Kỳ vọng vào lực lượng mỹ thuật trẻ Huế

2 phút trướcBài gốc

Họa sĩ Nguyễn Thiện Đức, Chủ tịch Hội Mỹ thuật thành phố Huế

Là người đồng hành nhiều năm với phong trào mỹ thuật của thành phố, ông có thể chia sẻ cảm nhận chung về diện mạo của mỹ thuật trẻ Huế hiện nay?

Mỹ thuật trẻ Việt Nam nói chung hiện nay lực lượng khá mỏng, nguyên nhân chủ yếu do công tác tuyển sinh ở các trường mỹ thuật trên cả nước chưa đạt kỳ vọng. Xu hướng hiện tại nghiêng nhiều về mỹ thuật ứng dụng hơn và Huế cũng không nằm ngoài thực trạng này. Vì vậy, hiện ở nhiều nơi, “trẻ” được tính là 45, thậm chí 50 tuổi trở xuống, còn độ tuổi 25 - 30 cực kỳ ít, trong khi họa sĩ trẻ theo quy định của Hội Mỹ thuật Việt Nam là từ 18 - 40 tuổi. Huế là nơi chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất.

Những năm vừa qua, Hội Mỹ thuật TP. Huế vẫn duy trì triển lãm mỹ thuật trẻ hàng năm, dù kinh phí hạn hẹp. Đây là hoạt động nhằm khuyến khích và tạo sân chơi cho lực lượng nòng cốt tương lai của mỹ thuật. Tuy nhiên, mỗi năm, độ tuổi tham gia càng lớn, Hội phải nới rộng độ tuổi mới đủ số lượng tác giả, tác phẩm. Năm sau lại tiếp tục thiếu, đó là thực trạng khách quan.

Lực lượng mỹ thuật trẻ của Huế tuy không nhiều nhưng khá đặc biệt và được đánh giá cao. Hình thái nghệ thuật đa dạng, phong phú và có mũi nhọn. Một số gương mặt trẻ đã để lại dấu ấn rõ nét trong giới chuyên môn, chẳng hạn, Nguyễn Đức Niệm là gương mặt có nhiều tác phẩm tham dự triển lãm được đánh giá cao ở triển lãm của Hội Mỹ thuật thành phố, triển lãm mỹ thuật Bắc miền Trung và đoạt giải thưởng dành cho tác giả trẻ của Hội Mỹ thuật Việt Nam dù chưa là hội viên. Anh cũng là nghệ sĩ đoạt giải Bạc UOB Nghệ sĩ triển vọng tại cuộc thi UOB Painting of the Year 2024. Hay Lê Trung Kiên đoạt giải thưởng họa sĩ trẻ tiềm năng của Hội Mỹ thuật Việt Nam năm 2024.

Nhiệt huyết của người trẻ thể hiện ở chỗ, có em mới 15 tuổi đã tha thiết muốn tham gia triển lãm, tác phẩm đạt chất lượng tốt. Theo điều lệ Hội Mỹ thuật Việt Nam, phải từ 18 tuổi mới được dự giải chính thức, nhưng với triển lãm phong trào thì các em vẫn được góp mặt. Năm 2023, tác phẩm của em này được chọn vào triển lãm Bắc miền Trung, nhưng do chưa đủ tuổi nên đành bỏ lỡ.

Triển lãm mỹ thuật trẻ - sân chơi được tổ chức hàng năm dành cho họa sĩ trẻ

Theo ông, lực lượng mỹ thuật trẻ hiện nay đang chiếm vị thế như thế nào trong hoạt động của Hội Mỹ thuật thành phố?

Lực lượng trẻ hoạt động mạnh, mũi nhọn khá nổi trội. Một số nghệ sĩ trẻ được nghệ sĩ lớn tuổi quan tâm, đánh giá năng lực rất tốt. Trong các triển lãm tại Huế, họa sĩ từ 35 - 50 tuổi chiếm tỷ lệ 70 - 80%, là nòng cốt. Lực lượng trẻ hơn dưới 35 tuổi tuy ít nhưng thường tạo được những bất ngờ vì họ còn đang ở giai đoạn muốn thể nghiệm, khẳng định mình do đó dễ tạo ra đột phá.

Họ đã góp phần làm cho diện mạo mỹ thuật Huế thêm nhiều sắc thái để có thể khẳng định sự đa dạng, phong phú. Lực lượng trẻ cũng nối kết cộng đồng công chúng trẻ đến triển lãm nhiều hơn. Đây là điểm tích cực, bởi họ chuyển tải được nhiều vấn đề của mỹ thuật, của đời sống xã hội dưới góc nhìn của người trẻ, khiến công chúng quan tâm hơn. Với cách phát triển hiện nay, tôi tin rằng, họ sẽ là thế hệ kế tiếp của mỹ thuật Huế.

Điều gì khiến ông tin rằng, lực lượng nghệ sĩ trẻ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc làm mới và kế thừa truyền thống mỹ thuật Huế?

Với trách nhiệm của người trong nghề, cách nhìn nhạy cảm của người hay tổ chức triển làm và tham gia các hội đồng nghệ thuật đánh giá, tôi nhận thấy họ đang tiềm ẩn nhiều sắc thái mới, có khả năng tạo ra những bất ngờ. Chính yếu tố bất ngờ, mới mẻ này sẽ khiến mỹ thuật Huế được công chúng đánh giá cao hơn.

Tôi cho rằng, hoạt động mỹ thuật ổn định là cần thiết, nhưng sự ổn định đó phải gắn với sáng tạo. Nếu ổn định mà chỉ lặp lại, theo khuôn mẫu, không dám thay đổi thì chưa ổn.

Điểm dễ nhận thấy nhất là nghệ sĩ trẻ làm mới những đề tài cũ. Các đề tài như chiến tranh, di sản… vốn được thế hệ trước khai thác nhiều, nhưng khi vào tay nghệ sĩ trẻ lại được thể hiện bằng ngôn ngữ, phong cách mới, tạo nên nét lạ và độc đáo hơn.

Với vai trò là Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP. Huế, ông cùng Hội đã có những định hướng hoặc hoạt động gì nhằm hỗ trợ và thúc đẩy lực lượng mỹ thuật trẻ phát triển?

Hội Mỹ thuật TP. Huế luôn quan tâm tới lực lượng trẻ vì đây là lực lượng nòng cốt tương lai. Trong lĩnh vực sáng tạo, chỉ có lực lượng trẻ mới dám phá cách, tìm kiếm cái mới. Vì vậy, năm nào Hội cũng tổ chức triển lãm mỹ thuật trẻ, trao giải thưởng nhằm động viên, đánh giá, ghi nhận và kích thích năng lực sáng tạo. Đây cũng là sân chơi cho nghệ sĩ trẻ trổ tài.

Hội cũng thường xuyên chuyển tải thông tin về các sân chơi trong và ngoài nước, nhắc nhở, đôn đốc anh em tham gia. Trường hợp cần hỗ trợ về pháp lý, Hội sẵn sàng đứng ra giới thiệu. Điều đáng mừng là nghệ sĩ trẻ tham gia rất nhiệt tình, cho thấy tâm huyết với nghề và mong muốn thử sức.

Ông kỳ vọng gì về diện mạo của mỹ thuật trẻ Huế trong 5 - 10 năm tới? Và Hội Mỹ thuật thành phố sẽ đóng vai trò như thế nào trong hành trình đó?

Điều tôi quan tâm nhất là vừa phải có mũi nhọn, vừa phải phát triển số lượng. Có mũi nhọn nhưng lực lượng mỏng thì khó bền vững. Do đó, cần phát triển cả hai song song. Nguồn lực này sẽ đến từ các trường đại học, cao đẳng và trung cấp đào tạo mỹ thuật.

Trong tương lai, cần tạo điều kiện để lớp trẻ phát triển mạnh hơn, chẳng hạn điều chỉnh độ tuổi vào Hội và tham gia triển lãm xuống thấp hơn để kích thích sự tham gia của người trẻ. Tôi cũng mong muốn thành lập một số câu lạc bộ mỹ thuật trẻ để tăng tính gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau.

Hội đã phát huy tối đa những khả năng có thể trong điều kiện kinh phí hạn hẹp. Trong tương lai, Hội sẽ cố gắng phát hiện, quy tụ, bồi dưỡng nghệ sĩ trẻ và tạo điều kiện để họ trở thành lực lượng nòng cốt của mỹ thuật trong tương lai.

Gửi gắm một thông điệp tới các nghệ sĩ trẻ Huế hiện nay, ông muốn nói điều gì?

Con đường mỹ thuật vốn chông gai. Những người tạo được dấu ấn đều là những người yêu nghề, bởi vừa hoạt động nghệ thuật vừa đảm bảo đời sống cho gia đình là một bài toán cực kỳ khó.

Tôi từng là người trẻ, từng trăn trở như các bạn bây giờ. Tôi muốn nhắn các nghệ sĩ trẻ rằng: “Hãy gõ cửa thì cửa sẽ mở”, “Cứ đi thì sẽ đến”. Nếu chần chừ, không dấn thân thì sẽ không bao giờ làm được. Nghệ thuật cũng vậy, mọi cơ hội đang chờ đón bạn, nếu không nắm lấy sẽ vụt mất. Hãy kiên trì làm việc, rồi sẽ đến ngày gặt hái thành quả - đó là điều tôi rút ra từ chính trải nghiệm của mình.

Xin cảm ơn ông!

Minh Hiền (Thực hiện)

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/van-hoa-nghe-thuat/my-thuat-dieu-khac/ky-vong-vao-luc-luong-my-thuat-tre-hue-156687.html