Một vườn rau thơm ngắn ngày của người dân xã Ka Đô sau khi bị nước lũ quét qua vẫn có khả năng phục hồi. (Ảnh: Nguyễn Dũng/TTXVN)
Sau trận lũ lịch sử hàng chục năm mới xuất hiện, người dân vùng rau Đơn Dương (Lâm Đồng) bắt đầu gượng dậy, bắt tay dọn dẹp vườn tược để sớm phục hồi sản xuất ngay sau khi nước lũ vừa rút.
Đứng lên từ tay trắng
Sau những ngày mưa lũ trắng trời, Đơn Dương bắt đầu đón những ngày nắng đầu tiên. Khi mực nước sông Đa Nhim vừa rút thấp về phía chân cầu Ka Đô, ông Bùi Văn Ca (thôn Tân Lập, xã Ka Đô) tranh thủ xuống vườn dọn dẹp bèo, rác, cây bụi bị nước lũ cuốn trôi tấp vào vườn rau của gia đình.
Đứng nhìn những luống xà lách đã phủ đầy bùn đất, nằm chết la liệt và vườn rau cải xanh “ngoi ngóp” sau lũ dữ, ông Ca thở dài, ông chưa từng thấy trận lũ nào kinh hoàng như đêm 19/11 vừa qua. Gia đình ông có 1,2ha trồng hoa màu là các loại rau ngắn ngày bị nước lũ càn quét mất trắng; trong đó, có cả vườn xà lách đã được thương lái đặt cọc mua trước.
“Giờ nước rút, tôi tranh thủ dọn vườn để khôi phục sản xuất thôi chứ không hy vọng cứu được vườn rau nào. Với tình hình này thì nhanh cũng phải mất cả tháng để làm lại vườn, cải tạo đất, thay thế trang thiết bị rồi mới bắt đầu xuống giống cho vụ mùa mới được” - ông Ca cho hay.
Cách cầu Ka Đô không xa, trên mảnh vườn gần 3.500 m2 nhà lưới trồng hoa màu đã bị lũ dữ quật nát, ông Lê Văn Thắng (xã Ka Đô) một mình hì hục tháo những mảnh mái che của nhà lưới nay đã bị xô đổ, nằm quyện trong bùn đất. Không chỉ mái lưới, nhiều trụ sắt khung của nhà lưới cũng bị nước lũ xô nghiêng, đổ rạp trên mặt đường dẫn vào vườn sản xuất.
Ông Thắng cho biết trận lũ đã khiến gia đình ông mất trắng khoảng 200 triệu đồng chỉ tính riêng về thiệt hại nhà lưới, thiết bị, chưa kể rau màu bị ngập úng, cuốn trôi.
Hiện ông phải dọn dẹp trước màng lưới để xem còn tận dụng lại một phần cho đỡ chi phí. Sau đó ông mới kêu công thợ để làm lại khung nhà lưới, lắp đặt lại hệ thống tưới rồi nhanh chóng khôi phục sản xuất trong thời gian sớm nhất.
Anh Nguyễn Văn Lượng (xã Ka Đô) tranh thủ thu hoạch vườn củ dền bị nước ngập kéo dài để xuống giống vụ rau mới. (Ảnh: Nguyễn Dũng/ TTXVN)
Cũng nằm trong “rốn ngập” của vùng sản xuất ven sông Đa Nhim (đoạn qua xã Ka Đô) vườn củ dền hơn 2.000m2 của gia đình anh Nguyễn Văn Lượng may mắn chỉ bị nước ngập hơn 1 ngày, không bị phá bờ, xói đất như những vườn dưới thấp, gần mặt sông.
Đang nhổ củ dền ngay sau khi nước rút, anh Lượng vừa nói: “Hiện nay củ dền đang được giá từ 18.000-20.000 đồng/kg, nhưng củ này do ngâm nước lâu, phủ bùn đất, nếu bán cũng chỉ được vài ngàn đồng nên tôi nhổ lên để cho các nhóm từ thiện chuyển đi gửi bà con vùng lũ. Vườn của gia đình tôi không bị xói lở, vỡ bờ nên nhổ xong đám dền này, tôi sẽ xuống giống hành tây để kịp ăn cho vụ rau đầu năm mới Âm lịch”.
Tổng lực hỗ trợ người dân
Hiện nay, nước lũ cơ bản đã rút hết ở các khu vực vườn sản xuất rau màu ven sông Đa Nhim qua địa bàn các xã D’ran, Ka Đô, Đơn Dương, Quảng Lập.
Trong mấy ngày qua, chính quyền địa phương xã Ka Đô đã huy động tổng lực hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại sau khi nước lũ vừa rút. Theo thống kê nhanh đến ngày 24/11 của Ủy ban Nhân dân xã Ka Đô, trận mưa lũ lịch sử vừa qua đã gây ngập hơn 500ha hoa màu của người dân địa phương; trong đó, có nhiều diện tích nhà kính, nhà lưới bị thiệt hại nặng do lũ cuốn trôi hoàn toàn.
Theo thống kê của Ủy ban Nhân dân xã D’ran, toàn địa bàn có khoảng 1.300ha rau màu bị thiệt hại, ngập úng do mưa lũ trong những ngày qua. (Ảnh: Nguyễn Dũng/TTXVN)
Theo ông Nguyễn Hữu Chi, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Ka Đô, thống kê sơ bộ trận lũ đã gây thiệt hại cho địa phương gần 500 tỷ đồng về sản xuất rau màu, nhà cửa, tài sản của người dân và hạ tầng giao thông. Rất may mắn không có thiệt hại về người.
“Hiện nay công tác hỗ trợ người dân trong việc dọn dẹp vườn tược, nhà cửa vẫn được địa phương tiếp tục triển khai, nước rút tới đâu, dọn dẹp tới đó. Tuy nhiên, nhiều vườn bị mất trắng hoàn toàn nên người dân rất khó khăn trong việc tái sản xuất, do đó chúng tôi kiến nghị các ngân hàng có phương án giãn nợ, khoanh nợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Đồng thời, có chính sách cho người dân tiếp cận vay vốn phục vụ việc tái sản xuất trong thời gian tới” - ông Chi cho biết.
Tương tự, địa bàn xã D’ran nằm ngay chân đập thủy điện Đa Nhim nên cũng chịu tổn hại nặng nề sau các đợt xả lũ của Công ty thủy điện Đa Nhim-Hàm Thuận-Đa Mi trong những ngày qua. Đặc biệt là các khu dân cư, vườn sản xuất phía hạ du đập thủy điện và khu vực ven sông Đa Nhim.
Theo thống kê của Ủy ban Nhân dân xã D’ran, trận lũ kinh hoàng ngày 19/11 vừa qua đã gây thiệt hại cho hơn 1.320ha hoa màu, cây trồng trên địa bàn. Lũ cũng gây nhiều thiệt hại về hạ tầng giao thông, thủy lợi, cầu cống, hư hại hàng trăm căn nhà của người dân địa phương.
Ông Trương Quang Kiên, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã D’ran cho biết ước tính sơ bộ mưa lũ lịch sử đã gây thiệt hại trên 500 tỷ đồng cho địa phương.
Trước những khó khăn của người dân, chính quyền địa phương đã dồn toàn lực hỗ trợ và còn được sự chi viện của hơn 500 cán bộ, chiến sỹ của Quân khu 7 tích cực giúp bà con khắc phục thiệt hại sau mưa lũ; trong đó, các lực lượng cũng tập trung dọn dẹp các khu vực sản xuất, khôi phục hệ thống giao thông, sửa chữa nhà cửa để giúp người dân nhanh chóng ổn định nơi ở và tái sản xuất.
“Chúng tôi kêu gọi bà con có vườn ở các khu vực cao ráo ưu tiên xuống giống, sớm ổn định sản xuất để cung ứng hàng hóa cho thị trường. Đối với những nơi trũng thấp thì khuyến cáo người dân dọn dẹp, chờ qua đợt mưa lũ cuối năm này sẽ bắt tay vào sản xuất các loại rau ngắn ngày cho kịp vụ mùa cuối năm như hiện nay” - ông Kiên thông tin thêm./.
(TTXVN/Vietnam+)