Làng hoa Sa Đéc: Nâng tầm di sản, khát vọng vươn xa cùng du lịch

3 giờ trướcBài gốc

Những ngày cuối năm, không khí tại phường Sa Đéc (Đồng Tháp) rộn ràng hơn bao giờ hết. Niềm vui của người dân thủ phủ hoa như được nhân đôi khi ngày 26/12 vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chính thức công nhận nghề trồng hoa kiểng Sa Đéc là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình tri thức dân gian.

Làng hoa Sa Đéc chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình tri thức dân gian. Ảnh: Getty Images.

Không phải ngẫu nhiên mà vùng đất này nhận được vinh dự ấy. Làng hoa Sa Đéc đã hình thành và phát triển cách đây khoảng 300 năm bên dòng sông Tiền hiền hòa. Từ những vườn hoa hồng sơ khai của những ngày đầu lập đất, qua bàn tay tài hoa và sự cần cù, người dân nơi đây đã tích lũy kinh nghiệm, phát triển hàng trăm giống hoa, kiểng, biến nơi này thành vùng sản xuất lớn nhất miền Tây.

Ngày nay, quy mô của làng nghề đã vô cùng lớn mạnh với khoảng 4.000 hộ sản xuất trên diện tích gần 1.000ha. Ước tính năm 2024, giá trị sản xuất hoa kiểng đạt hơn 3.000 tỷ đồng.

Việc được công nhận di sản không chỉ là sự ghi nhận cho những giá trị lịch sử, kinh tế mà còn tôn vinh tri thức dân gian độc đáo, tạo động lực để bảo tồn kỹ thuật canh tác qua nhiều thế hệ.

Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp khẳng định, danh hiệu này là cơ hội để địa phương thực hiện mục tiêu "bảo tồn gắn với phát triển du lịch", tiếp tục quảng bá hình ảnh làng hoa trăm năm tuổi đến bạn bè quốc tế.

Sắc hoa tươi thắm tại làng hoa Sa Đéc. Ảnh: Vũ Công Danh.

Khi nông dân làm du lịch: "Thay áo mới" cho làng nghề

Nếu như trước đây, người nông dân Sa Đéc chỉ quen với việc "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời", chăm chút từng chậu hoa rồi chờ thương lái đến thu mua, thì nay tư duy ấy đã thay đổi hoàn toàn. Câu chuyện "kép" vừa sản xuất hoa kiểng, vừa làm du lịch đang trở thành xu hướng chủ đạo, giúp diện mạo địa phương khởi sắc từng ngày.

Ông Phạm Thanh Tâm, chủ khu du lịch Cánh Đồng Hoa Hồng, người có hơn 20 năm gắn bó với nghề, là một minh chứng sống động.

Để thu hút du khách, ông không ngần ngại du nhập những giống mới lạ như cúc đồng tiền, cỏ nhung, các loại kiểng lá và đầu tư khu du lịch rộng 2,5ha với nhiều tiểu cảnh đặc sắc. "Dù ngày thường hay lễ, Tết, khu du lịch luôn thu hút khá đông du khách. Ngoài không gian hữu tình, chúng tôi luôn làm mới những tiểu cảnh để giữ chân người xem", ông Tâm chia sẻ.

Người dân Sa Đéc không chỉ giỏi trồng hoa, mà còn biết kết hợp làm du lịch nhuần nhuyễn. Ảnh: Nguyễn Minh Tâm.

Không chỉ cá nhân, mà tính liên kết cộng đồng trong làm du lịch cũng được thể hiện rõ nét. Tại Tổ hợp tác sản xuất hoa kiểng Tân An, nông dân cùng nhau canh tác và làm du lịch nông nghiệp. Ông Đặng Quang Giàu, Tổ trưởng Tổ hợp tác, tự hào cho biết làng hoa Sa Đéc đang dần "thay áo mới" nhưng vẫn giữ trọn vẹn nét đẹp văn hóa truyền thống.

Ông Nguyễn Ngọc Hùng, chủ khu du lịch Happy Land Hùng Thy, cho biết, tiếp nối truyền thống 3 thế hệ trồng hoa, ông đã biến khu vườn 17.000m2 của gia đình thành điểm đến nổi bật với sự kết hợp giữa vườn ươm và các trò chơi dân gian đậm chất miền Tây như đi cầu khỉ, bơi xuồng...

Đặc biệt, mô hình Hội quán Cùng nhau làm du lịch đang phát huy hiệu quả tích cực. Ông Trần Thanh Hùng, Chủ nhiệm hội quán kiêm chủ Homestay Ngôi Nhà Hoa Ếch, chia sẻ: "Trước đây nông dân chỉ biết trồng và bán, nay đã biết kết hợp kinh doanh du lịch để tăng thu nhập. Qua đó, thị trường tiêu thụ rộng mở hơn, thương hiệu hoa Sa Đéc cũng được nâng tầm".

Hiện nay, toàn phường Sa Đéc đã có các mô hình kết hợp homestay, du lịch trải nghiệm với 6 điểm đạt chuẩn OCOP, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Làng hoa Sa Đéc đang dần "thay áo mới" nhưng vẫn giữ trọn vẹn nét đẹp văn hóa truyền thống. Ảnh: Getty Images.

Chắp cánh cho hoa bằng công nghệ và tri thức mới

Để câu chuyện du lịch và di sản phát triển bền vững, địa phương hiểu rằng không thể chỉ dựa vào mỗi kinh nghiệm. Tỉnh Đồng Tháp đã và đang có những định hướng chiến lược trong việc đưa khoa học kỹ thuật tân tiến vào sản xuất.

Tại hội thảo Techmart diễn ra trong khuôn khổ Festival Hoa - Kiểng Sa Đéc lần thứ II, nhiều giải pháp công nghệ đã được đưa ra bàn thảo. Đó là sự kết hợp giữa tri thức bản địa và công nghệ hiện đại, với sự tham gia của các chuyên gia Hà Lan và các viện nghiên cứu.

Kết quả bước đầu rất khả quan khi các nhà khoa học đã lai tạo thành công 4 giống hoa hồng lửa và 4 giống hoa cúc tiger phù hợp với thổ nhưỡng Sa Đéc.

Tiến sĩ Lê Quang Khôi, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Tháp phát biểu tại hội thảo (ảnh trái). Ông còn cùng các đại biểu tham quan các sản phẩm hoa lan được nông dân Sa Đéc phát triển thành công (ảnh phải). Ảnh: Nam Phong.

Tương lai của làng hoa sẽ là nền nông nghiệp thông minh. Các ứng dụng như công nghệ sinh học, canh tác thông minh ứng dụng AIoT (trí tuệ nhân tạo vạn vật) và giám sát diện rộng bằng viễn thám đang được triển khai.

Ông Nguyễn Văn Tâm, Chủ tịch UBND phường Sa Đéc nhấn mạnh định hướng hỗ trợ người dân chuyển đổi số, phát triển thương mại điện tử và vận hành tour tuyến du lịch bằng công nghệ.

Sự kết hợp giữa danh hiệu Di sản văn hóa quốc gia, tư duy làm du lịch nhạy bén của người nông dân và đòn bẩy công nghệ cao đang tạo nên thế kiềng ba chân vững chắc. Làng hoa Sa Đéc giờ đây không chỉ là nơi cung cấp hoa cho ngày Tết, mà còn là một trung tâm du lịch, một biểu tượng văn hóa rực rỡ sắc màu bên dòng Tiền Giang, sẵn sàng chào đón du khách bốn phương.

Nguyễn Bảo

Nguồn Du lịch TP.HCM : https://tcdulichtphcm.vn/hoat-dong-du-lich/lang-hoa-sa-dec-nang-tam-di-san-khat-vong-vuon-xa-cung-du-lich-c32a108249.html