Bộ Khoa học và Công nghệ làm việc với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng sau sáp nhập
Kiện toàn hệ thống quản lý sau sáp nhập
Những năm qua, tỉnh Lâm Đồng đã triển khai nhiều hoạt động nghiên cứu và ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Các lĩnh vực ứng dụng bao gồm: Y tế, nông nghiệp, nghiên cứu khoa học, kiểm tra chất lượng và môi trường…
Những kết quả đạt được đã khẳng định vai trò quan trọng của năng lượng nguyên tử trong việc nâng cao chất lượng điều trị, tăng năng suất nông nghiệp và đảm bảo môi trường sinh thái bền vững.
Để chủ động ứng phó các sự cố bức xạ và hạt nhân, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch ứng phó và khắc phục hậu quả sự cố bức xạ và hạt nhân; thành lập Ban Chỉ huy ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân, cùng Tổ giúp việc Ban chỉ huy.
Ban Chỉ huy có nhiệm vụ tham mưu giúp UBND tỉnh thực hiện các kế hoạch, tổ chức chỉ đạo và điều hành công tác chuẩn bị ứng phó, đồng thời giám sát việc thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến năng lượng nguyên tử.
Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ làm việc với Trung tâm Ứng dụng khoa học và công nghệ
Sau việc sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh từ ngày 1/7/2025, nhân sự các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh có thay đổi đáng kể. Một số thành viên Ban Chỉ huy và Tổ giúp việc đã chuyển công tác hoặc nghỉ chế độ.
Để bảo đảm công tác ứng phó sự cố không bị gián đoạn, Sở Khoa học và Công nghệ - cơ quan thường trực Ban Chỉ huy đã tham mưu kiện toàn nhân sự theo Quyết định số 1840/QĐ-UBND ngày 24/10/2025 và Quyết định số 2089/QĐ-BCH ngày 12/11/2025.
Theo đó, Ban Chỉ huy hiện nay gồm 10 đồng chí, do Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban. Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ là Phó trưởng Ban Thường trực, Phó Giám đốc Công an tỉnh và Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ CHQS tỉnh là các Phó Trưởng ban. Sáu thành viên còn lại là đại diện lãnh đạo các sở, ngành: Nông nghiệp và Môi trường, Tài chính, Y tế, Công thương, Xây dựng và Viện nghiên cứu hạt nhân.
Tổ giúp việc Ban Chỉ huy gồm 12 đồng chí, đảm nhiệm việc xây dựng, theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc và kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch chuẩn bị và ứng phó sự cố theo lĩnh vực được phân công.
Tổ cũng chịu trách nhiệm xây dựng chương trình tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ về an toàn bức xạ và hạt nhân; báo cáo định kỳ, đề xuất các giải pháp xử lý khi phát sinh tình huống.
Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã đến thăm và làm việc với Viện Nghiên cứu hạt nhân tại tỉnh Lâm Đồng (Ngày 25/7/2025)
Siết chặt giám sát, nâng cao năng lực
Song song đó, công tác thanh tra, kiểm tra cơ sở sử dụng thiết bị bức xạ được xác định là giải pháp trọng tâm để tăng cường quản lý nhà nước về an toàn bức xạ hạt nhân.
Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra các cơ sở y tế và tổ chức sử dụng thiết bị bức xạ, nhằm bảo đảm tuân thủ đúng các quy định về cấp phép, vận hành, bảo vệ nguồn phóng xạ và an toàn lao động.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Sở Khoa học và Công nghệ đã thực hiện 20 cuộc thanh tra với 72 tổ chức, cá nhân và 5 cuộc kiểm tra đối với 33 đơn vị sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán trong y tế. Qua kiểm tra cho thấy, hầu hết các cơ sở đã thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật.
Các cơ sở duy trì giấy phép tiến hành công việc bức xạ còn hiệu lực, bổ nhiệm người phụ trách an toàn bức xạ và có chứng chỉ nhân viên bức xạ theo quy định; đồng thời trang bị liều kế cá nhân cho nhân viên và đánh giá liều chiếu xạ đúng tần suất. Kết quả hàng năm đều trong giới hạn cho phép.
Nhân viên làm công tác bức xạ được khám sức khỏe định kỳ và lưu hồ sơ đầy đủ, kết hợp với các chương trình đào tạo, huấn luyện định kỳ ba năm một lần để nâng cao nhận thức và kỹ năng về an toàn bức xạ. Cùng với đó, các cơ sở thực hiện kiểm kê nguồn bức xạ, gắn nội quy và quy trình vận hành, trang bị biển báo, đèn và dấu hiệu cảnh báo; đồng thời thực hiện kiểm xạ định kỳ và bảo đảm an ninh nguồn phóng xạ.
Tất cả những hoạt động này được liên kết chặt chẽ với việc xây dựng và duy trì Kế hoạch ứng phó sự cố bức xạ cấp cơ sở, được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Qua đó, vừa nâng cao năng lực quản lý vừa bảo đảm an toàn tuyệt đối trong quá trình vận hành thiết bị bức xạ.
Hiện, Sở Khoa học và Công nghệ cũng đang triển khai các chương trình tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, nhân viên bức xạ và xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành, nhằm kịp thời xử lý mọi tình huống phát sinh. Việc này không chỉ bảo đảm an toàn bức xạ mà còn nâng cao nhận thức, trách nhiệm của từng cơ sở, từng cán bộ trong hệ thống.
Sau sáp nhập, Lâm Đồng đã hình thành một hệ thống quản lý an toàn bức xạ và hạt nhân đồng bộ, từ Ban Chỉ huy, Tổ giúp việc đến các cơ sở sử dụng thiết bị bức xạ. Việc kiện toàn nhân sự, phân công nhiệm vụ rõ ràng và nâng cao năng lực chuyên môn của cán bộ quản lý là bước nền tảng quan trọng, bảo đảm công tác ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân được thực hiện liên tục, kịp thời.
Các biện pháp siết chặt giám sát, thanh tra, kiểm tra định kỳ và đào tạo nâng cao nhận thức, kỹ năng cho nhân viên bức xạ tạo thành một mạng lưới quản lý vững chắc, giúp phát hiện sớm nguy cơ và phòng ngừa rủi ro.
Những nỗ lực này không chỉ bảo vệ an toàn cho người lao động và cộng đồng mà còn tạo nền tảng vững chắc cho việc ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ nghiên cứu, y tế, nông nghiệp và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Qua đó, tỉnh tiếp tục khẳng định cam kết sử dụng năng lượng nguyên tử vì mục tiêu hòa bình, khoa học và phát triển; đồng thời nâng cao uy tín, trách nhiệm và năng lực quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đầy tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức này.
Thanh Nhàn