Làn sóng giáo dục chuyên biệt phổ biến tại Trung Quốc

4 giờ trướcBài gốc

Đại học Westlake, Chiết Giang, Trung Quốc tiền thân là một viện nghiên cứu.

Khác với mô hình truyền thống, những cơ sở này sở hữu quy mô nhỏ, chương trình học linh hoạt, chú trọng hợp tác quốc tế, nghiên cứu ứng dụng và định hướng rõ ràng về nghề nghiệp.

Trong những năm gần đây, các viện nghiên cứu tại Trung Quốc đã chuyển đổi sang mô hình đại học, cạnh tranh trực tiếp với đại học truyền thống. Mô hình này gọi là giáo dục chuyên biệt, chỉ những trường quy mô nhỏ, ngành đào tạo ít và chỉ tập trung cho một số lĩnh vực đặc biệt. Ví dụ Viện Nghiên cứu Toán học chuyển thành Đại học Toán học.

Động lực lớn cho xu hướng này xuất phát từ lời kêu gọi của Chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng 9/2020 về việc phát triển các trường đại học nghiên cứu để bồi dưỡng nhân tài sáng tạo.

Kể từ đó, hơn 10 cơ sở mới đã ra đời, trong đó có 3 trường vừa được phê duyệt năm nay gồm Đại học Khoa học và Công nghệ Phù Diêu, Viện Công nghệ Phương Đông và Đại học Vịnh Lớn. Những trường này ngay lập tức thu hút sinh viên xuất sắc, với điểm chuẩn gần như ngang bằng các đại học hàng đầu tại thành phố lớn.

Không chỉ gây ấn tượng bằng chất lượng tuyển sinh, các trường mới còn nổi bật với phương pháp đào tạo khác biệt. Một số cơ sở áp dụng mô hình “năm học dự bị” trước khi chọn chuyên ngành, giúp sinh viên có thời gian khám phá sở thích và năng lực.

Học viện Công nghệ Thâm Quyến cho phép sinh viên dành một ngày mỗi tuần để tham gia thí nghiệm ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Mục tiêu là khuyến khích khám phá đa ngành và định hướng nghiên cứu ngay từ giai đoạn đầu.

Bên cạnh phương pháp giảng dạy mới, cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên là điểm nhấn lớn. Các phòng thí nghiệm hiện đại được đầu tư mạnh, nhiều giảng viên là các nhà khoa học hàng đầu thế giới. Một số trường, như Đại học Westlake, áp dụng mô hình “một thầy - một trò” nhằm đảm bảo sinh viên được hướng dẫn học thuật sát sao.

Chi phí học tập cũng khá cạnh tranh. Phần lớn các trường công lập thu học phí tương đương trường truyền thống, khoảng 6 nghìn NDT mỗi năm, trong khi một số trường tư như Học viện Công nghệ Phương Đông có mức phí cao hơn nhưng đi kèm học bổng toàn phần cho khóa sinh viên đầu tiên.

Yếu tố khiến các trường đặc biệt hấp dẫn là triển vọng nghề nghiệp rõ ràng. Nhiều trường hợp tác với doanh nghiệp, trường nước ngoài để cung cấp chương trình thực tập, cơ hội du học hoặc tuyển thẳng cho chương trình sau đại học. Trong một số ngành như trí tuệ nhân tạo, y sinh, năng lượng mới hay phương tiện thông minh, những lĩnh vực chiến lược của Trung Quốc, sinh viên có thể tiếp cận việc làm sớm.

Bối cảnh thị trường lao động khốc liệt càng khiến mô hình này trở nên hấp dẫn. Khảo sát của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cho thấy chỉ 6,4% người dân có cái nhìn tích cực về tình hình việc làm quý II/2025, trong khi hơn một nửa đánh giá là “nghiêm trọng và đầy thách thức”. Trong môi trường như vậy, các trường cung cấp kỹ năng thực hành, định hướng nghiên cứu và kết nối nghề nghiệp rõ ràng sẽ chiếm ưu thế.

Các chuyên gia dự báo, nếu duy trì tốc độ phát triển hiện nay, hệ thống giáo dục đại học Trung Quốc sẽ chuyển từ cấu trúc “kim tự tháp”, khi vài trường tinh hoa đứng đầu, sang mô hình đa dạng hơn, với nhiều trung tâm đào tạo nghiên cứu chất lượng cao cùng tồn tại.

Sự cạnh tranh này không chỉ thúc đẩy cải tiến trong giáo dục, mà còn mở rộng cơ hội cho sinh viên tiếp cận nền tảng học thuật và nghề nghiệp tốt ngay từ khi còn ngồi trên ghế giảng đường.

Ông Liu Hong, nghiên cứu viên tại Viện Phát triển Fudan, cho biết: “Các trường đại học nghiên cứu mới thường gắn chặt chương trình đào tạo với nhu cầu ngành, từ đó thu hút được nhiều nguồn tài trợ và hỗ trợ nghiên cứu. Điều này giúp họ phát triển nhanh chóng, đồng thời tạo sức ép cạnh tranh lên các trường truyền thống”.

Theo Sixth Tone

Tú Anh

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/lan-song-giao-duc-chuyen-biet-pho-bien-tai-trung-quoc-post743868.html