Nội có một khát khao rất giống nhau. Đó là coi thể thao như sự “cứu cánh” và phấn đấu để có thành tích tốt nhất. Vì họ biết chỉ có ở trên đỉnh cao sự nghiệp họ mới có thu nhập tốt để trang trải cuộc sống và lo cho gia đình.
Nhưng để có được những vinh quang trên sàn đấu ấy, các nữ võ sĩ phải đánh đổi rất nhiều thứ. Sở hữu khuôn mặt ưa nhìn, làn da trắng và chiều cao dong dỏng, Ngọc Anh đã phải vượt qua nhiều định kiến, sự phản đối từ gia đình để đến được với Quyền Anh. Ngọc Anh cho biết cô bị bạn bè trêu chọc suốt vì việc chọn nghiệp thi đấu “đấm đá”.
Chịu đòn, chịu khổ, chịu thêm cả điều tiếng của một môn thể thao vốn không được xem là thích hợp với giới nữ, nữ võ sĩ vẫn cắn răng chịu đựng để phụ giúp gia đình và bây giờ cô đang sống một đời sống bình yên bên chồng và con trai. Chuyện “đấm đá” gian truân của nữ võ sỹ xinh đẹp Ngọc Anh đã đi qua thật mạnh mẽ. Sự độc lập của cô trên sàn đấu cũng như trong hành trình tuổi trẻ đáng cho các VĐV trẻ khâm phục ý chí. Dù Ngọc Anh chưa có tấm Huy chương Vàng SEA Games, nhưng với tôi, cô là tấm gương lớn về ý chí và nghị lực.
Lê Thị Ngọc Anh sinh năm 1994, tại Sóc Sơn, Hà Nội. Ngọc Anh giành Huy chương Đồng giải boxing trẻ 2010, Huy chương Bạc giải trẻ 2011 và liên tiếp là Huy chương Đồng giải Cup ở các năm 2012, 2013 và 2014. Tại SEA Games 28 diễn ra tại Singapore vào năm 2015, ở lần đầu tiên tham dự, Ngọc Anh mang về cho đoàn thể thao Việt Nam tấm Huy chương Đồng.
Tuấn Ngọc