Một căn nhà ở huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đang được gấp rút thi công.
Hiện tại, một số huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh đã và đang hoàn thành việc xây dựng, sửa chữa và bàn giao nhà ở cho các hộ dân theo đúng quy định. Chương trình này đã giúp nhiều hộ dân ổn định chỗ ở, yên tâm lao động, sản xuất và từng bước vươn lên thoát nghèo.
Tại xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng, những căn nhà kiên cố được chính quyền địa phương hỗ trợ, xây dựng cho các hộ nghèo, cận nghèo đã mang lại chỗ ở ổn định cho nhiều hộ dân nơi đây. Gia đình anh Kră Jăn Ha Lê Niss, thôn 1, xã Đạ Sar là một thí dụ cụ thể. Anh Kră Jăn Ha Lê Niss cho biết, năm 2024, gia đình anh được hỗ trợ xây căn nhà 50 m² trị giá 150 triệu đồng, trong đó số tiền anh đi vay làm vốn đối ứng là hơn 50 triệu đồng. Nhờ sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, hiện tại gia đình anh đã thoát khỏi cảnh sống tạm bợ, căn nhà mới giờ là tổ ấm của 4 thành viên gia đình anh.
Tương tự, ở Thôn 3, xã Đạ Sar, chị Lơ Mu Ka Jiêng rất phấn khởi khi gia đình chị được chính quyền địa phương hỗ trợ xây nhà mới trong năm 2025 để thay thế căn nhà gỗ xuống cấp. Chị Lơ Mu Ka Jiêng bày tỏ: “Nhờ sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương, gia đình tôi đã có ngôi nhà kiên cố, không còn lo bị thấm, dột như khi sống trong căn nhà cũ trước đây. Có nhà mới là động lực lớn để gia đình tôi vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống”.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lạc Dương, ông Cil Poh cho biết, theo kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng về việc vận động nguồn lực thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2024 - 2025, huyện đã huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Các cơ quan chuyên môn phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện và các xã, thị trấn để hướng dẫn, hỗ trợ các hộ dân.
Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện, Ban Chỉ đạo chương trình xóa nhà tạm của huyện thường xuyên bám sát cơ sở, kiểm tra tiến độ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Quá trình rà soát, thẩm định và giải ngân kinh phí được thực hiện công khai, minh bạch.
Đến thời điểm này, huyện Lạc Dương đã hoàn thành 8 căn nhà mới, mỗi căn được hỗ trợ 60 triệu đồng từ nguồn tiết kiệm chi thường xuyên năm 2024; 7 căn nhà khác được hỗ trợ 50 triệu đồng/ căn cũng đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Ngoài ra, Chương trình Hỗ trợ nhà ở thuộc Dự án 1-Chương trình Phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã hỗ trợ 6 căn nhà cho các hộ nghèo, cận nghèo và hộ khó khăn.
Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần “thương người như thể thương thân” giúp người nghèo và người yếu thế có mái ấm ổn định. Chương trình góp phần giảm nghèo bền vững, thu hẹp khoảng cách thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hiện nay, toàn huyện chỉ còn 21 hộ nghèo (0,3%), chủ yếu là hộ dân tộc thiểu số, và 177 hộ cận nghèo (2,2%), trong đó 176 hộ là dân tộc thiểu số, ông Cil Poh cho biết thêm.
Tại huyện Di Linh, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát được chính quyền địa phương triển khai linh hoạt và hiệu quả. Đứng trong căn nhà mới đang dần hoàn thiện, ông K’Tos ở xã Đinh Lạc, huyện Di Linh vẫn chưa tin có ngày gia đình ông lại có tiền xây ngôi nhà mới.
Ông K’Tos cho biết, gia đình đông con mà đất canh tác thì ít cho nên vợ chồng ông không có đủ tiền xây nhà mới tránh mưa, tránh nắng. 20 năm qua, gia đình 8 người con phải trú ngụ trong căn nhà tôn diện tích chừng 25 m2. Đầu năm 2025, gia đình ông được địa phương hỗ trợ 60 triệu đồng để xóa nhà tạm, ông vay thêm Ngân hàng Chính sách xã hội và người thân, cố gắng làm lại căn nhà cho con cháu quây quần. “Hiện nay căn nhà trị giá khoảng 100 triệu đồng đang vào giai đoạn hoàn thiện. Tôi biết ơn Đảng, Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ kịp thời cho hộ nghèo, cận nghèo như chúng tôi để ổn định cuộc sống”, ông K’Tos bày tỏ.
Trong khi đó, tại thôn Duệ, xã Đinh Lạc, chị K’Hes cũng rất vui mừng khi được chính quyền hỗ trợ 60 triệu đồng để làm nhà. Điều đặc biệt, gia đình chị K’Hes còn được chính quyền hỗ trợ tiền để làm các thủ tục cấp sổ đỏ, đáp ứng các điều kiện để được hưởng chính sách xóa nhà tạm.
Chị K’Hes cho biết: “Trước đây vợ chồng tôi được bố mẹ cho mảnh đất nhưng lại không tách thửa, không có đất thổ cư. Khi địa phương triển khai chương trình xóa nhà tạm, vợ chồng tôi đủ tiêu chuẩn nhận hỗ trợ nhưng lại vướng đất không chính chủ. Nhờ chính quyền địa phương hỗ trợ, hướng dẫn làm thủ tục sang tên, tách sổ theo quy định cho nên gia đình tôi đủ tiêu chuẩn được nhận hỗ trợ 60 triệu đồng từ chương trình. Tôi cảm thấy rất vui. Cảm ơn chính quyền, Nhà nước đã hỗ trợ để tôi có được căn nhà mơ ước”, chị K’Hes cho biết thêm.
Thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, năm 2024, huyện Di Linh đã hỗ trợ xây 299 căn nhà cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn. Trong đó, địa phương thực hiện xây mới 250 căn, 49 căn được sửa chữa. Năm 2025, huyện Di Linh có 102 hộ đủ điều kiện để nhận hỗ trợ từ chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Tuy nhiên, qua rà soát có hơn 50% số hộ bị vướng các thủ tục về đất đai như đất cho, tặng, chưa sang tên chính chủ, đất chưa thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng khác sang đất ở.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Di Linh, ông Vũ Đức Nhuần cho biết, sau khi ghi nhận những vướng mắc nêu trên, chính quyền địa phương đã tìm cách tháo gỡ cho người dân bằng nhiều phương án về thủ tục cũng như tài chính. Đáng chú ý, huyện đã lập tổ công tác phối hợp với Ủy ban nhân dân các xã hỗ trợ về thủ tục sang tên, tách thửa đối với các hộ có đất được cho, tặng.
Đối với các hộ chưa có đất ở phù hợp thì địa phương kêu gọi nguồn xã hội hóa, hỗ trợ mỗi hộ từ 10 đến 15 triệu đồng để thực hiện các thủ tục liên quan đến việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Không chỉ giúp người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số hoàn thiện căn nhà mơ ước, địa phương cũng áp dụng các chương trình phát triển kinh tế, tạo sinh kế, tăng thêm thu nhập cho đồng bào vươn lên thoát nghèo.
Qua thống kê, tính đến ngày 19/5, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã hoàn thành 1.028 căn xây mới, 281 căn sửa chữa, 191 căn đang triển khai xây dựng, sửa chữa và phấn đấu hoàn thành trước ngày 30/6.
Ông Nguyễn Hoàng Phúc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng cho biết, trong quá trình triển khai chương trình, Sở đã hướng dẫn các địa phương phối hợp, hỗ trợ chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở đối với các vùng có quy hoạch đất ở để bà con đủ điều kiện pháp lý triển khai làm nhà.
Ngoài nguồn kinh phí hỗ trợ của Mặt trận Tổ quốc, các địa phương cũng kêu gọi các nhà hảo tâm, nguồn xã hội hóa để hỗ trợ thêm cho các hộ dân gặp khó khăn về nguồn vốn đối ứng. Qua đó, tạo điều kiện cho bà con vùng đồng bào dân tộc được xây dựng nhà mới, tiến tới hoàn thành xóa nhà tạm trên địa bàn trong tháng 6.
Sau khi hoàn thành giai đoạn 2024-2025, địa phương sẽ tiếp tục triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân trên địa bàn. Đồng thời, triển khai lồng ghép các chương trình mục tiêu để hỗ trợ cho hộ nghèo, cận nghèo, đặc biệt chú trọng xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả, tạo sinh kế cho người dân có thu nhập ổn định, vươn lên thoát nghèo, ông Nguyễn Hoàng Phúc cho biết thêm.
Bài và ảnh: LÊ GIANG NAM