Làn sóng FDI công nghệ cao: Việt Nam khẳng định vị trí trên bản đồ bán dẫn toàn cầu

12 giờ trướcBài gốc

Ngày 30/9, Tập đoàn Marvell Technology (Hoa Kỳ) khai trương cùng lúc ba văn phòng mới tại TP.HCM và Đà Nẵng. Không chỉ là sự mở rộng đơn thuần, động thái này chính thức đưa Việt Nam trở thành trung tâm R&D lớn thứ ba toàn cầu của tập đoàn, sau Mỹ và Ấn Độ.

Marvell, NVIDIA và làn sóng FDI

Với phòng Lab hiện đại, tích hợp công cụ kiểm định chip tiên tiến và hơn 500 kỹ sư đang tham gia thiết kế các sản phẩm hiệu năng cao, Marvell đã cho thấy một niềm tin vào vai trò chiến lược của Việt Nam - trung tâm đổi mới về vi mạch bán dẫn toàn cầu.

Phòng Lab hàng triệu USD của Marvell - một trong 10 tập đoàn công nghệ bán dẫn hàng đầu thế giới.

Sự phát triển của Marvell tại Việt Nam là minh chứng sống động cho giá trị mà FDI mang lại. Nếu ban đầu, đội ngũ chỉ thực hiện kiểm định thiết kế, thì nay kỹ sư Việt đã trực tiếp tham gia toàn bộ quy trình thiết kế vi mạch. Các sản phẩm mà họ góp sức – như Marvell Alaska A 800G PAM4 DSP hay Nova 1.6 Tbps PAM4 DSP – không chỉ mang tính công nghệ cao, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai hạ tầng dữ liệu AI toàn cầu.

“Việt Nam đã khẳng định vị thế trụ cột chiến lược trong mạng lưới R&D của Marvell. Các kỹ sư Việt của Marvell đang tham gia vào những dự án công nghệ tiên tiến và phức tạp nhất trong ngành vi mạch bán dẫn”, ông Lê Quang Đạm, Tổng Giám đốc Marvell Việt Nam chia sẻ. Sự tăng trưởng vượt bậc của đội ngũ kỹ sư không chỉ chứng minh chất lượng nhân lực trong nước, mà còn thể hiện cách FDI có thể trở thành đòn bẩy tri thức, đưa Việt Nam bước vào mảng giá trị cao của chuỗi cung ứng.

Câu chuyện ấy cũng phản ánh bước chuyển lớn hơn: làn sóng FDI công nghệ cao và hợp tác quốc tế đang định hình vị trí của Việt Nam trong bản đồ bán dẫn.

Marvell không phải trường hợp đơn lẻ. Cuối năm ngoái, chủ tịch Jensen Huang của NVIDIA, một trong những công ty bán dẫn giá trị nhất thế giới cũng đã khẳng định cam kết đưa Việt Nam là ngôi nhà thứ hai. Chính phủ cũng đã đề nghị NVIDIA đồng hành cùng Việt Nam với vai trò là nhà đầu tư chiến lược cùng thực hiện Nghị quyết 57, qua đó hỗ trợ Việt Nam nắm bắt cơ hội, bứt phá và trỗi dậy về khoa học công nghệ.

Intel, Samsung, Renesas, Synopsys… đều đã đặt nền móng hoặc mở rộng hoạt động trong R&D, thiết kế và hợp tác đào tạo nhân lực.

Ở bước tiến về ngoại giao công nghệ, diễn đàn Bán dẫn Việt Nam - Vương quốc Anh vừa diễn ra vào tháng 8 đã quy tụ Arm, Oxford Instruments, Đại học Liverpool. Việt Nam là 1 trong khoảng 10 quốc gia, nền kinh tế được hợp tác với Hiệp hội bán dẫn toàn cầu để tổ chức chuỗi sự kiện bán dẫn lớn nhất thế giới (SEMICON). Những hợp tác ấy cho thấy Việt Nam đã bước vào quỹ đạo mới một điểm kết nối trong mạng lưới hợp tác toàn cầu.

Biến cơ hội thành sức mạnh bứt phá

Việt Nam được nhận định đang ở thời điểm then chốt để tăng cường khả năng làm chủ các công nghệ trọng yếu và thúc đẩy quá trình chuyển đổi công nghiệp. Theo Tiến sĩ Bùi Xuân Minh, trưởng nhóm nghiên cứu thiết kế bán dẫn và Công nghiệp 4.0, Đại học RMIT Việt Nam, bước ngoặt ấy có thể phụ thuộc vào ngành bán dẫn - động lực thúc đẩy tiến bộ công nghệ hiện đại, tạo nền cho đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), điện toán biên và đám mây, viễn thông, ô tô và thiết bị điện tiêu dùng.

Tuy nhiên, dù bức tranh sáng cửa, Việt Nam vẫn còn ở “bậc thấp” trong chuỗi cung ứng bán dẫn với nhiều thách thức phía trước.

Nhu cầu về vốn đầu tư lớn trong khi cơ chế, chính sách ưu đãi hỗ trợ đầu tư mới được ban hành và cần thời gian để phát huy hiệu quả. Cơ sở hạ tầng phục vụ nghiên cứu phát triển, đào tạo, sản xuất, kinh doanh còn hạn chế. Nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu…

Theo TS. Bùi Xuân Minh, Chính phủ cần đóng vai trò dẫn dắt trong việc xây dựng chính sách ưu đãi và hạ tầng kỹ thuật. Ngoài các ưu đãi thuế, trợ cấp và tài trợ vốn nhằm thu hút đầu tư vào sản xuất cũng như nghiên cứu và phát triển bán dẫn, cần đầu tư vào một nhà máy chế tạo bán dẫn quốc gia, đồng thời nâng cao độ tin cậy của hệ thống điện, nước và hạ tầng logistics để hỗ trợ các hoạt động R&D và sản xuất bán dẫn công nghệ cao.

"Các khung pháp lý về bảo vệ sở hữu trí tuệ và các thỏa thuận chuyển giao công nghệ với những tập đoàn hàng đầu đóng vai trò then chốt không kém. Thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp Việt Nam như Viettel hay FPT với các tập đoàn bán dẫn hàng đầu thế giới là yếu tố quyết định để thúc đẩy chuyển giao tri thức và tiến bộ công nghệ", ông cho biết.

Về công tác đào tạo nhân lực, theo chuyên gia cần xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa giới học thuật và doanh nghiệp để đào tạo ra nguồn nhân lực sẵn sàng cho công việc thực tế.

Theo số liệu mới nhất, đến nay Việt Nam đã hoàn thành 10/38 nhiệm vụ theo Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, hoàn thành 9/34 nhiệm vụ theo Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn.

Trong đó, thời gian, thu hút đầu tư FDI, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này được Chính phủ ưu tiên được đẩy mạnh. Lãnh đạo Chính phủ luôn chỉ đạo sát sao, dành thời gian tiếp và làm việc với nhiều lãnh đạo doanh nghiệp, chuyên gia trong lĩnh vực bán dẫn, lồng ghép nội dung hợp tác trong lĩnh vực bán dẫn vào chương trình công tác, hoạt động đối ngoại và khu vực nước ngoài. Bên cạnh đó là sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp trong nước.

Tin rằng với các giải pháp đồng bộ, Việt Nam không chỉ “đón” FDI, tận dụng sức mạnh hợp tác quốc tế mà còn biến cơ hội thành sức mạnh nội sinh, hiện thực hóa giấc mơ bán dẫn.

Ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP HCM

Hiện TP HCM đang triển khai kế hoạch đào tạo 9.000 kỹ sư vi mạch bán dẫn giai đoạn 2026 - 2030, góp phần cùng cả nước đạt mục tiêu đến năm 2030 có 50.000 kỹ sư chất lượng cao trong lĩnh vực này. Trong tiến trình đó, sự đồng hành của các tập đoàn công nghệ toàn cầu như Marvell có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhất là trong hợp tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.

Ông Iain Frew, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam

Việt Nam có nhiều yếu tố thuận lợi để phát triển ngành bán dẫn. Tuy nhiên, đây là một lĩnh vực có tính cạnh tranh toàn cầu. Nhiều quốc gia đang nỗ lực phát triển sản xuất, kiểm thử, đóng gói bán dẫn và xây dựng năng lực, đặc biệt trong đào tạo. Việt Nam cần đảm bảo có khung chính sách phù hợp để thu hút và giữ chân nhà đầu tư, đồng thời phát triển kỹ năng cần thiết để đảm bảo tương lai bền vững cho ngành này.

Ông Nguyễn Đức Tâm, Thứ trưởng Bộ Tài chính

Nvidia và Qualcomm lựa chọn Việt Nam là cứ điểm chiến lược cho sản xuất, nghiên cứu phát triển AI và chip bán dẫn được xem như thành tựu đặc biệt, quan trọng trong hành trình hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành bán dẫn Việt Nam. Qua đó, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, kéo theo chuyển dịch chuỗi cung ứng với giá trị rất lớn vào Việt Nam, đồng thời là bước nhảy vọt về vị trí của Việt Nam trên bản đồ về công nghiệp bán dẫn và công nghệ toàn cầu.

Đỗ Kiều

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/viet-nam/lan-song-fdi-cong-nghe-cao-vie-t-nam-kha-ng-di-nh-vi-tri-tren-ban-do-ban-dan-toa-n-ca-u-1109899.html