Mặt trận tư tưởng văn hóa trong thời kỳ mới
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, Cách mạng công nghiệp 4.0 và sự phát triển bùng nổ của công nghệ số, không gian mạng trở thành “mặt trận” nóng bỏng. Các thế lực thù địch, phản động triệt để lợi dụng “mặt trận” này để gieo rắc thông tin xấu độc, xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, kích động “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thậm chí âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội.
Thực tế đó đặt ra yêu cầu cấp thiết, bảo vệ nền tảng tư tưởng không chỉ là “giữ gìn cái gốc” mà còn là cuộc đấu tranh trực diện, quyết liệt, liên tục, bền bỉ trên không gian ảo nhưng tác động thật đến lòng tin xã hội.
Báo chí cách mạng Việt Nam nói chung, báo chí quân đội nói riêng đã, đang và sẽ tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hóa. Với bản lĩnh chính trị vững vàng, ngòi bút chiến đấu kiên định, báo chí không chỉ kịp thời phản bác quan điểm sai trái, mà còn khẳng định, lan tỏa những giá trị tốt đẹp, định hướng dư luận, củng cố niềm tin xã hội.
Những tuyến bài chính luận, những phóng sự điều tra, những chuyên trang, chuyên mục về “Đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch” trên báo, đài Trung ương, Quân đội, địa phương và báo Quân khu… cùng hàng ngàn lượt thông tin chính thống trên nền tảng số đã tạo thành “lá chắn thép” trước âm mưu xuyên tạc.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong kỷ nguyên số không chỉ dừng lại ở việc chống cái sai, mà quan trọng hơn là khẳng định cái đúng, cái mới, cái tiến bộ. Đó là sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn đổi mới, hội nhập quốc tế và phát triển đất nước. Đó là minh chứng sống động từ thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, giữ vững quốc phòng - an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại, nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Chính thực tiễn phong phú ấy là “bài học phản bác” hùng hồn nhất đối với mọi sự xuyên tạc, phủ nhận.
Song song với đó, các phong trào thi đua yêu nước, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, hay những mô hình sáng tạo trong sản xuất, kinh doanh, quốc phòng, an ninh, chuyển đổi số… đã và đang trở thành nguồn cảm hứng tích cực. Mỗi tấm gương người tốt việc tốt, mỗi câu chuyện đẹp lan tỏa trên báo chí và mạng xã hội không chỉ củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, mà còn làm giàu thêm giá trị nền tảng tư tưởng trong đời sống.
Khẳng định giá trị, lan tỏa niềm tin
Ở nhiều đơn vị thuộc Quân khu 1, phong trào “Mỗi cán bộ, chiến sĩ là một chiến sĩ tuyên truyền” đã lan tỏa mạnh mẽ. Nổi bật như đội ngũ cán bộ cơ quan, đơn vị thuộc Sư đoàn 346, không chỉ rèn luyện vững kỹ năng chuyên môn mà còn tích cực tham gia viết tin, bài, đăng tải hình ảnh hoạt động trên các nền tảng mạng xã hội, góp phần định hướng dư luận từ những việc làm cụ thể, chân thực.
Tại Sư đoàn 3, mô hình “Tổ phản ứng nhanh trên không gian mạng” với lực lượng nòng cốt là cán bộ trẻ, am hiểu công nghệ, đã kịp thời phát hiện, phản bác hàng trăm tin giả, tin xấu độc, giữ vững “trận địa tư tưởng” ngay từ cơ sở… Những việc làm đó không chỉ góp phần củng cố niềm tin của nhân dân với Quân đội, mà còn khẳng định sức mạnh tổng hợp trong bảo vệ nền tảng tư tưởng.
Trên không gian mạng, phong trào “Mạng xã hội xanh” thu hút đông đảo lực lượng đoàn viên thanh niên các cơ quan, đơn vị tham gia đã trở thành điểm sáng. Nhiều mô hình, trang, nhóm lực lượng 47 hoạt động hiệu quả trên các nền tảng mạng xã hội như: “Tuổi trẻ LLVT Quân khu 1” có hơn 10 nghìn thành viên; “Cận vệ anh hùng” có hơn 22 nghìn thành viên; đặc biệt, nhóm “Bản tin Sao vàng” của Sư đoàn 3 thu hút gần 60 nghìn thành viên tham gia hoạt động hiệu quả…
Hàng vạn bài viết, video ngắn, infographic tích cực, sáng tạo từ báo chí chính thống thông qua các trang, nhóm được lan tỏa nhanh chóng, thu hút giới trẻ, tạo “lá chắn mềm” trước các luận điệu xuyên tạc. Đó là minh chứng cho thấy, khi niềm tin và trách nhiệm được cộng hưởng, mỗi cá nhân đều có thể trở thành một “chiến sĩ” trên mặt trận tư tưởng văn hóa.
Đổi mới nội dung, phương thức tuyên truyền
Trong thời đại số, thông tin chính thống phải cạnh tranh trực diện với vô vàn luồng thông tin đa chiều, thậm chí "hỗn loạn". Vì vậy, yêu cầu đổi mới nội dung, phương thức tuyên truyền là tất yếu. Đó là việc ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, big data, multimedia để sản xuất nội dung báo chí hiện đại, hấp dẫn, phù hợp với từng nhóm công chúng. Các mã QR dẫn tới video, podcast, đồ họa tương tác trong các ấn phẩm báo chí đã chứng minh hiệu quả rõ rệt trong việc lan tỏa thông điệp nhanh chóng, sinh động, giàu sức thuyết phục.
Cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ làm công tác tư tưởng, báo chí cần không ngừng nâng cao trình độ, bản lĩnh chính trị, năng lực phản biện, đồng thời gương mẫu trong lối sống, đạo đức để xứng đáng là “người chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng văn hóa”.
Bên cạnh đó, mỗi người dân, mỗi quân nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần được khơi dậy tinh thần trách nhiệm, trở thành “lá chắn mềm” bằng cách chủ động lan tỏa thông tin tích cực, đấu tranh với luận điệu sai trái, góp phần xây dựng không gian mạng lành mạnh, nhân văn.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng không phải là nhiệm vụ của riêng ai, mà là sự nghiệp chung của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Đó là sự hòa quyện giữa lý luận và thực tiễn, giữa truyền thống và hiện đại, giữa niềm tin và hành động. Kiên định nền tảng tư tưởng cũng chính là bảo vệ hồn cốt dân tộc, bảo vệ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.
Giữ vững nền tảng tư tưởng, chúng ta giữ vững niềm tin. Giữ vững niềm tin, chúng ta có sức mạnh để vượt qua mọi thử thách, xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, để Tổ quốc Việt Nam trường tồn và phát triển phồn vinh. Như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”, đó không chỉ là chân lý mà còn là lời hiệu triệu bất diệt cho lớp lớp các thế hệ hôm nay và mai sau.
Bùi Hiệp