Lai Châu bảo tồn các di sản văn hóa

3 giờ trướcBài gốc

Trong số các di sản được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại có Thực hành Then của các dân tộc Tày, Nùng, Thái Việt Nam và Nghệ thuật Xòe Thái của người Thái Việt Nam. Bên cạnh đó, Lai Châu hiện có 11 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Kéo co của người Thái; Nghệ thuật Xòe Thái; Lễ hội Gầu Tào của người Mông; Lễ hội Nàng Han; Lễ hội Then Kin Pang; Ẩm thực dân tộc Thái; Diễn xướng xa nhà ca của người Hà Nhì; Nghề dệt của người Lự; Tri thức dân gian về chữa bệnh của người Dao; Lễ cấp sắc của người Dao Tuyển; Nghệ thuật xòe của người Hà Nhì. Những di sản này phản ánh rõ đời sống văn hóa phong phú, nhiều màu sắc của các dân tộc đã sinh sống lâu đời trên mảnh đất Lai Châu.

Tỉnh Lai Châu đã xác định công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa là nhiệm vụ quan trọng trong quá trình xây dựng và phát triển văn hóa địa phương. Việc bảo tồn không chỉ dừng lại ở việc lưu giữ hình thức bên ngoài, mà còn chú trọng giữ gìn không gian sinh hoạt văn hóa, phong tục tập quán, tri thức dân gian và các kỹ năng gắn với đời sống thường ngày của đồng bào các dân tộc.

Trong những năm qua, thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cùng các định hướng phát triển văn hóa của Trung ương và của tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã phối hợp với các cấp chính quyền, cơ quan chuyên môn, nghệ nhân và người dân ở cơ sở triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm bảo tồn di sản văn hóa. Trong đó, công tác sưu tầm, kiểm kê, nghiên cứu và xây dựng hồ sơ khoa học để trình cấp có thẩm quyền ghi danh, công nhận di sản được đặc biệt chú trọng. Mỗi bộ hồ sơ di sản là kết quả của quá trình làm việc công phu, với sự tham gia của các nhà nghiên cứu, nghệ nhân, người am hiểu phong tục tập quán và chính cộng đồng đang trực tiếp thực hành di sản.

Thực hiện các nghị quyết, chương trình của Trung ương và của tỉnh, đặc biệt là Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 17/02/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tỉnh Lai Châu đã tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và các địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp bảo tồn di sản. Nhiều lễ hội truyền thống được phục dựng, duy trì tổ chức thường xuyên; các nghi lễ tín ngưỡng, loại hình nghệ thuật dân gian được bảo tồn đúng với phong tục, tập quán và không gian văn hóa của từng dân tộc.

Tỉnh Lai Châu đã tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và các địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp bảo tồn di sản văn hóa.

Cùng với việc gìn giữ lễ hội và các hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần, tỉnh Lai Châu cũng quan tâm bảo tồn các nghề thủ công truyền thống, tiêu biểu là nghề dệt của người Lự. Việc nghề dệt của người Lự được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã góp phần nâng cao ý thức của cộng đồng trong việc giữ nghề, truyền nghề và bảo vệ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Bên cạnh đó, Lễ cấp sắc của người Dao Tuyển cũng là di sản quan trọng được tỉnh chú trọng bảo tồn. Nghi lễ đánh dấu sự trưởng thành của nam giới, thể hiện tín ngưỡng, phong tục tập quán và bản sắc riêng của cộng đồng.

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh Lai Châu đã bố trí hơn 8 tỷ đồng cho công tác sưu tầm, bảo tồn hiện vật văn hóa của các dân tộc; xây dựng 6 hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; xây dựng 38 phim tư liệu về văn hóa các dân tộc phục vụ nghiên cứu và trưng bày; phục dựng 14 lễ hội và duy trì tổ chức 39 lễ hội truyền thống; tổ chức 41 lớp truyền dạy văn hóa truyền thống, trong đó có chữ viết, dân ca, dân vũ, nghề thủ công và kỹ thuật làm trang phục truyền thống. Đồng thời, tỉnh từng bước ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác bảo tồn di sản, xây dựng và vận hành phần mềm phục vụ lưu giữ, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc. Tỉnh chú trọng phục dựng lễ hội, mở lớp truyền dạy nhằm bảo tồn các di sản văn hóa.

Song song với các hoạt động bảo tồn tại cộng đồng, công tác giáo dục về di sản cũng được quan tâm thông qua việc Bảo tàng tỉnh phối hợp với các trường học tổ chức trưng bày hiện vật, trình diễn nghệ thuật dân gian; tổ chức trò chơi dân gian và chiếu phim tư liệu về văn hóa các dân tộc. Qua đó, giúp học sinh hiểu hơn về truyền thống quê hương, hình thành ý thức trân trọng, gìn giữ và tiếp nối các giá trị văn hóa tốt đẹp của tỉnh Lai Châu trong hiện tại và tương lai.

Những nỗ lực bảo tồn và phát huy di sản văn hóa tại Lai Châu đã góp phần gìn giữ bản sắc riêng của từng dân tộc, đồng thời, giúp thế hệ trẻ hiểu, trân trọng và tiếp nối các giá trị truyền thống. Việc duy trì lễ hội, nghi lễ, nghề thủ công và các hoạt động giáo dục văn hóa không chỉ bảo vệ di sản mà còn làm sống động đời sống văn hóa cộng đồng, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững trong tương lai.

Hoài Thương - Tùng Phương

Nguồn Lai Châu : https://baolaichau.vn/van-hoa/lai-chau-bao-ton-cac-di-san-van-hoa-1068258