Làn sóng thoái vốn nhà nước cuối năm thúc đẩy thị trường chứng khoán

10 giờ trướcBài gốc

Khách hàng giao dịch tại Hội sở chính Công ty Chứng khoán Bảo Việt tại Hà Nội. (Ảnh: Trần Việt/TTXVN)

Cuối năm 2025 trở thành cao điểm của làn sóng thoái vốn nhà nước, khi hàng loạt tập đoàn, tổng công ty và đơn vị đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước dồn dập đưa cổ phần ra chào bán trên thị trường chứng khoán.

Từ doanh nghiệp quy mô vừa đến các doanh nghiệp đầu ngành, các phiên đấu giá nối tiếp nhau, phản ánh rõ áp lực hoàn tất lộ trình tái cơ cấu vốn nhà nước giai đoạn 2021-2025.

Việc các thương vụ tập trung vào tháng 12 cho thấy sức ép từ Đề án “Cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021-2025," được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo đề án, các bộ, ngành và doanh nghiệp nhà nước phải cơ bản hoàn thành sắp xếp, cổ phần hóa và thoái vốn trước khi kết thúc năm 2025. Khi thời hạn kế hoạch 5 năm đến gần, tiến độ trở thành yêu cầu cấp bách, buộc các cơ quan đại diện vốn và doanh nghiệp phải tăng tốc trong những tháng cuối cùng.

Áp lực hoàn thành chỉ tiêu tài chính cuối năm cũng khiến các tập đoàn, tổng công ty "gom" các phiên đấu giá vào giai đoạn nước rút. Việc thoái vốn không chỉ nhằm tái cơ cấu danh mục đầu tư mà còn giúp cải thiện dòng tiền, hoàn thiện lợi nhuận và chuẩn bị báo cáo tài chính năm, khiến thị trường chứng kiến nhiều thương vụ lớn được đưa ra cùng lúc.

Đáng chú ý là nhóm doanh nghiệp viễn thông-tài chính. Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đăng ký đấu giá 188,7 triệu cổ phần Ngân hàng Thương mại cổ phần Hàng hải Việt Nam (mã cổ phiếu: MSB) với giá khởi điểm 18.239 đồng/cổ phiếu, trị giá khoảng 3.441 tỷ đồng. Buổi đấu giá dự kiến diễn ra vào sáng 26/12/2025 tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), dành cho cả nhà đầu tư tổ chức lẫn cá nhân, trong và ngoài nước.

Đồng thời, cũng trong tháng cuối năm, VNPT chào bán toàn bộ hơn 10 triệu cổ phần tại Công ty cổ phần Viễn thông-Tin học Bưu điện (ICT), tương đương 31,43% vốn điều lệ, và hơn 2,1 triệu cổ phiếu Công ty cổ phần Viễn thông VTC (mã cổ phiếu: VTC). Đây đều là các lô cổ phần lớn, thường thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư chiến lược.

Cùng thời điểm, Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN) triển khai nhiều thương vụ đáng chú ý, nổi bật là phiên đấu giá hơn 24,9 triệu cổ phiếu Công ty cổ phần Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (mã cổ phiếu: PET), tương đương 23,21% vốn điều lệ, với giá khởi điểm 36.500 đồng/cổ phiếu.

PVN cũng chào bán cổ phần tại Công ty cổ phần Phát triển Đông Dương Xanh, Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Dầu khí Việt Nam (PVTs), và đặc biệt là thoái toàn bộ khoảng 35% vốn tại Công ty cổ phần PVI (mã cổ phiếu: PVI) theo phê duyệt của Chính phủ.

Trong lĩnh vực vật liệu xây dựng, Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) tăng tốc thoái vốn tại nhiều đơn vị thành viên như Công ty cổ phần Bao bì Hà Tiên, Công ty cổ phần Bao bì Hoàng Thạch, Công ty cổ phần Vicem Vận tải Hoàng Thạch và Công ty cổ phần Sông Đà 12 (mã cổ phiếu: S12), với tổng giá trị các lô cổ phần lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Thông tin thoái vốn nhanh chóng tạo “sóng” trên thị trường chứng khoán, khiến thanh khoản và giá nhiều cổ phiếu tăng mạnh nhờ kỳ vọng tái định giá. Tuy nhiên, rủi ro cũng bộc lộ rõ. Trường hợp cổ phiếu Công ty cổ phần Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (mã cổ phiếu: PET) là ví dụ điển hình khi giảm mạnh sau phiên đấu giá ngày 11/12, khiến các nhà đầu tư trúng đấu giá tạm lỗ lớn chỉ sau vài phiên giao dịch.

Trong khi đó, thực tế triển khai cho thấy không ít thương vụ thoái vốn kéo dài hoặc không thành công. Trước tình hình này, Bộ Tài chính đề xuất một số phương thức tại dự thảo Nghị định của Chính phủ về cơ chế hoạt động và cơ chế quản lý tài chính đối với doanh nghiệp có chức năng đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước nhằm đẩy nhanh tiến độ bán vốn; trong đó cho phép giảm giá khởi điểm tối đa 10% mỗi lần, không quá 3 lần trong trường hợp đấu giá hoặc thỏa thuận bán vốn không thành công, qua đó, nhằm gỡ vướng cho gần 40 doanh nghiệp khó bán tại Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) với tổng giá trị khoảng 433 tỷ đồng.

Cùng với cơ chế điều chỉnh giá, phương thức bán theo lô, kết hợp cả khoản đầu tư hiệu quả và kém hiệu quả, thậm chí bán kèm nợ, được đề xuất nhằm tăng khả năng xử lý các khoản đầu tư khó và thúc đẩy quá trình tái cơ cấu.

Số liệu từ Bộ Tài chính cho thấy đến tháng 6/2025, SCIC đang quản lý 112 doanh nghiệp với tổng vốn theo giá trị sổ sách là 56.284 tỷ đồng. Giai đoạn 2014 đến tháng 6 năm 2025, SCIC đã triển khai bán vốn tại 396 doanh nghiệp thu về 47.990 tỷ đồng.

Tính đến tháng 9 vừa rồi, SCIC đã đầu tư 55.086 tỷ đồng. Quy mô vốn điều lệ của SCIC còn ở mức khiêm tốn so với nhu cầu mở rộng đầu tư.

Tháng cuối năm 2025 ghi nhận sự dồn dập của các thương vụ thoái vốn nhà nước, mở ra cơ hội tiếp cận doanh nghiệp có nền tảng, đồng thời đặt ra yêu cầu thận trọng trước rủi ro đầu cơ. Về dài hạn, thoái vốn hiệu quả sẽ giúp Nhà nước tập trung nguồn lực cho các ngành then chốt và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/lan-song-thoai-von-nha-nuoc-cuoi-nam-thuc-day-thi-truong-chung-khoan-post1083937.vnp