Lá chắn mềm bảo vệ giới trẻ trước nguy cơ bắt cóc online - Bài 2: Những con số kêu cứu

5 giờ trướcBài gốc

Lời dẫn: Bắt cóc online đang là nỗi đe dọa xã hội, nỗi ám ảnh sợ hãi của các gia đình có con trong lứa tuổi học sinh sinh viên. Những con số phản ánh các vụ lừa đảo, bắt cóc online không chỉ là những con số biết nói, mà là những “con số kêu cứu”. Trước vấn nạn này, nhiều tổ chức xã hội, đơn vị chức năng đã vào cuộc: Mới đây nhất, Liên minh Niềm tin số đã triển khai chiến dịch Không Một Mình; Sự kiện Lễ ký Công ước Liên hợp quốc chống tội phạm mạng được tổ chức tại Hà Nội (Công ước Hà Nội) phần nào khẳng định cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong hợp tác quốc tế phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, nâng cao nhận thức và năng lực phòng ngừa của người dân đối với tội phạm mạng, cũng như góp phần đảm bảo quyền con người (trong đó có giới trẻ, học sinh viên) trên không gian mạng… Về phía gia đình bố mẹ cần làm gì? Một sự kết nối, một lời chia sẻ, một chút kỹ năng có thể là những lá chắn mềm vô cùng hiệu quả bảo vệ trẻ em trước vấn nạn nguy hiểm này?

Báo Pháp luật Việt Nam xin giới thiệu loạt bài viết: Lá chắn mềm bảo vệ giới trẻ trước nguy cơ bắt cóc online.

“Bắt cóc trực tuyến” là thủ đoạn nguy hiểm mới

Theo báo cáo của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) công bố cuối năm 2024, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tội phạm mạng.

Thiếu tướng thiếu tướng Lê Xuân Minh, Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an - Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia cho biết: Hiện nay, có hơn 77% trẻ em và thanh thiếu niên Việt Nam sử dụng Internet hàng ngày, không gian mạng mở ra nhiều cơ hội học tập nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường. Các em – chủ nhân tương lai của đất nước – lại chính là nhóm dễ bị tổn thương nhất trước các hành vi dụ dỗ, lừa đảo, bắt nạt, thao túng tâm lý và đặc biệt là hiểm họa “bắt cóc trực tuyến”.

Theo thống kê của các cơ quan chức năng, gần đây đã ghi nhận hàng chục nghìn lượt phản ánh về lừa đảo trực tuyến mỗi năm. Năm 2025 nổi lên xu hướng nguy hiểm - “bắt cóc trực tuyến” nhằm vào học sinh, sinh viên - những người thiếu kỹ năng sống và dễ bị thao túng tâm lý. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, đã xảy ra hàng chục vụ việc trẻ em, thanh thiếu niên bị lừa đảo, xâm hại hoặc dụ dỗ qua không gian mạng, nhiều vụ để lại hậu quả nghiêm trọng về tinh thần và an toàn của các em.

“Bắt cóc trực tuyến” là thủ đoạn nguy hiểm mới, nơi tội phạm dùng công nghệ để thao túng tâm lý, ép nạn nhân cắt đứt liên lạc với gia đình, biến các em thành “tù nhân tinh thần” từ xa nhằm tống tiền hoặc buôn người. Thiệt hại tài chính lên tới hàng tỷ đồng, chưa kể những tổn thương tâm lý kéo dài.

Theo Thiếu tướng Lê Xuân Minh, hiện trạng đáng báo động này đặt ra yêu cầu cấp bách: chúng ta phải có những hành động thiết thực, sự chung tay mạnh mẽ và phối hợp đồng bộ để bảo vệ trẻ em, thanh thiếu niên trước các nguy cơ ngày càng tinh vi trên Không gian mạng. Đây cũng chính là việc hiện thực hóa một chủ trương xuyên suốt của Đảng và Nhà nước: coi việc chăm lo, bảo vệ và phát triển thế hệ trẻ là nhiệm vụ trọng tâm, gắn liền với tương lai của dân tộc và sự phát triển của đất nước

Cứ 220 người dùng smartphone thì có 1 người trở thành nạn nhân lừa đảo online

Dữ liệu sơ bộ từ Bộ Công an cho thấy từ giữa năm 2024 đến tháng 8/2025, ghi nhận khoảng 50 vụ việc, giải cứu thành công 50 nạn nhân - trong đó 90% là nữ giới (45 trường hợp) và 10% nam giới (5 trường hợp), 100% thuộc nhóm tuổi 18-22, chủ yếu là sinh viên xa nhà. Thiệt hại tài chính lên đến hàng tỷ đồng, chưa kể tổn thương tâm lý kéo dài.

Thiệt hại ước tính lên đến 18.900 tỷ đồng chỉ trong năm 2024 - tăng gấp đôi so với năm 2023 (khoảng 8.000 - 10.000 tỷ đồng), theo thống kê từ Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Tỷ lệ “nạn nhân tiềm năng” cũng đáng báo động: Cứ 220 người dùng smartphone thì có 1 người trở thành nạn nhân, và 70% người dân tiếp xúc với ít nhất một cuộc gọi hoặc tin nhắn lừa đảo mỗi tháng.

Những con số này không chỉ là thống kê khô khan, mà là tiếng kêu cứu từ thực tế: Năm 2023, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – Bộ Công an đã xử lý hơn 1.500 vụ án lừa đảo trực tuyến, chủ yếu liên quan đến chiếm đoạt tài sản qua mạng. Đến năm 2024, con số vụ việc tiếp tục tăng vọt, với hơn 22.200 phản ánh về lừa đảo trực tuyến được ghi nhận chỉ trong 9 tháng đầu năm. Tội phạm không chừa một ai – từ học sinh, sinh viên đến người lao động, thậm chí cả những người am hiểu công nghệ. Tuy nhiên, năm 2025 chứng kiến sự chuyển dịch đáng lo ngại: Các đối tượng tập trung "săn mồi" nhằm vào giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên, những người thiếu kỹ năng sống và dễ bị thao túng tâm lý. Thủ đoạn mới nổi lên - “bắt cóc online” - đang trở thành mánh khóe tinh vi, biến nạn nhân thành “tù nhân tinh thần” từ xa.

Cảnh báo đỏ cho năm 2025

Cũng theo thông tin từ C05 Bộ Công an, từ tháng 7/2025 - đúng mùa nhập học - thủ đoạn này bùng nổ với quy mô lớn hơn, tập trung tại các đô thị lớn: TP. Hồ Chí Minh (25 vụ), Cần Thơ (7 vụ), Hà Nội (5 vụ), Đà Nẵng (2 vụ), và các tỉnh biên giới như Tây Ninh (5 vụ), Quảng Ninh (3 vụ). Dù cơ quan chức năng, báo chí, nhà trường liên tục tuyên truyền nhưng vẫn có rất nhiều người sập bẫy vì những công nghệ mới (AI giả giọng nói, giả khuôn mặt…) bị lợi dụng và nỗi sợ hãi bản năng. Nếu thiếu cảnh giác, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm như năm học mới, nguy cơ sẽ tiếp tục gia tăng, đe dọa thế hệ trẻ - tương lai của đất nước.

Những con số không chỉ “biết nói” mà còn “kêu cứu”: An toàn trực tuyến không phải chuyện của riêng ai, mà là trách nhiệm chung để bảo vệ thế hệ mai sau.

(Còn tiếp - Bài 3: Bài 3: Vạch trần thủ đoạn)

Vân Tùng

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/la-chan-mem-bao-ve-gioi-tre-truoc-nguy-co-bat-coc-online-bai-2-nhung-con-so-keu-cuu.html