Kỳ vọng tạo đột phá trong chỉnh trang đô thị

4 giờ trướcBài gốc

Chung cư cũ Thanh Đa. (Ảnh THẾ ANH)

Theo các chuyên gia, đây là lần đầu thành phố ban hành khung chính sách ưu đãi mang tính đột phá, nhằm tháo gỡ điểm nghẽn kéo dài nhiều năm trong chỉnh trang đô thị.

Ông Vũ Anh Dũng, Phó Trưởng phòng Phát triển đô thị, Sở Xây dựng cho biết, tiến độ cải tạo chung cư cũ chậm chủ yếu do nguồn vốn phụ thuộc vào xã hội hóa nhưng thiếu cơ chế hỗ trợ phù hợp để thu hút nhà đầu tư. Phần lớn chung cư cũ nằm trong nội đô - khu vực có quy hoạch dân số và hạ tầng quá tải. Nhiều khuôn viên có diện tích dưới 1.000 m², không đủ quỹ nhà tái định cư, tỷ suất lợi nhuận thấp khiến doanh nghiệp không mặn mà. Ngoài ra, vướng mắc trong bồi thường, giải phóng mặt bằng, thiếu đồng thuận từ một bộ phận cư dân cũng là rào cản lớn.

Nhiều dự án dù đã có chủ đầu tư nhưng không nhận được sự đồng thuận của một bộ phận cư dân, dẫn đến đình trệ. Việc xác định giá trị bồi thường cho phần diện tích nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước nhưng chưa bán cũng gặp vướng mắc do xung đột giữa các quy định của Luật Nhà ở, Luật Đất đai và Luật Quản lý tài sản công. Trước thực tế đó, các chính sách ưu đãi mới được kỳ vọng tạo chuyển biến mạnh trong cải tạo chung cư cũ. Cụ thể, chủ đầu tư sẽ được hỗ trợ 50% kinh phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án (tối đa 10 tỷ đồng/dự án), gồm giao thông, cấp thoát nước, xử lý nước thải, chiếu sáng, hệ thống điện, thông tin liên lạc, thu gom chất thải rắn…

Trong trường hợp dự án được chia thành nhiều giai đoạn, việc hỗ trợ sẽ được xét theo từng phân kỳ, căn cứ vào tiến độ và kết quả nghiệm thu hạ tầng kỹ thuật đã đầu tư. Ngoài ra, nhà đầu tư sẽ được hỗ trợ 50% kinh phí di dời, cưỡng chế di dời đối với cư dân không hợp tác, theo phương án được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Quan trọng hơn, các khoản hỗ trợ này được trích từ ngân sách chi thường xuyên của địa phương, góp phần giảm áp lực tài chính ban đầu cho doanh nghiệp. Đáng chú ý, dự thảo nghị quyết đề xuất miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền chuyển mục đích sử dụng đất đối với diện tích thuộc diện phải nộp. Đây là bước đột phá, bởi trước đây, doanh nghiệp gặp khó khi thực hiện miễn giảm do vướng mắc giữa quy định ngành tài chính và thực tiễn triển khai.

Theo Sở Xây dựng, chương trình cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ được chia thành hai giai đoạn. Từ nay đến năm 2030, thành phố tập trung kiểm định, quy hoạch, lập kế hoạch đầu tư, tổ chức đấu thầu và hoàn tất các thủ tục pháp lý. Giai đoạn này ưu tiên tháo dỡ 16 chung cư cấp D cần di dời khẩn cấp. Từ năm 2030 đến 2035, thành phố sẽ hoàn thành cải tạo hoặc xây mới toàn bộ chung cư xây trước năm 1975 và các chung cư xuống cấp nghiêm trọng xây dựng trong giai đoạn 1975-1994.

Để rút ngắn quy trình, thành phố sẽ phân cấp mạnh cho UBND phường, xã trong xử lý hồ sơ, thủ tục liên quan đến cải tạo chung cư cũ. Thành phố sẽ xử lý nghiêm các trường hợp cố tình không chấp hành di dời nhằm bảo đảm an toàn cư dân và giữ đúng tiến độ chương trình.

Tiến sĩ Nguyễn Hữu Nguyên, Hội Quy hoạch phát triển đô thị nhận định: Đây là lần đầu thành phố xây dựng một khung ưu đãi đồng bộ, từ hỗ trợ tài chính, miễn tiền sử dụng đất đến cơ chế xử lý vướng mắc pháp lý. Theo ông, để tạo động lực thật sự, cần song hành chính sách ưu đãi với việc tăng chỉ tiêu quy hoạch như tầng cao, mật độ xây dựng để doanh nghiệp tính toán hiệu quả tài chính; đồng thời, cần thúc đẩy cơ chế mua nhà tái định cư trả chậm, lãi suất ưu đãi nhằm giúp cư dân đồng thuận, giảm áp lực tài chính khi di dời.

Đại diện một doanh nghiệp bất động sản cho biết, theo cơ chế cũ, sau khi trừ chi phí giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tạm cư, tái định cư, doanh nghiệp gần như không còn lợi nhuận, lại phải tự xoay xở với các quy định chồng chéo về miễn tiền thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, với cơ chế mới, doanh nghiệp được miễn toàn bộ chi phí liên quan đến đất, hỗ trợ vốn hạ tầng, cưỡng chế di dời và có thể gom các khu nhỏ thành một dự án lớn, giúp tăng quy mô đầu tư và hiệu quả kinh tế.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản thành phố Lê Hoàng Châu đánh giá, giải pháp gom nhiều chung cư cũ nhỏ lẻ thành cụm dự án lớn là cách làm hiệu quả. Cách làm này không chỉ khắc phục tình trạng thiếu quỹ nhà tái định cư tại chỗ, mà còn tạo điều kiện tăng tầng cao, mật độ xây dựng hợp lý, bổ sung quỹ đất cho tiện ích công cộng, cây xanh và giao thông kết nối. Việc gom cụm giúp cư dân được tái định cư tại chỗ, với điều kiện sinh hoạt tốt hơn, an toàn hơn.

Thành phố đang tiên phong xây dựng mô hình cải tạo chung cư cũ gắn với cơ chế hỗ trợ mạnh, đặt lợi ích cộng đồng lên hàng đầu. Kinh nghiệm tại thành phố sẽ là bài học quý cho các địa phương khác trong chỉnh trang và phát triển đô thị bền vững.

VŨ NGUYÊN

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/ky-vong-tao-dot-pha-trong-chinh-trang-do-thi-post893680.html