Trong những năm qua, đơn vị đã 3 lần được nhận Cờ Thi đua của Chính phủ; 2 lần được Bộ Công an tặng Bằng khen… Gần đây nhất đơn vị vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Đây là phần thưởng cao quý mà Đảng và Nhà nước tặng thưởng cho những đóng góp thầm lặng của lực lượng chuyên trách đảm bảo an ninh mạng-“lá chắn thép” đấu tranh với tội phạm công nghệ cao trên không gian mạng, góp phần đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Thứ trưởng Phạm Thế Tùng cùng các đại biểu tại Hội nghị sơ kết công tác đảm bảo an ninh mạngvà phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao ngày 11/7/2025.
“Người hùng” thầm lặng
Đã thành thông lệ, vào thời điểm diễn ra các sự kiện trọng đại của đất nước cũng là lúc hoạt động chống phá trên không gian mạng diễn biến phức tạp. Cũng bởi thế, công việc của các cán bộ Phòng giám sát thông tin mạng và phòng, chống hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm an ninh quốc gia (Phòng 3) - đơn vị đang hằng ngày, hằng giờ rà soát, phát hiện hàng triệu thông tin xấu độc, trong công tác đấu tranh, ngăn chặn hoạt động tuyên truyền, xuyên tạc chống phá Đảng, Nhà nước- càng thêm bộn bề.
Lúc chúng tôi đến, Trung tá Nguyễn Tiến Cường, Trưởng phòng 3 cùng các cán bộ đơn vị đang miệt mài trên bàn phím. Thời gian gần đây, hoạt động tán phát thông tin xấu độc trên không gian mạng diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch, tổ chức phản động lưu vong, số đối tượng chống đối trong và ngoài nước đã lợi dụng các vấn đề, điểm nóng, đặc biệt là công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy; sáp nhập một số tỉnh, thành phố…, và chuẩn bị Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV để gia tăng các hoạt động phá hoại tư tưởng. Điều đó đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ chưa có tiền lệ đối với công tác bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng. Cũng bởi vậy, Phòng 3 nhận thêm nhiều yêu cầu, nhiệm vụ mới…
Có thể coi đây là một trận chiến không tiếng súng nhưng cam go và vô cùng phức tạp khi mà các đối tượng thực hiện hành vi vi phạm đều có trình độ cao, am hiểu sâu về công nghệ, sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi; mỗi tin hay bài viết mà các đối tượng tán phát, chia sẻ trên không gian mạng thường có những tác động lớn, tiêu cực, gây ảnh hưởng dư luận xã hội… Trước tính chất nguy hiểm của luồng thông tin xấu độc; cũng như ý thức công tác đảm nhiệm, CBCS Phòng 3 đã xác định rõ bản lĩnh chính trị luôn là nền tảng; trí tuệ là “vũ khí” để thực hiện các nhiệm vụ được giao. Để đứng vững trước các “tâm bão” thông tin, mỗi cán bộ trinh sát Phòng 3 đều có tinh thần cảnh giác cao độ để vừa không bị hoang mang, dao động trước thông tin tiếp xúc, đánh giá đúng tính chất thông tin để kịp thời tham mưu với lãnh đạo cấp trên và hướng dẫn và chỉ đạo Công an các địa phương.
“Trong bất cứ thời điểm nào, bất cứ lúc nào những ai cầm điện thoại trên tay, chỉ cần lướt qua màn hình cũng có thể thấy thông tin tràn lan trên mạng xã hội. Vậy nhưng không phải ai cũng có những báo cáo, tham mưu kịp thời… “- một cán bộ Phòng 3 chia sẻ. Trong những tình huống như vậy, cán bộ Phòng 3 đã kịp thời nắm bắt thông tin xấu độc. Từ việc phản ứng nhanh đã đồng thời đưa ra tham mưu, đề xuất phù hợp, hiệu quả, đó là điều rất cần thiết. Trong thời gian qua, Phòng 3 đã trực tiếp chủ trì và phối hợp với các đơn vị khám phá thành công nhiều chuyên án… Trước số lượng hạn chế so với khối lượng công việc như hiện nay; đặc biệt trước bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, CBCS Phòng 3 ở cả hai miền Nam và Bắc đều cùng lúc phải đảm nhiệm nhiều mảng công việc khác nhau. Vượt qua những khó khăn, cùng với sự quan tâm của lãnh đạo Cục; họ có một tập thể đoàn kết và sự đam mê và nhiệt huyết với nghề của mỗi trinh sát. Chính niềm đam mê với nghề, mỗi CBCS tự nêu cao tinh thần trách nhiệm; từ đó, nỗ lực để hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
Những người gác “cổng trời” trên không gian mạng
Cho đến bây giờ, tôi vẫn không quên hình ảnh của các trinh sát Phòng 5, trực tiếp khai thác đối tượng bị bắt giữ ngay tại sân bay trong dòng người hối hả về quê đón Tết. Đó là chuyên án đấu tranh, triệt phá ổ nhóm tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoạt động tại địa bàn Campuchia, nạn nhân là người Việt Nam. Trong chuyên án này, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Công an tinh Bắc Ninh đấu tranh, triệt phá, thành công; đến nay đã khởi tố hơn 40 đối tượng.
Hay như chuyên án phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ, bắt giữ đối tượng tại khu vực tam giác vàng cũng vào dịp Tết nguyên đán Giáp Thìn năm 2024… Trong quá trình phá án, họ phải đối mặt với không ít khó khăn. “Chúng tôi phải di chuyển bằng xe máy từ Điện Biên, vượt qua những con đường núi quanh co, đầy những ổ trâu, ổ gà mà chỉ cần sơ sểnh có thể rơi xuống vực để vào được địa bàn đặc khu phức tạp; đối tượng bên trong đều là những kẻ cầm đầu, cốt cán; có nhiều phương thức thủ đoạn tinh vi để đối phó với sự phát hiện” - một cán bộ Phòng 5 cho biết. Qua công tác nắm tình hình, ngay khi nắm bắt chính xác thời điểm các đối tượng về Việt Nam đón Tết, các thành viên của Ban chuyên án đã huy động CBCS tiến hành đón lõng tại sân bay. Cùng lúc bắt giữ các đối tượng ở nhiều sân bay nên yêu cầu đặt ra cho các thành viên của chuyên án rất cao. Ngoài việc đảm bảo giữ bí mật thông tin, bắt gọn các đối tượng, đồng thời đảm bảo an toàn cho người dân. Dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Cục, từ 20h đến 5h sáng hôm sau, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ bắt giữ hơn 30 đối tượng.
Tháng 8/2018, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao được thành lập trên cơ sở sáp nhập giữa 2 đơn vị Cục An ninh mạng và Cục phòng, chống tội phạm; với nhiều chức năng, nhiệm vụ khác nhau… Vào thời điểm đó, đơn vị phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. “Vạn sự khởi đầu nan”, khi đó, an ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao là một lĩnh vực vừa mới, vừa khó; đơn vị đối mặt với những thách thức rất lớn trong triển khai công tác như là hoạt động tấn công mạng…, nhằm vào hệ thống thông tin trọng yếu, lộ, mất bí mật Nhà nước diễn ra ngày càng nguy hiểm; hoạt động tuyên truyền phá hoại tư tưởng, chống phá Đảng và Nhà nước, thông tin xấu độc trên không gian mạng diễn ra “hàng ngày, hàng giờ”; tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn ra với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây nhức nhối cho toàn xã hội…
Trước tình hình trên, đơn vị đã đẩy mạnh công tác tham mưu xây dựng, hoàn thiện thể chế, hệ thống chính sách, pháp luật, lý luận nghiệp vụ cho lực lượng An ninh mạng. Tham mưu thành lập Ban Chỉ đạo An toàn, An ninh mạng quốc gia; thành lập Hiệp hội An ninh mạng quốc gia nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân.
Cùng với đó, đã đổi mới một cách toàn diện, nâng cao hiệu quả các mặt công tác nghiệp vụ. Trong thời gian qua, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã chủ trì xác lập, đấu tranh nhiều chuyên án; phối hợp cơ quan điều tra các cấp khởi tố nhiều vụ án, nhiều đối tượng xâm phạm ANQG, hàng trăm đối tượng sử dụng công nghệ cao. Qua đó, đã bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn hệ thống mạng thông tin quốc gia; chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời các nguy cơ mất an ninh trong triển khai Đề án 06 của Chính phủ. Đồng thời, đã có hàng trăm báo cáo lên lãnh đạo Bộ, hàng trăm báo cáo lên lãnh đạo Đảng và Nhà nước góp phần quan trọng trong công tác đối ngoại, bảo đảm chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia.
Ngoài ra, Cục đã chủ động nghiên cứu, ứng dụng làm chủ công nghệ, chuyển đổi số toàn diện các mặt công tác nghiệp vụ, mở rộng hợp tác quốc tế. Cục A05 đã xây dựng thành công cơ sở dữ liệu lớn trên không gian mạng dựa trên việc ứng dụng các công nghệ mới như: BigData, mã hóa lượng tử, AI, Cloud Computing...
Đến nay, ứng dụng này đã được triển khai cho Công an các đơn vị, địa phương, mở rộng tích hợp nhiều giải pháp kỹ thuật, ứng dụng để hỗ trợ nghiệp vụ. Trong bối cảnh đất nước đang thực hiện cuộc cách mạng về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, tinh gọn bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới… việc mạnh dạn giao việc cho cán bộ, phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nâng cao năng lực, đổi mới sáng tạo, hoàn thành nhiệm vụ được giao là yếu tố quan trọng để tăng cường công việc. Đồng thời cũng là một giải pháp đột phá để thúc đẩy sự chủ động, tự chịu trách nhiệm và phát triển chuyên môn của đội ngũ cán bộ.
Xuân Mai