Đà bùng nổ diễn ra trong bối cảnh nhà đầu tư ngày càng thận trọng trước định giá bị thổi phồng của lĩnh vực AI và những rủi ro xoay quanh nguồn vốn tài trợ cho làn sóng mở rộng trung tâm dữ liệu, góp phần khiến thị trường chứng khoán toàn cầu điều chỉnh trong tháng 11.
Theo S&P Global, hơn 61 tỷ USD đã chảy vào thị trường trung tâm dữ liệu trong năm nay, tăng nhẹ so với mức 60,8 tỷ USD của năm ngoái giữa cơn sốt xây dựng trung tâm dữ liệu trên phạm vi toàn cầu.
Làn sóng tăng mạnh tài trợ bằng nợ đã góp phần đưa hoạt động đầu tư lên mức kỷ lục, khi các tập đoàn quy mô lớn trong lĩnh vực hạ tầng đám mây càng tìm đến thị trường vốn tư nhân (private equity) thay vì tự bỏ vốn để xây dựng hạ tầng đắt đỏ.
Xu hướng này cũng làm dấy lên lo ngại từ một số nhà đầu tư khi họ đặt câu hỏi về giá trị của công nghệ tiên tiến mà các trung tâm dữ liệu chứa đựng.
“Động lực cạnh tranh giữa các nhà cung cấp mô hình AI tiên tiến như OpenAI, Alphabet và Anthropic đang thay đổi nhanh chóng, và điều này có thể ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Nhưng nhìn chung, chúng tôi nhận thấy nhu cầu về các ứng dụng AI sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2026”, Iuri Struta, nhà phân tích TMT tại S&P Global Market Intelligence nhận định.
Mặc dù cổ phiếu trong lĩnh vực AI đã giảm trong thời gian gần đây, nhưng nhiều nhà phân tích vẫn lạc quan về lĩnh vực này. ING dự đoán xu hướng dài hạn sẽ cho thấy mức đầu tư khả quan vào năm 2026, được thúc đẩy bởi những tiến bộ trong AI và sự hỗ trợ ngày càng tăng từ khu vực công và tư nhân đối với đổi mới kỹ thuật số.
“Có hai mặt trong sự phát triển của AI, một mặt mang lại sự lạc quan như đẩy nhanh tiến độ phát triển y học, và đồng thời cũng có những lo ngại thường xoay quanh vấn đề an toàn công cộng… Do đó, vẫn còn nhiều điều không chắc chắn xung quanh việc thương mại hóa công nghệ và mô hình kinh doanh. Những câu hỏi xung quanh mức đầu tư cao sẽ chỉ được giải đáp trong tương lai khi những bất certainty giảm bớt và các ứng dụng của công nghệ cùng những lợi thế của nó trở nên rõ ràng hơn”, Wim Steenbakkers, người đứng đầu toàn cầu về trung tâm dữ liệu và công nghệ tại ING cho biết.
Theo dữ liệu của S&P Global Market Intelligence, đã có hơn 100 thương vụ trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu được thực hiện trong 11 tháng đầu năm, với tổng giá trị đã vượt quá tất cả các thương vụ được thực hiện trong năm 2024. Phần lớn các thương vụ diễn ra tại Mỹ, tiếp theo là khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
“Tại châu Âu, việc xây dựng các trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ chậm hơn so với các khu vực khác, nhưng vẫn còn phải xem liệu điều này có dẫn đến một làn sóng mua bán sáp nhập ồ ạt trong bối cảnh khan hiếm tài sản hay không”, nhà phân tích Iuri Struta cho biết.
Báo cáo gần đây của ING cho thấy tốc độ tăng trưởng ở Mỹ đang vượt xa châu Âu, và dự đoán đầu tư vào trung tâm dữ liệu ở Mỹ có thể cao gấp 5 lần. Sự tăng trưởng cũng ngày càng đến từ Trung Đông, khi các quốc gia vùng Vịnh giàu có đang tìm cách định vị mình là trung tâm trí tuệ nhân tạo toàn cầu tiếp theo.
Phát hành nợ gần như tăng gấp đôi vào năm 2025
Theo dữ liệu từ S&P, phát hành nợ gần như đã tăng gấp đôi trong năm 2025 và lên 182 tỷ USD, từ mức 92 tỷ USD của năm trước.
Báo cáo cho biết Meta và Google nằm trong nhóm phát hành tích cực nhất. Riêng Meta phát hành 62 tỷ USD nợ kể từ năm 2022, trong đó gần một nửa được phát hành chỉ riêng trong năm 2025.
Trong khi đó, Google và Amazon lần lượt phát hành 29 tỷ USD và 15 tỷ USD. S&P lưu ý rằng các tập đoàn quy mô lớn ngày càng hợp tác với các phòng thí nghiệm AI để mua tài sản và tài trợ cho hoạt động xây dựng theo những cấu trúc tài chính không thông thường, cho thấy nhu cầu vốn khổng lồ để đáp ứng làn sóng đầu tư vào hạ tầng AI.
Bên cạnh đó, nhà phân tích nhà phân tích Iuri Struta dự đoán hoạt động mua bán và sáp nhập sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn nữa trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu vào năm 2026.
“Việc xây dựng các trung tâm dữ liệu mới có thể tạm thời bị hạn chế bởi tình trạng thiếu nguồn cung năng lượng, khiến các trung tâm dữ liệu đã xây dựng trở nên có giá trị hơn. Khi nguồn cung các công ty trung tâm dữ liệu lớn vẫn còn khan hiếm, chúng ta có thể thấy nhiều thương vụ bán tài sản hơn từ các công ty không nhìn nhận trung tâm dữ liệu là hoạt động kinh doanh cốt lõi”, ông cho biết.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài