Là GV, tôi mong 2025 sẽ có tổng kết, đánh giá sau 5 năm triển khai CTGDPT mới

18 giờ trướcBài gốc

Người Việt mình từ xưa đến nay vốn xem trọng những ngày Tết Nguyên đán và gần như ai cũng luôn mong muốn những điều tốt đẹp đến với mình, với mọi người, với môi trường mình đang công tác, cống hiến.

Là một giáo viên đang công tác tại một trường phổ thông công lập, bản thân người viết bài cũng luôn mong muốn năm 2025 này ngành Giáo dục sẽ tiếp tục có những chuyển biến tích cực, phát huy những thế mạnh đang có, khắc phục những tồn tại.

Có rất nhiều việc mà ngành giáo dục phải làm trong năm 2025 nhưng có lẽ điều mà dư luận chờ đợi nhất là đánh giá được ưu điểm, hạn chế của chương trình 2018 sau 5 năm triển khai ở 3 cấp học khi năm học kết thúc. Bên cạnh đó, giải được bài toán thừa thiếu giáo viên cục bộ ở các địa phương, nhà trường.

Ảnh minh họa

Cần thiết đánh giá ưu điểm, hạn chế của Chương trình 2018 sau 5 năm triển khai

Chương trình 2018 bắt đầu triển khai từ năm học 2020-2021 ở lớp 1 và đến năm học 2024-2025 này đã cuốn chiếu đến lớp 5, lớp 9 và lớp 12. Sau gần 5 năm triển khai chương trình mới, đến nay, những ưu điểm, hạn chế cũng ngày càng rõ nét.

Ưu điểm của chương trình mới là hướng đến mục tiêu phát triển phẩm chất, năng lực của người học nên học sinh cũng dần làm quen với phương pháp giảng dạy mới của thầy cô. Nhiều em đã chủ động trong học tập, phát huy được điểm mạnh của bản thân, không thụ động trong tiếp thu kiến thức và lệ thuộc vào bài mẫu như trước đây.

Nhiều thầy cô giáo đã bỏ dần thói quen truyền đạt kiến thức và đọc chép như trước đây để thay đổi thành người định hướng, dẫn dắt, khích lệ học trò phát huy khả năng của mình. Những tiết học trên lớp vì thế cũng trở nên sinh động hơn.

Cùng với sự thay đổi về phương pháp giảng dạy, học tập thì chương trình 2018 tập trung vào chương trình môn học, sách giáo khoa là học liệu khi hướng đến “một chương trình có nhiều bộ sách giáo khoa”. Chính vì thế, việc có cùng nhiều bộ sách giáo khoa đã tạo nên sự đa dạng về học liệu cho học trò. Bên cạnh đó, chủ trương xã hội hóa sách giáo khoa cũng đã được định hình rõ nét.

Việc đánh giá kết quả học tập của học sinh cũng được thay đổi theo hướng phát huy phẩm chất, năng lực khi Bộ chủ trương thay đổi hình thức kiểm tra, tăng cường câu hỏi vận dụng, thực tế. Việc kiểm tra môn Ngữ văn đã “thoát ly” hoàn toàn ngữ liệu có trong sách giáo khoa. Từ đó, hạn chế được bài mẫu, văn mẫu vốn tồn tại hàng chục năm nay.

Tuy nhiên, chương trình 2018 cũng không tránh khỏi những bất cập, vướng mắc. Đó là việc triển khai các môn học tích hợp: Khoa học tự nhiên; Lịch sử và Địa lí ở cấp trung học cơ sở đến nay vẫn còn khá rối rắm.

Bộ chủ trương xây dựng môn tích hợp nhưng đến nay đa số các trường vẫn đang bố trí dạy theo phân môn, kiểm tra theo phân môn. Ngay cả thi học sinh giỏi văn hóa thì vẫn đang chủ yếu thực hiện theo phân môn. Yếu tố tích hợp khá mờ nhạt.

Môn Nội dung giáo dục địa phương được triển khai từ lớp 1 đến lớp 12 và đây là môn học bắt buộc nhưng có đến 6 phân môn cho 35 tiết học ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông nên nhà trường còn khó khăn khi bố trí giáo viên giảng dạy; tổ chức kiểm tra, đánh giá môn học.

Đặc biệt, cấp trung học phổ thông đã triển khai đến năm thứ 3 nhưng phần lớn các trường học hiện nay không có giáo viên Mĩ thuật và Âm nhạc, dẫn đến 2 phân môn này chưa được giảng dạy.

Hoạt động trải nghiệm - hướng nghiệp ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông cũng là hoạt động giáo dục bắt buộc nhưng cách bố trí, thực hiện ở nhiều trường vẫn chưa phát huy được hiệu quả.

Cách bố trí số tiết đối với môn học này vẫn đang rất khác nhau ngay cả các trường học trong cùng một địa bàn. Có trường bố trí mỗi tuần 3 tiết/ lớp nhưng cũng có trường chỉ bố trí trung bình hơn 1 tiết/ tuần (37 tiết/ năm học).

Việc kiểm tra, thi cử đối với môn Ngữ văn theo Công văn 3175 cũng đang tồn tại những hạn chế, thực hiện chưa đồng đều. Một số địa phương thay đổi cấu trúc, hình thức kiểm tra liên tục dẫn đến khó khăn cho cả thầy và trò.

Chính vì thế, nhiều giáo viên mong muốn khi kết thúc năm học 2024-2025, Bộ và các sở giáo dục cần có đánh giá khách quan lại toàn bộ chương trình 2018 để có những chỉ đạo phù hợp, toàn diện. Từ đó, phát huy được mục tiêu chương trình 2018 đã đề ra.

Giải bài toán thừa- thiếu giáo viên cục bộ

Khi triển khai chương trình 2018, một số môn học mới được triển khai ở cả 3 cấp học, như: Nội dung giáo dục địa phương; Hoạt động trải nghiệm- hướng nghiệp.

Một số môn học truyền thống được tích hợp: Vật lí, Hóa học, Sinh học ở cấp trung học cơ sở thành môn Khoa học tự nhiên; Lịch sử, Địa lí thành môn Lịch sử và Địa lí. Môn Âm nhạc, Mĩ thuật được đưa vào giảng dạy ở cấp trung học phổ thông.

Môn Tin học, Công nghệ ở cấp trung học cơ sở của chương trình 2018 đã giảm từ 2 tiết (chương trình 2006) xuống 1 tiết/ lớp/tuần.

Cấp trung học phổ thông có môn học bắt buộc và môn học lựa chọn nhằm định hướng nghề nghiệp. Đồng thời thêm 2 môn học mới là Âm nhạc, Mĩ thuật. Chính vì thế, dẫn đến tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ trong nhiều trường học, cấp học.

Mặc dù thực tế ở nhiều trường học có tình trạng môn thừa, môn thiếu, hoặc không có giáo viên nhưng nhà trường không được tuyển mới vì đã đủ định mức giáo viên/ lớp.

Vì thế, môn thừa nhưng tinh giản giáo viên cũng không phải là điều dễ dàng; điều chuyển giáo viên dạy liên trường thì giáo viên có ý kiến; môn thiếu tuyển cũng khó vì vướng định mức giảng dạy/ lớp.

Thực tế cho thấy, số lượng giáo viên, học sinh phổ thông hiện nay rất lớn nên mỗi chính sách, chủ trương có tác động lớn đến xã hội nên những bất cập xảy ra sẽ ảnh hưởng đến nhiều người, nhiều gia đình.

Chính vì vậy, năm 2025 là một năm khá đặc biệt với ngành Giáo dục khi kết thúc lộ trình cuốn chiếu chương trình 2018 nhưng lại là khóa thi tuyển sinh 10, thi tốt nghiệp trung học phổ thông khóa đầu tiên.

Đầu năm, điều mà bản thân người viết bài và có lẽ cũng là suy nghĩ chung của nhiều nhà giáo là mong muốn những điều tốt đẹp nhất đến với ngành trong năm 2025 và cũng chờ đợi những chỉ đạo, tổ chức các kế hoạch giáo dục phù hợp nhất để phát huy mặt tích cực và giải quyết được những bất cập nhằm thúc đẩy sự nghiệp giáo dục nước nhà trong thời gian tới.

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

NGUYỄN NGUYÊN

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/la-gv-toi-mong-2025-se-co-tong-ket-danh-gia-sau-5-nam-trien-khai-ctgdpt-moi-post248880.gd