Cộng đồng người Việt Nam tại Czech và cán bộ, nhân viên Đại sứ quán đón Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân trong chuyến thăm chính thức Cộng hòa Czech, tháng 1/2025. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Czech)
Với tôi, nhiệm kỳ công tác tại Cộng hòa Czech không chỉ là một vinh dự mà còn là chặng đường để lại nhiều dấu ấn sâu đậm - những kỷ niệm không chỉ mang ý nghĩa cá nhân mà còn gắn với những bước ngoặt lớn trong quan hệ đối ngoại giữa hai quốc gia.
Trong số những sự kiện đáng nhớ đó, tôi muốn chia sẻ hai kỷ niệm đặc biệt, đó là quá trình chuẩn bị và đón tiếp Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân thăm chính thức Cộng hòa Czech vào tháng 1/2025 – chuyến thăm đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ song phương và chương trình Thủ tướng và Phu nhân dự Xuân Quê hương 2025, chúc Tết cộng đồng người Việt tại Czech.
Thông tin về chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ được thông báo khá gấp – chỉ vài tuần trước dịp Tết cổ truyền của dân tộc. Trong điều kiện thời gian chuẩn bị ngắn, khối lượng công việc lớn và yêu cầu về nội dung, an ninh, lễ tân, hậu cần đều rất cao, cả Cơ quan đại diện đã nhanh chóng bước vào “trạng thái khẩn trương”. Điều làm tôi xúc động và cảm thấy đặc biệt tự hào chính là tinh thần trách nhiệm, sự đồng lòng, phối hợp tuyệt vời từ phía các bạn Czech và cộng đồng người Việt tại sở tại.
Bước tiến chiến lược
Cộng hòa Czech là một trong những quốc gia Trung Âu có quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời với Việt Nam. Hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1950. Trải qua hơn bảy thập kỷ, quan hệ song phương phát triển tích cực, tuy nhiên, trước năm 2025, mức độ hợp tác mới chỉ dừng lại ở quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống trên các lĩnh vực.
Việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược là mong muốn và nỗ lực từ cả hai phía trong nhiều năm, nhưng chỉ đến chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính mới tạo bước đột phá, hiện thực hóa kế hoạch này. Dưới sự chỉ đạo của Đại sứ Dương Hoài Nam, toàn thể cán bộ, nhân viên Đại sứ quán đã nỗ lực chuẩn bị kỹ lưỡng, từ công tác lễ tân, an ninh cho đến tham vấn nội dung, trao đổi song phương với các đối tác chủ chốt phía Czech, đặc biệt là Bộ Ngoại giao và Văn phòng Chính phủ Czech.
Ngày 20/1/2025, trong không khí trang trọng tại Văn phòng Chính phủ Czech tại Praha, hai nhà lãnh đạo Việt Nam và Czech đã ra Tuyên bố chung chính thức nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược và Việt Nam trở thành nước đầu tiên ở Đông Nam Á có quan hệ chiến lược với Czech. Giây phút đó là thành quả của quá trình chuẩn bị công phu và là dấu mốc mở đường cho sự hợp tác sâu sắc hơn giữa hai nước trên các lĩnh vực. Tôi hiểu rằng đằng sau một văn bản ngoại giao là sự phối hợp đồng bộ giữa trong và ngoài nước, giữa Trung ương và địa phương. Trong khoảnh khắc đáng nhớ đó, tôi cảm thấy tự hào vì đã góp một phần nhỏ bé vào việc viết tiếp trang sử quan hệ Việt Nam – Czech trong bối cảnh mới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Cộng hòa Czech Petr Fiala gặp gỡ báo chí thông báo hai bên ra Tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Czech)
Hơi ấm giữa mùa Đông Praha
Sau các hoạt động của chuyến thăm, một sự kiện mang đậm màu sắc văn hóa và giàu cảm xúc đã diễn ra: chương trình Xuân Quê Hương 2025 của cộng đồng người Việt tại Czech được tổ chức vào ngày 19/1/2025 tại Trung tâm Thương mại Sapa (còn được gọi với cái tên thân thương là Hà Nội nhỏ - Little Hanoi) nơi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân gặp mặt, chúc Tết và giao lưu với bà con người Việt tại Czech. Đây là hoạt động rất có ý nghĩa mà Đại sứ quán kiến nghị, khi lần đầu tiên Thủ tướng và Phu nhân tham dự chương trình Xuân Quê Hương tại Cộng hòa Czech, là lần đầu tiên người đứng đầu Chính phủ dành thời gian quý báu giữa chuyến công du chính thức trực tiếp gặp gỡ, chúc Tết cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngay tại sở tại.
Sự hiện diện của Thủ tướng và Phu nhân không chỉ thể hiện rõ quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước ta trong việc coi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không thể tách rời của dân tộc Việt Nam, mà còn là nguồn động viên to lớn về tinh thần với hơn 100.000 người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc nơi đất khách. Đặc biệt xúc động khi chuyên cơ của đoàn mang theo hơn 200 chiếc bánh chưng truyền thống, được chuẩn bị và vận chuyển từ Việt Nam sang tận Praha để gửi tặng bà con. Trong tiết trời lạnh giá của Châu Âu, món quà đậm hương vị quê hương ấy mang giá trị tinh thần sâu sắc. Đó không chỉ là hương vị Tết quê nhà, mà còn là tấm lòng, là tình cảm sâu nặng của Tổ quốc dành cho kiều bào xa quê.
Hình ảnh Thủ tướng ân cần trao từng chiếc bánh chưng, hỏi thăm và lắng nghe chia sẻ của bà con đã để lại trong lòng cộng đồng người Việt những ấn tượng khó phai. Nhiều người xúc động nghẹn ngào, bởi giữa đời sống mưu sinh vất vả, được nhận một chiếc bánh chưng - một biểu tượng của quê hương từ chính người đứng đầu Chính phủ là điều mà họ không bao giờ nghĩ tới. Hành động này không chỉ lan tỏa thông điệp nhân văn của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, mà còn là biểu hiện rõ nét của của ngoại giao nhân dân thời kỳ mới – nơi tình cảm, văn hóa, truyền thống được nâng tầm thành sức mạnh mềm trong chính sách đối ngoại quốc gia.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân gặp mặt, chúc Tết và giao lưu với bà con người Việt tại Czech. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Czech)
Ngoại giao thời kỳ mới
Nhìn lại những sự kiện trên, tôi thấy rõ vai trò ngày càng mở rộng của ngành Ngoại giao trong thời kỳ mới. Ngoại giao ngày nay bao trùm từ đối thoại chính trị đến ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, ngoại giao số, ngoại giao công nghệ, ngoại giao nhân dân… Cơ quan đại diện không chỉ tham mưu chính sách, tổ chức hoạt động đối ngoại mà còn thực sự là cầu nối giữa Nhà nước với người dân, với kiều bào xa quê hương, giữa Việt Nam với bạn bè quốc tế.
Thành công của chuyến thăm và chương trình Xuân Quê Hương năm 2025 là kết quả của sự đồng thuận, phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan trong nước và ngoài nước, cũng cho thấy hiệu quả của việc triển khai đồng bộ các trụ cột của công tác đối ngoại, chuyên nghiệp và nhân văn – những giá trị cốt lõi của ngành Ngoại giao Việt Nam suốt 80 năm qua.
Trong bối cảnh mới hiện nay, Cơ quan đại diện Việt Nam tại Czech đang tiếp tục nỗ lực không ngừng để cụ thể hóa những nội dung của quan hệ Đối tác chiến lược, đặc biệt tập trung triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời đẩy mạnh công tác bảo hộ công dân, giữ gìn bản sắc văn hóa và củng cố tinh thần đoàn kết trong cộng đồng người Việt Nam tại đây.
Tôi tin rằng, với truyền thống 80 năm vẻ vang của Ngành, với bản lĩnh của ngoại giao Hồ Chí Minh, và với sự đồng hành của các cấp, các ngành, sự chung tay của các thế hệ, ngành Ngoại giao sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành công hơn nữa – vì một Việt Nam hùng cường, vì kỷ nguyên vươn mình của dân tộc và hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững trên thế giới.
Nguyễn Diệu Linh