Lạm dụng chất gây nghiện ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào nếu bạn bị nhiễm HIV?

13 giờ trướcBài gốc

1. Tác động của lạm dụng rượu bia và ma túy ở người nhiễm HIV

1.1. Làm suy yếu hệ miễn dịch

HIV vốn đã làm tổn thương hệ miễn dịch, khiến cơ thể khó chống lại nhiễm trùng hoặc một số loại ung thư. Khi bạn tiếp tục sử dụng ma túy hoặc rượu, các chất này sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch hơn nữa, khiến khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể suy giảm mạnh. Hậu quả là bệnh HIV có thể tiến triển nhanh và nghiêm trọng hơn.

1.2. Gây hại cho gan

Gan là cơ quan có nhiệm vụ loại bỏ các hóa chất độc hại ra khỏi cơ thể, bao gồm cả rượu và ma túy. Khi gan phải phân hủy các chất này, nó tạo ra các độc tố trung gian. Lạm dụng rượu và ma túy khiến gan làm việc quá tải, dễ bị tổn thương và giảm khả năng đào thải độc tố. Sự tích tụ các chất độc này trong cơ thể có thể dẫn đến tổn thương gan mạn tính hoặc bệnh gan nghiêm trọng, đặc biệt nguy hiểm đối với người đang điều trị HIV.

Một số loại ma túy giải trí có thể tương tác với thuốc điều trị HIV làm giảm hiệu quả điều trị.

1.3. Gây tương tác với thuốc điều trị HIV

Một số loại ma túy giải trí có thể tương tác với thuốc điều trị HIV (thuốc kháng retrovirus – ART), làm giảm hiệu quả điều trị hoặc gây tác dụng phụ nguy hiểm. Chẳng hạn, thuốc lắc (MDMA) hoặc GHB (gamma hydroxybutyrate) khi dùng cùng thuốc điều trị HIV có thể tăng nguy cơ quá liều, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.

1.4. Gây khó khăn trong việc tuân thủ điều trị

Điều trị HIV đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt lịch uống thuốc mỗi ngày để duy trì tải lượng virus ở mức thấp. Tuy nhiên, khi lạm dụng rượu hoặc ma túy, người bệnh dễ bỏ liều, quên thuốc hoặc ngừng điều trị, làm cho HIV nhân lên trở lại và tấn công hệ miễn dịch. Việc không tuân thủ điều trị lâu dài có thể dẫn đến kháng thuốc và làm mất hiệu quả của phác đồ hiện tại.

1.5. Làm tăng tải lượng virus và thúc đẩy tiến triển bệnh thành AIDS

Các chuyên gia nhận thấy rằng, việc sử dụng ma túy thường xuyên hoặc nghiện ngập có thể làm tăng tải lượng virus HIV, khiến bệnh tiến triển nhanh hơn và làm tăng nguy cơ tử vong do AIDS, ngay cả ở những người đang điều trị bằng ART.

Sử dụng chất gây nghiện có thể làm trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe nếu bạn đang sống chung với HIV.

2. Làm thế nào để điều trị HIV và lạm dụng chất gây nghiện?

Thực tế cho thấy, nhiều người sống chung với HIV có xu hướng sử dụng ma túy, rượu hoặc mắc rối loạn sử dụng chất gây nghiện nhiều hơn so với nhóm không nhiễm HIV. Điều này khiến quá trình điều trị trở nên phức tạp hơn, đòi hỏi các bác sĩ phải tiếp cận toàn diện, vừa kiểm soát HIV, vừa hỗ trợ người bệnh vượt qua lạm dụng chất kích thích.

- Tiếp cận điều trị HIV ở người có rối loạn sử dụng chất gây nghiện: Nếu bạn đang sống chung với HIV và mắc rối loạn sử dụng chất gây nghiện, điều quan trọng là phải chia sẻ trung thực với bác sĩ. Đội ngũ chăm sóc y tế sẽ cần áp dụng phương pháp điều trị không phán xét, kết hợp các chiến lược phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn.

- Khi xây dựng phác đồ điều trị HIV, bác sĩ nên: Cân nhắc tương tác thuốc giữa thuốc kháng HIV và các chất kích thích, cũng như các rào cản điều trị hoặc tác dụng phụ tiềm ẩn. Giải thích tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị và lợi ích của liệu pháp kháng vi-rút (ART) trong việc duy trì tải lượng virus ở mức thấp. Lựa chọn phác đồ đơn giản, chẳng hạn như thuốc kết hợp trong một viên uống mỗi ngày, giúp người bệnh dễ tuân thủ hơn. Ưu tiên thuốc có độc tính gan thấp và rào cản kháng thuốc cao, nghĩa là ít nguy cơ mất hiệu quả nếu virus xảy ra đột biến.

- Điều trị đồng thời lạm dụng chất gây nghiện: Trong khi điều trị HIV, bác sĩ cũng có thể hỗ trợ bạn kiểm soát tình trạng lạm dụng rượu hoặc ma túy. Không có phương pháp nào phù hợp cho tất cả mọi người — việc điều trị cần được cá nhân hóa, dựa trên sự hợp tác chặt chẽ giữa người bệnh và đội ngũ chăm sóc.

Các phương pháp điều trị rối loạn sử dụng chất gây nghiện thường bao gồm:

Thuốc điều trị hỗ trợ nhằm giảm cảm giác thèm chất hoặc kiểm soát triệu chứng cai.
Tư vấn hành vi để thay đổi nhận thức, hành vi và duy trì động lực cai nghiện.
Thiết bị y tế hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng cai nghiện.
Điều trị đồng thời các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn giấc ngủ – vốn phổ biến ở người nghiện và người nhiễm HIV.
Chăm sóc dài hạn và theo dõi liên tục để giảm nguy cơ tái nghiện, đảm bảo người bệnh duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần ổn định.

Điều trị HIV và lạm dụng chất gây nghiện đòi hỏi một phương pháp phối hợp đa ngành – kết hợp y học, tâm lý, xã hội và hỗ trợ cộng đồng – nhằm giúp người bệnh sống khỏe mạnh, giảm nguy cơ lây truyền và tái hòa nhập bền vững với xã hội.

BS. Tăng Minh Hoa

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/lam-dung-chat-gay-nghien-anh-huong-den-co-the-nhu-the-nao-neu-ban-bi-nhiem-hiv-169251022212903832.htm