Kyodo News: Bà Takaichi đang xem xét điều chỉnh bộ nguyên tắc phi hạt nhân

5 giờ trướcBài gốc

Tờ Kyodo News ngày 14-11 dẫn các nguồn tin chính phủ cho biết Thủ tướng Nhật Sanae Takaichi đang xem xét rà soát bộ nguyên tắc phi hạt nhân lâu nay của Tokyo.

Nhật từ nhiều thập niên qua duy trì ba nguyên tắc, gồm không sở hữu, không sản xuất và không cho phép đưa vũ khí hạt nhân vào lãnh thổ.

Trong một phiên họp Quốc hội gần đây, bà Takaichi từ chối cho biết liệu 3 nguyên tắc này có tiếp tục được giữ nguyên trong các văn kiện an ninh mới hay không, nói rằng “chưa phải thời điểm phù hợp” để bình luận.

Theo các nguồn tin của Kyodo News, bà Takaichi không có ý định xem xét lại 2 nguyên tắc không sở hữu và không sản xuất vũ khí hạt nhân, do Nhật là thành viên Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) - văn kiện mà Tokyo coi là nền tảng của chế độ giải trừ hạt nhân toàn cầu.

Thủ tướng Nhật Sanae Takaichi. Ảnh: KYODO NEWS

Tuy nhiên, bà Takaichi lo ngại việc tiếp tục tuân thủ nguyên tắc thứ 3 (không cho phép đưa vũ khí hạt nhân vào Nhật) có thể cản trở các tàu Mỹ mang vũ khí hạt nhân ghé cảng, qua đó làm suy yếu hiệu ứng răn đe trong trường hợp khẩn cấp, các nguồn tin cho biết.

Bà Takaichi và chính phủ Nhật chưa lên tiếng về thông tin từ Tokyo News.

Động thái này, nếu xảy ra, sẽ đánh dấu bước chuyển lớn trong chính sách an ninh của Tokyo trong bối cảnh môi trường an ninh ngày càng phức tạp.

Chính phủ của bà Takaichi, người chủ trương tăng cường năng lực phòng vệ, đang chuẩn bị lần đầu tiên cập nhật Chiến lược An ninh Quốc gia và chương trình tăng cường quốc phòng, kể từ năm 2022.

Một số quan chức chính phủ và nghị sĩ đảng Dân chủ Tự do (LDP) cũng cho rằng trong Chiến lược An ninh Quốc gia mới Tokyo nên thay đổi cách diễn đạt liên quan nguyên tắc “không cho phép đưa vào” lãnh thổ.

Tuy vậy, cũng có một số nghị sĩ LDP cho rằng không cần thiết phải đi xa đến mức sửa đổi 3 nguyên tắc phi hạt nhân.

LDP dự kiến sớm bắt đầu thảo luận nhằm cập nhật chiến lược an ninh và các văn kiện liên quan, hướng tới hoàn thiện đề xuất vào mùa xuân tới. Đây sẽ là cơ sở để chính phủ sửa đổi các tài liệu an ninh vào cuối năm sau.

Ba nguyên tắc phi hạt nhân được Thủ tướng Nhật Eisaku Sato công bố tại Quốc hội năm 1967 và dần trở thành một “tín điều” quốc gia. Ông Sato nhận giải Nobel Hòa bình năm 1974 vì tuyên bố này và những đóng góp của ông cho hòa bình.

Dù tuân thủ Hiến pháp theo đường lối hòa bình, Nhật đã từng bước nới lỏng các ràng buộc quốc phòng hậu chiến trong khoảng một thập niên qua. Tokyo cũng dựa vào ô hạt nhân của Mỹ, điều mà một số nhà phê bình cho rằng mâu thuẫn với ba nguyên tắc phi hạt nhân.

Ba nguyên tắc phi hạt nhân từng bị soi xét gắt gao hơn một thập niên trước, khi một ủy ban của Bộ Ngoại giao Nhật xác nhận sự tồn tại của một thỏa thuận bí mật thời Chiến tranh Lạnh. Thỏa thuận này cho phép tàu Mỹ mang vũ khí hạt nhân cập cảng Nhật mà không cần tham vấn trước.

DƯƠNG KHANG

Nguồn PLO : https://plo.vn/kyodo-news-ba-takaichi-dang-xem-xet-dieu-chinh-bo-nguyen-tac-phi-hat-nhan-post881564.html