Dọc con đường làng đào Nhật Tân không khí nhộn nhịp đã bao trùm khắp các vườn. Người dân làng đào đang khẩn trương hoàn thiện các công đoạn chăm sóc cuối cùng như cắt tỉa, bón phân và đặc biệt là tuốt lá. Đây là công đoạn quan trọng quyết định thời điểm hoa nở, đảm bảo cành đào bung sắc rực rỡ đúng vào dịp Tết.
Theo người trồng đào, việc tuốt lá là công đoạn mang tính kỹ thuật, đòi hỏi kinh nghiệm. Thời điểm tuốt lá đào Tết thông thường rơi vào khoảng giữa tháng 11 âm lịch. Tuy nhiên, tùy vào từng giống đào, điều kiện thời tiết, thời gian tuốt lá sẽ có sự chênh lệch.
Tại vườn đào Thắng Ánh, những hàng cây đào thế dáng “huyền” (có thân nghiêng về một phía) được chăm chút tỉ mỉ, tạo nên khung cảnh ấn tượng. Tại đây, hai hàng đào dáng huyền được trồng đối xứng, chụm vào nhau tạo thành chiếc cổng chào tự nhiên giữa khu vườn. Dưới ánh nắng đầu đông, những chiếc lá đào xanh mướt còn sót lại đang được ba người nông dân bắc thang, cẩn thận tuốt từng lá.
Ông Thắng, chủ vườn cho biết: “Tuốt lá đòi hỏi sự tỉ mẩn, khéo léo để bảo vệ nụ hoa đang phát triển. Tuốt lá không được tuốt ngược cành, nếu tuốt ngược sẽ làm đứt luôn nụ hoa mới nhú. Sau khi tuốt lá, chúng tôi sẽ bổ sung thêm đất tơi xốp, tưới nước, bón phân giúp cây khỏe mạnh hơn”.
“Thời điểm tuốt lá không chỉ phụ thuộc vào giống đào mà còn chịu ảnh hưởng từ điều kiện thời tiết. Nếu thời tiết lạnh kéo dài, người trồng có thể phải điều chỉnh tuốt lá sớm hơn để hoa có đủ thời gian bung nở đúng Tết”, bà Mai (chủ vườn đào Lê Mai) chia sẻ.
Năm nay, gia đình bà Mai không thuê thêm nhân công, chỉ hai vợ chồng tự chăm sóc vườn đào để giảm chi phí, khắc phục thiệt hại sau bão YAGI. Trận lụt vừa qua đã “cuốn trôi” 50% số cây, gây tổn thất nặng nề nhất trong mấy chục năm làm nghề. Bà chỉ hy vọng thời tiết ổn định để số cây còn lại nở hoa đúng dịp Tết.
Gắng gượng trồng mới
Người dân làng Nhật Tân tất bật tuốt lá đào, chuẩn bị vụ Tết
Trận bão YAGI vào đầu tháng 9 vừa qua gây ngập lụt kéo dài ở Nhật Tân khiến người dân trồng đào đối mặt với những tổn thất nghiêm trọng. Nhiều vườn đào bị nhấn chìm trong nước, rễ cây hư hại, nhiều cây mắc bệnh hoặc chết hoàn toàn. Những gốc đào lâu năm, vốn là nguồn thu nhập chính của người dân, nay chỉ còn trơ gốc.
Bên cạnh những hàng cây đào đang được tuốt lá, gia đình bà Cúc (chủ vườn đào Hùng Cúc) đang cẩn thận trồng lại những hàng gốc mới để chuẩn bị ghép mắt cho vụ đào năm sau. Bà Cúc không giấu được nỗi buồn khi nói về thiệt hại sau bão: “Nhà vườn nào cũng thiệt hại nặng nề, nhẹ thì cũng 50%. Gia đình tôi mất số lượng lớn đào trồng tại nhiều vườn.
Sau đợt ngập, chúng tôi phải bỏ ra hàng trăm triệu đồng để mua gốc đào mới, hy vọng sang năm ghép cây lại được. Nhưng số tiền lớn ấy giờ cũng chưa biết bao giờ mới thu hồi khi mỗi cây đào phải mất ít nhất 3, 4 năm mới có thể bán được”.
Trong số các giống đào, đào thất thốn chịu thiệt hại nặng nề nhất bởi đặc tính phát triển chậm và yêu cầu kỹ thuật chăm sóc cao. Được mệnh danh là “báu vật” của làng Nhật Tân, giống đào này đòi hỏi từ 5 đến 7 năm mới có thể tạo dáng hoàn chỉnh và cho hoa đẹp.
Tuy nhiên, trận ngập lụt vừa qua đã khiến vườn đào thất thốn của ông Lê Hàm gần như mất trắng. Ông Lê Hàm chia sẻ: “Gia đình tôi có khoảng 2.000 gốc thất thốn, nhưng đợt ngập vừa rồi đã khiến thiệt hại nặng nề. 80% số cây bị ảnh hưởng, trong đó 60% chết, 20% chỉ cứu được cái gốc.
Đau lòng nhất là những gốc đã trồng hơn 10 năm, thậm chí có cây 15 năm, đều chết cả. Chúng tôi chưa từng chứng kiến thiệt hại nào lớn như thế này”.
Theo các nhà vườn, dự báo thị trường đào Tết năm nay sẽ có nhiều biến động. Số lượng đào Tết năm nay giảm đáng kể, đặc biệt là những vườn đào quý, khiến giá thành tăng. Các thương lái và người tiêu dùng cũng đã bắt đầu tìm mua từ sớm, lo ngại không đủ hàng để phục vụ nhu cầu Tết.
Theo thống kê từ quận Tây Hồ, thiệt hại do mưa lũ gây ra cho cây trồng trên địa bàn quận ước tính khoảng 161,1ha, tương đương 132,18 tỷ đồng. Đáng chú ý, 105ha trồng đào đã bị ngập do mưa lũ, thiệt hại khoảng 85,26 tỷ đồng. Trong đó, phường Nhật Tân bị ngập 80ha; phường Phú Thượng ngập 25ha. Bên cạnh đó, 20,6ha hoa màu bị ngập lụt, thiệt hại khoảng 9,87 tỷ đồng, tập trung ở khu vực bãi trũng và bãi đá phường Nhật Tân.
Nguyễn Hải - Trần Trang