Chiều ngày 5-10, tại họp báo Chính phủ thường kỳ, phóng viên đặt câu hỏi liên quan đến các giải pháp để xử lý dứt điểm tình trạng lạm thu đầu năm học vẫn đang diễn ra nhiều năm.
Trả lời, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Lê Tấn Dũng nhấn mạnh, trong những năm vừa qua Bộ GD&ĐT đã có rất nhiều văn bản, cụ thể là năm học nào Bộ GD&ĐT cũng có văn bản chấn chỉnh, nhắc nhở tình trạng lạm thu tại các cơ sở giáo dục trên cả nước.
Và năm học 2025-2026, Bộ GD&ĐT cũng đã có Văn bản số 5542 ngày 12-9-2025 gửi các bộ, ngành, địa phương, các cơ sở giáo dục về thực hiện các chính sách học phí, miễn, giảm, hỗ trợ học phí và các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục đào tạo.
"Văn bản này được ban hành ngay từ đầu năm học và trong văn bản cũng đề cập đến rất nhiều nội dung, có nội dung liên quan đến việc lạm thu", Thứ trưởng nhấn mạnh.
Song, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng cũng thừa nhận thực tiễn vẫn còn tình trạng lạm thu hoặc là biến tướng từ tự nguyện thành bắt buộc. Do đó, hiện, Bộ GD&ĐT đang triển khai 9 nhóm giải pháp cả dài hạn và ngắn hạn để xử lý dứt điểm tình trạng này.
Thứ nhất, Thứ trưởng cho biết, Bộ GD&ĐT đã có văn bản yêu cầu tất cả các cấp, các ngành phải thực hiện nghiêm túc chính sách giáo dục. Đặc biệt là thực hiện nghiêm các quy định về học phí, miễn, giảm, hỗ trợ học phí theo đúng Nghị định 238 ngày 3-9-2025 của Chính phủ.
Tiếp theo, việc quy định các khoản thu; dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục đào tạo phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định. "Như vậy là nghiêm cấm tất cả các cơ sở giáo dục tự đặt ra các khoản thu trái với quy định của pháp luật và trái với quy định của cơ quan có thẩm quyền".
Đồng thời, việc vận động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phải đảm bảo đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền được pháp luật quy định.
Về nhiệm vụ thứ tư, Thứ trưởng cho biết, Bộ GD&ĐT yêu cầu thực hiện nghiêm các quy định về việc niêm yết, công khai thông tin về giá vật tư, thiết bị giáo dục, sách giáo khoa trên địa bàn đảm bảo công khai, minh bạch.
"Đây là nhiệm vụ rất quan trọng để tất cả các phụ huynh, các bậc cha mẹ học sinh và xã hội đều có thể nắm rõ".
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Lê Tấn Dũng cho biết khi có đơn thư phản ánh tình trạng lạm thu đầu năm học, cơ quan này sẽ kiểm tra đột xuất để xử lý.
Kế đó, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng cho biết, qua theo dõi, nhiều địa phương đã có chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn thực hiện theo đúng danh mục HĐND ban hành. Nhà trường tuyệt đối không được gộp nhiều khoản thu, không thu trước nhiều kỳ; không được lợi dụng danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh để thu trái quy định.
Thứ sáu, theo Thứ trưởng, Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục rà soát lại hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh, bổ sung để đảm bảo quyền của người học.
"Trong thời gian tới, Bộ GD&ĐT cũng chuẩn bị chương trình rà soát lại Luật Giáo dục, Luật Giáo dục Đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp và các Nghị định, Thông tư".
Ngoài ra, Thứ trưởng cho biết, trên cơ sở chức năng, quyền hạn của mình, Bộ sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và khi phát hiện sẽ xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Cùng với đó, khi có đơn thư phản ánh, Bộ sẽ tiến hành thực hiện kiểm tra đột xuất để xử lý.
Đồng thời, Bộ GD&ĐT kiến nghị các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội thường xuyên giám sát lĩnh vực này ở các cấp, từ Trung ương đến địa phương.
Mặt khác, Bộ GD&ĐT cũng đề nghị các cấp ủy, chính quyền địa phương, cấp tỉnh, cấp xã thường xuyên kiểm tra, thanh tra để chỉ đạo, chấn chỉnh tình trạng lạm thu, biến tướng tại các cơ sở giáo dục đào tạo trên địa bàn.
MINH TRÚC