'Lá chắn mềm' giữ vững ổn định khu dân cư ở Lâm Đồng

2 ngày trướcBài gốc

Một buổi hòa giải về tranh chấp đất đai ở cơ sở

Trong đời sống cộng đồng, mâu thuẫn không phải lúc nào cũng bắt đầu từ những điều lớn lao. Đôi khi, chỉ một tiếng ồn lúc nửa đêm, một hàng rào xây lệch vài chục centimet, hay con ngõ nhỏ bị lấn chiếm cũng đủ trở thành ngòi nổ cho những bất đồng kéo dài.

Nếu không được giải quyết kịp thời, những vụ việc tưởng chừng rất nhỏ đó lại dễ gây ảnh hưởng tới sự ổn định chung của khu dân cư. Chính vì thế, hòa giải ở cơ sở luôn được xem là giải pháp quan trọng để xử lý mâu thuẫn từ sớm, từ xa, giữ vững sự đoàn kết và trật tự ngay từ thôn, tổ dân phố.

Thực tế tại nhiều xã, phường của tỉnh Lâm Đồng cho thấy áp lực trong công tác hòa giải có xu hướng gia tăng sau khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính. Địa bàn rộng hơn, dân số đông hơn, nhu cầu tiếp cận pháp luật và giải quyết tranh chấp trong dân cũng nhiều hơn.

Trong bối cảnh đó, việc nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên, tăng cường phương pháp tiếp cận phù hợp với từng cộng đồng dân cư trở thành yếu tố then chốt để bảo đảm hiệu quả.

Một trong những kinh nghiệm được nhấn mạnh là chú trọng bồi dưỡng lực lượng hòa giải viên theo hướng chuyên nghiệp, bài bản. Việc tổ chức tập huấn không chỉ dừng ở lý thuyết mà đi sâu vào phân tích tình huống cụ thể, hướng dẫn cách xử lý những vụ việc nhạy cảm, các mâu thuẫn phức tạp thường gặp tại cơ sở.

Nhiều địa phương đã triển khai các lớp tập huấn đại trà cho cán bộ khu phố, tổ trưởng tổ hòa giải và hòa giải viên nòng cốt, kết hợp cả hình thức trực tiếp và trực tuyến. Nội dung chú trọng rèn kỹ năng “mềm” lắng nghe, thấu hiểu, phân tích tâm lý.

Ở Lâm Đồng, công tác hòa giải cơ sở không chỉ là một thủ tục pháp lý mà được nhìn nhận như một phương thức gìn giữ văn hóa ứng xử trong cộng đồng. Từ giá trị “tình làng nghĩa xóm”, các hòa giải viên phát huy vai trò cầu nối giữa pháp luật và đời sống. Họ xử lý vụ việc bằng cả lý trí và sự chân thành, giúp người dân hiểu đúng, hiểu đủ về quy định; đồng thời, khơi gợi tinh thần thiện chí để đi đến thỏa thuận tự nguyện.

Phương châm “biến việc lớn thành việc nhỏ, biến việc nhỏ thành không có” được nhiều địa phương xác định là mục tiêu xuyên suốt, gắn chặt với quá trình xây dựng nông thôn mới, xây dựng xã/phường đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự.

Thành viên các tổ hòa giải đặt câu hỏi tại lớp tập huấn nghiệp vụ

Những năm gần đây, công tác hòa giải ở cơ sở tại Lâm Đồng duy trì được hiệu quả ổn định, thể hiện qua tỷ lệ hòa giải thành cao và ổn định ở hầu hết các địa bàn.

Toàn tỉnh hiện có 1.906 tổ hòa giải với 11.411 hòa giải viên. Các tổ hòa giải được cơ cấu đầy đủ các thành phần: Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn, Ban công tác Mặt trận, các đoàn thể và người có uy tín trong cộng đồng. Đây là lực lượng nòng cốt, am hiểu địa bàn, nắm bắt tốt đặc thù văn hóa – xã hội của từng thôn, tổ dân phố, từ đó lựa chọn phương án giải quyết phù hợp, gần dân và thuyết phục.

Trong năm 2025, các tổ hòa giải trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã thụ lý 1.464 vụ việc. Trong đó, hòa giải thành 1.259 vụ, đạt tỷ lệ 80,5%. Chỉ còn 305 vụ hòa giải không thành và 21 vụ việc đang tiếp tục giải quyết. Đây là con số cho thấy sự chủ động, trách nhiệm và khả năng xử lý tình huống ngày càng linh hoạt của đội ngũ hòa giải viên.

Cùng với đó, Sở Tư pháp Lâm Đồng thường xuyên tổ chức các đợt tập huấn chuyên sâu, cập nhật kiến thức pháp luật và kỹ năng nghiệp vụ, giúp hòa giải viên nâng cao trình độ, tự tin xử lý những vụ việc khó. Hệ thống tài liệu phục vụ công tác hòa giải cũng được đầu tư bài bản với số lượng lớn. Từ sách nghiệp vụ, tờ gấp pháp luật, infographic cho đến video hướng dẫn đều được biên soạn công phu, bảo đảm dễ hiểu, dễ áp dụng.

Đặc biệt, ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, một tài liệu đã được biên dịch sang tiếng Chăm, giúp việc tiếp cận nội dung pháp luật thuận lợi hơn, giảm đáng kể rào cản ngôn ngữ trong quá trình hòa giải.

Hiệu quả của công tác hòa giải còn thể hiện rõ qua kết quả xây dựng xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Đến nay, toàn tỉnh có 311/329 đơn vị cấp xã được công nhận chuẩn tiếp cận pháp luật, một tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Điều này khẳng định vai trò thiết yếu của hòa giải cơ sở trong việc nâng cao nhận thức pháp luật của người dân, củng cố nền tảng pháp lý vững chắc cho từng địa phương.

Trong thời gian tới, Sở Tư pháp Lâm Đồng tiếp tục tham mưu thực hiện đánh giá, công nhận chuẩn tiếp cận pháp luật đối với các xã, phường sau sáp nhập; đồng thời, đẩy mạnh hiện đại hóa công tác hòa giải theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu, trang bị thêm nguồn tài liệu số để hòa giải viên dễ dàng tra cứu và xử lý vụ việc.

Công tác hòa giải ở cơ sở không chỉ giải quyết những mâu thuẫn trong đời sống thường nhật mà còn góp phần quan trọng trong việc giữ gìn sự ổn định, tăng cường đoàn kết, xây dựng môi trường sống văn minh ở mỗi khu dân cư.

Từ nền tảng đó, Lâm Đồng có thêm động lực để hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, với cộng đồng dân cư ổn định, đồng thuận và phát triển bền vững.

Nguyễn Luân

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/la-chan-mem-giu-vung-on-dinh-khu-dan-cu-o-lam-dong-409093.html