Làm mát Trái Đất bằng lưu huỳnh: Rủi ro vượt xa lợi ích

12 giờ trướcBài gốc

Ý tưởng can thiệp vào khí quyển từ cảm hứng tự nhiên

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, một số nhà khoa học đề xuất giải pháp địa kỹ thuật năng lượng mặt trời, cụ thể là phun các hạt lưu huỳnh siêu nhỏ vào tầng bình lưu để phản chiếu bớt ánh sáng Mặt Trời. Ý tưởng này không phải là viễn tưởng mà dựa trên một hiện tượng tự nhiên có thật.

Năm 1991, vụ phun trào núi lửa Pinatubo ở Philippines đã giải phóng gần 20 triệu tấn lưu huỳnh dioxide vào tầng bình lưu, lớp khí quyển ở độ cao từ 12-50 km. Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), sự kiện này đã tạo ra một lớp màn che mờ, làm giảm nhiệt độ trung bình toàn cầu khoảng 0,5 độ C. Chính hiệu quả làm mát tức thời này đã trở thành cơ sở cho các đề xuất can thiệp nhân tạo vào khí hậu.

Hạt lưu huỳnh có thể làm tầng bình lưu của khí quyển Trái Đất ấm lên. Ảnh: NASA

Những hệ lụy không mong muốn vượt xa dự tính

Mặc dù ý tưởng có vẻ hứa hẹn, một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Scientific Reports đã chỉ ra những tác động phụ nguy hiểm. Các nhà khoa học tại Đại học Columbia đã sử dụng các mô hình máy tính phức tạp để mô phỏng và phân tích hậu quả của việc phun lưu huỳnh trên quy mô lớn.

Rối loạn hệ thống khí hậu toàn cầu

Nghiên cứu chỉ ra rằng, dù làm mát bề mặt Trái Đất, các hạt lưu huỳnh lại hấp thụ nhiệt và làm ấm tầng bình lưu. Điều này không chỉ đẩy nhanh quá trình phá hủy tầng ozone mà còn có thể gây ra những xáo trộn lớn trong hệ thống khí hậu. Sự kiện phun trào Pinatubo trong quá khứ cũng đã làm gián đoạn hệ thống gió mùa Ấn Độ, gây ra hạn hán nghiêm trọng trên khắp Nam Á.

Các mô hình dự báo rằng nếu các hạt hóa chất tích tụ quanh khu vực xích đạo, chúng có khả năng làm gián đoạn mô hình tuần hoàn khí quyển toàn cầu, thay đổi cách nhiệt lượng được phân phối quanh hành tinh. Ngược lại, nếu chúng tích tụ ở các vùng cực, hệ thống gió mùa nhiệt đới có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tác động tiêu cực đến môi trường

Một rủi ro khác là khi các hạt lưu huỳnh này rơi trở lại Trái Đất theo lực hấp dẫn, chúng có thể phản ứng với nước trong khí quyển và tạo ra mưa axit. Mưa axit gây hại cho cây trồng, hệ sinh thái và làm thay đổi độ pH của đất và nguồn nước, ảnh hưởng lâu dài đến môi trường sống.

Tìm kiếm giải pháp thay thế: Một bài toán nan giải

Nhóm nghiên cứu cũng đã xem xét các hợp chất hóa học khác có thể thay thế lưu huỳnh, nhưng mỗi lựa chọn đều đi kèm với những vấn đề riêng:

Kim cương, zirconia và rutile titania: Mặc dù có khả năng phản chiếu ánh sáng tốt, chúng quá hiếm và đắt đỏ để triển khai trên quy mô toàn cầu.
Canxi carbonate và nhôm alpha: Các vật liệu này có trữ lượng dồi dào hơn nhưng lại có xu hướng kết tụ thành các khối lớn trong khí quyển, làm giảm đáng kể hiệu quả phân tán và phản chiếu ánh sáng so với lưu huỳnh.

Kết quả phân tích cho thấy, việc tìm kiếm một vật liệu thay thế hoàn hảo vừa hiệu quả, vừa an toàn và kinh tế là một thách thức cực kỳ lớn. Các nhà khoa học cảnh báo rằng việc can thiệp vào một hệ thống phức tạp như khí quyển Trái Đất có thể dẫn đến những hậu quả không thể đảo ngược, và giải pháp này có thể nguy hiểm hơn chính vấn đề mà nó đang cố gắng giải quyết.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/lam-mat-trai-dat-bang-luu-huynh-rui-ro-vuot-xa-loi-ich-397574.html