Làng đào ven sông Hồng 'oằn mình' sau hai mùa lũ liên tiếp

3 giờ trướcBài gốc

Những cây đào trồng được một năm bị ngập úng sao hoàn lưu bão số 10 (Bualoi) năm 2025 tại vườn đào của ông Trịnh Văn Lâm (phường Phú Thượng, Hà Nội). Ảnh: Mộc Miên

Nỗi lo của làng đào ven sông

Chưa đầy một năm, người dân trồng đào phường Phú Thượng (Hà Nội) hai lần “oằn mình” chống chọi với thiên tai. Sau hoàn lưu bão Yagi hồi tháng 9/2024 thì đợt lũ sau cơn bão số 10 (Bualoi) lại tiếp tục nhấn chìm khoảng 20 ha trồng đào. Bao công sức, vốn liếng và hy vọng của người dân đổ theo con nước.

Trên bãi bồi sông Hồng, lớp bùn non chưa kịp khô, ông Trịnh Văn Lâm (tổ dân phố số 15, phường Phú Thượng, TP Hà Nội) chia sẻ: “Nước lũ ngập cả vườn đào vừa được trồng mới cuối năm 2024, nước ngập khiến cây đào thối rễ. Cứ nghĩ sau bão Yagi đã là cùng cực rồi, ai ngờ năm nay lại thêm một trận lũ nữa”.

Phường Phú Thượng hiện có khoảng 60ha trồng đào, là nguồn thu nhập chính của gần 100 hộ dân. Mỗi hộ trung bình sở hữu 200 - 300 gốc, với doanh thu từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Thế nhưng hai năm liên tiếp, thiên tai đã “cuốn trôi” gần như toàn bộ vốn liếng ấy.

Nhiều hộ trồng đào cho biết, việc trồng giống cây mới không kịp cho vụ Tết, nên các hộ dân trồng cây hoa Tết và trồng rau, với quyết tâm không để đất “trống”.

Bà Mai Thị Vân (phường Phú Thượng, Hà Nội) lặng lẽ thu dọn những cây đào trơ trụi lá để dành đất cải tạo mới. Giọng bà trầm xuống: “Đợt ngập úng sau hoàn lưu bão số 10 khiến 4 sào trồng đào bị ngập, số cây đào chết trên 90%. Trong một năm qua, gia đình vay 2 đợt từ Ngân hàng Chính sách xã hội để duy trì sản xuất”.

Tuy nhiên, do tình hình mưa lũ tại miền Bắc, cây giống các loại hoa trở nên khan hiếm, đắt đỏ. Bà con nơi đất bãi sông Hồng cũng xác định việc trồng hoa ngắn ngày chỉ là kế sách “lấy ngắn nuôi dài”, do đó vẫn tiếp tục đặt hàng giống cây đào để tiếp tục tạo dựng thương hiệu làng nghề đào Phú Thượng. Muốn có cây giống thì phải có vốn. Đây cũng là nỗi niềm chung của bà con làng đào Phú Thượng.

“Nghề trồng đào là nguồn sống chính của cả gia đình, cũng là nghề truyền thống của làng. Năm ngoái, bão Yagi đã khiến chúng tôi mất trắng. Người dân trồng đào chỉ mong ngân hàng xem xét giãn nợ, đồng thời hỗ trợ thêm vốn để có thể tái sản xuất, giữ nghề” - bà Mai Thị Vân chia sẻ.

Là hộ trồng đào lâu năm, chị Nguyễn Thị Thúy (phường Phú Thượng, Hà Nội) lo lắng “mất trắng” khi hàng trăm gốc đào của gia đình bị chết sau đợt lũ do hoàn lưu bão số 10. Toàn bộ vốn đầu tư và công sức chăm sóc suốt cả năm, từ phân bón, thuốc trừ sâu đến tiền công nhân, đều bị ảnh hưởng khi vườn đào của chị ngập sâu.

Một hộ trồng đào chặt bỏ cây đào sau cơn bão Yagi năm 2024. Ảnh: Mộc Miên

Cần một “điểm tựa an sinh” bền vững

Theo ông Công Thanh Hải, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ tổng hợp hữu nghị Việt Nam - Mông Cổ (phường Phú Thượng, Hà Nội), đợt ngập vừa qua khiến 60 - 70% diện tích đào bị ảnh hưởng, thiệt hại khó có thể đo đếm. Chúng tôi huy động xã viên cùng lực lượng phường bơm thoát nước, dựng lại cây, xử lý nấm bệnh, nhưng đào bị ngâm lâu, rễ thối, không thể cứu được.

Hiện Hợp tác xã đang đề nghị UBND phường Phú Thượng và TP Hà Nội xem xét hỗ trợ khẩn cấp để bà con có kinh phí tái sản xuất. Trước mắt, Hợp tác xã đã hỗ trợ, động viên mỗi hội viên 800.000 đồng/sào từ nguồn kinh phí trích từ quỹ của Hợp tác xã.

“Nếu Nhà nước hỗ trợ thêm một vài triệu đồng mỗi sào, người trồng đào sẽ có điều kiện cải tạo đất, tái canh, gây dựng lại vườn. Giờ bà con thiệt thòi nhiều quá, chỉ còn biết cố gắng bám nghề, mong sớm được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, lãi suất thấp” - ông Hải bày tỏ.

Hợp tác xã khuyến khích bà con trồng hoa màu và hoa cuối năm để có thêm thu nhập. Các loại hoa ngắn ngày như cúc, cùng rau màu, được bà con trồng vừa tạo lợi nhuận, vừa chuẩn bị cho vụ sản xuất tiếp theo.

Một số hộ đã trồng đào giống để ghép, dự kiến sau Tết sẽ tiếp tục mở rộng diện tích đào. Những hộ có vốn hạn chế được hướng dẫn tập trung vào các vụ hoa màu hoặc vụ đông - xuân cuối năm, nhằm tạo nguồn vốn phục vụ sản xuất và chi phí cuối năm.

Ngoài ra, nhiều hộ tận dụng đất trồng đào trên cùng, trồng rau hoặc cây hoa màu phía dưới, vừa tối ưu diện tích, vừa tăng thêm thu nhập.

Phú Thượng là làng nghề trồng đào nổi tiếng của Hà Nội, nơi không chỉ sản xuất hàng hóa mà còn gìn giữ nét văn hóa Tết Thăng Long. Thế nhưng, biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan những năm gần đây ảnh hưởng kinh tế nông nghiệp ven sông.

Qua hai mùa lũ, nhiều hộ trồng đào phải chặt bỏ trồng lại, coi như “mất trắng” mùa Tết này. Ông Công Thanh Hải cho rằng, hiện nay, nhiều bà con chưa tiếp cận bảo hiểm rủi ro thiên tai. Đa phần chỉ tham gia bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng, vì trong hợp đồng vay vốn đã yêu cầu bảo hiểm tài sản. Việc tham gia bảo hiểm nông nghiệp sẽ giúp người nông dân chủ động hơn trong phương thức trồng trọt và bảo vệ cây trồng khỏi rủi ro thiên tai. Nếu được tuyên truyền, vận động tham gia bảo hiểm rủi ro nông nghiệp cho cây trồng bà con sẽ yên tâm hơn khi tái sản xuất. Bây giờ thiệt hại thì chỉ biết tự gánh, tự khôi phục.

Đối với những cây trồng đặc thù, có giá trị văn hóa – kinh tế cao như đào Phú Thượng, quất Tứ Liên hay bưởi Diễn… ngoài việc tiếp cận vốn vay ưu đãi, người dân cũng cần được triển khai sớm các hình thức bảo hiểm nông nghiệp có hỗ trợ từ Nhà nước, quỹ tín dụng rủi ro hoặc các chương trình phục hồi sinh kế sau thiên tai. Điều này giúp người dân có “điểm tựa” vững chắc để tái sản xuất bền vững.

Mộc Miên - Phương Dung

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/lang-dao-ven-song-hong-oan-minh-sau-hai-mua-lu-lien-tiep-436863.html