Làm gì để bảo vệ da trước ô nhiễm không khí và bụi mịn?

11 giờ trướcBài gốc

Ảnh minh họa

Bụi mịn PM2.5 - "tác nhân vô hình" gây lão hóa da

Theo bác sĩ Vũ Nguyệt Minh, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm lâm sàng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, mùa hanh khô đi kèm với nhiều yếu tố bất lợi cho làn da như nhiệt độ thấp, độ ẩm không khí giảm mạnh. Trong khi đó, nhiều người vẫn giữ thói quen tắm nước nóng, tẩy rửa da thường xuyên như mùa hè. Chính sự kết hợp này làm hàng rào bảo vệ da suy yếu, khiến da trở nên khô, nhạy cảm và dễ bị kích ứng hơn.

"Chúng tôi ghi nhận tình trạng viêm da kích ứng, đặc biệt ở trẻ em, người cao tuổi và những người có làn da nhạy cảm, tăng rõ rệt trong mùa đông. Khi da bắt đầu khô, đó là dấu hiệu cảnh báo sớm cho nguy cơ tổn thương da"- bác sĩ Minh nhấn mạnh.

Ở thời điểm này, bác sĩ khuyến cáo cần giảm tối đa các tác động kích thích lên da, hạn chế tẩy rửa quá mức, tránh các sản phẩm có nhiều bọt, hương liệu mạnh. Việc lựa chọn sản phẩm làm sạch dịu nhẹ, không gây khô da là yếu tố then chốt giúp da thích nghi tốt hơn với điều kiện thời tiết và môi trường.

Không chỉ dừng lại ở yếu tố thời tiết, ô nhiễm không khí – đặc biệt là bụi mịn PM2.5 – được xem là tác nhân nguy hiểm với làn da trong bối cảnh đô thị hóa hiện nay.

Bác sĩ Vũ Nguyệt Minh cho biết, bụi mịn PM2.5 có kích thước khoảng 2,5 micromet, đủ nhỏ để có thể xuyên qua hàng rào bảo vệ da, thâm nhập vào các lớp sâu hơn và gây tổn thương kéo dài. "Khi tiếp xúc với môi trường có nồng độ bụi mịn cao trong thời gian dài, da dễ bị lão hóa sớm, sạm màu, suy yếu hàng rào bảo vệ và tăng độ nhạy cảm"- bác sĩ Nguyệt Minh phân tích.

Sự tích lũy bụi mịn và các chất độc hại trong da còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý da liễu như viêm da cơ địa, dị ứng, viêm da tiếp xúc, thậm chí làm nặng thêm các bệnh nền về da vốn có.

"Các tác động của bụi mịn thường diễn ra âm thầm và khó nhận biết bằng mắt thường. Những biểu hiện như nếp nhăn, da sạm, khô ráp hay tăng sắc tố không xuất hiện trong thời gian ngắn mà tích lũy qua nhiều năm, khiến việc dự phòng trở nên đặc biệt quan trọng"- bác sĩ Nguyệt Minh thông tin.

Bác sĩ Vũ Nguyệt Minh, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm lâm sàng, Bệnh viện Da liễu Trung ương

Theo các bác sĩ, trong bối cảnh không thể "nhìn thấy" bụi mịn, người dân cần chủ động bảo vệ da ngay từ đầu. Quy trình chăm sóc da nên tập trung vào ba yếu tố cốt lõi là làm sạch đúng cách, phục hồi, cấp ẩm và bảo vệ da.

Dự phòng là "chìa khóa" bảo vệ làn da

Bác sĩ Vũ Huy Lượng, Trưởng khoa Laser & Săn sóc da, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết số lượng bệnh nhân đến khám da liễu trong những tháng mùa đông vài năm gần đây tăng rõ rệt, thay vì là "tháng thấp điểm" như trước. Trong đó, ô nhiễm không khí và bụi mịn được xem là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy tình trạng này.

Theo bác sĩ Lượng, bụi mịn tác động lên da theo hai cơ chế song song. Một mặt, ô nhiễm không khí ảnh hưởng toàn thân, làm suy giảm tuần hoàn và khả năng đào thải các chất oxy hóa, khiến da thiếu dưỡng chất. Mặt khác, tại chỗ, các chất ô nhiễm trực tiếp gây khô, bong tróc, mẩn đỏ ở người có cơ địa nhạy cảm; còn ở người bình thường, tổn thương xuất hiện âm thầm qua tình trạng da xỉn màu, khô ráp và yếu dần hàng rào bảo vệ.

"Những bệnh nhân viêm da cơ địa, cơ địa dị ứng rất dễ bùng phát nặng trong những đợt không khí ô nhiễm cao. Với người khỏe mạnh, biểu hiện thường là da khô, nứt nhẹ, xỉn màu – những dấu hiệu dễ bị bỏ qua", bác sĩ Lượng cho biết.

Về chăm sóc da, các bác sĩ nhấn mạnh, làm sạch là bước quan trọng nhưng không đồng nghĩa với tẩy rửa mạnh. Với da khô, da nhạy cảm cần dùng sản phẩm dịu nhẹ, ít bọt, tránh ngâm rửa lâu. Da dầu nên chọn sản phẩm làm sạch phù hợp để loại bỏ bã nhờn và bụi bẩn nhưng vẫn không làm tổn thương da.

Sau làm sạch, việc cấp ẩm và phục hồi hàng rào bảo vệ da đóng vai trò then chốt, giúp hạn chế sự xâm nhập của bụi mịn và các dị nguyên. Ban ngày, cần sử dụng kem chống nắng ngay cả khi trời âm u; kết hợp che chắn vật lý như đeo khẩu trang, đội mũ khi ra ngoài.

Trong giai đoạn ô nhiễm không khí nặng, TS.BS Vũ Huy Lượng khuyến cáo nên ưu tiên các biện pháp chăm sóc và điều trị mang tính phục hồi, ít xâm lấn, nhằm giúp da tăng khả năng chống chịu với môi trường, hạn chế nguy cơ biến chứng.

Cần phải sử dụng khẩu trang chống bụi mịn PM 2.5 (Ảnh minh họa)

Khuyến cáo nhanh cho người dân khi không khí ô nhiễm cao

1. Hạn chế ra ngoài trời khi chỉ số AQI ở mức xấu – rất xấu, đặc biệt vào sáng sớm và tối.

2. Khi buộc phải ra ngoài, cần đeo khẩu trang đạt chuẩn, che chắn da cẩn thận để giảm tiếp xúc với bụi mịn.

3. Giữ quy trình làm sạch và dưỡng ẩm da phù hợp, tránh tẩy rửa quá mức gây tổn thương hàng rào bảo vệ da.

4. Uống đủ nước, tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin để hỗ trợ đào thải độc tố và bảo vệ da từ bên trong.

5. Trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền hô hấp, da liễu cần theo dõi sức khỏe sát sao, đi khám sớm khi xuất hiện dấu hiệu kích ứng da hoặc khó thở.

Thành Nam

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/lam-gi-de-bao-ve-da-truoc-o-nhiem-khong-khi-va-bui-min-238251213130833221.htm