Làng khô 'đỏ mắt' tìm cá

9 giờ trướcBài gốc

Làng khô thiếu nguyên liệu, chỉ còn vài cơ sở chế biến duy trì, chờ vụ khô mới. Ảnh: MINH HIỂN

Cạn nguyên liệu

Ông Trần Văn Nam - chủ một cơ sở chế biến lâu năm ở xã Khánh Bình thở dài: “Hiện, làng khô có nhân công mà không có cá nguyên liệu để chế biến. Mùa này mà sân phơi vắng tanh như vầy, buồn lắm…”. Trước đây, cơ sở của ông thu mua cả tấn cá nguyên liệu mỗi ngày, nay chỉ còn chưa đến 1/3. Từ đầu năm đến nay, giá cá sặc rằn tăng vọt từ 45.000 - 55.000 đồng/kg lên 70.000 - 90.000 đồng/kg, có lúc chạm mốc 110.000 đồng/kg. Giá khô cá thành phẩm theo đó cũng tăng từ 280.000 đồng/kg lên hơn 350.000 đồng/kg, khiến hàng chậm tiêu thụ, tồn kho.

Ông Trương Chí Thông - Trưởng Phòng Kinh tế xã Khánh Bình cho biết, toàn xã hiện còn khoảng 20 cơ sở chế biến khô cá đang hoạt động. “Khó khăn lớn nhất hiện nay là thiếu nguyên liệu đầu vào. Trước đây, bà con có thể mua cá sặc rằn từ Thái Lan hoặc vùng Láng Biển (Đồng Tháp). Nay, lượng cá nhập từ Thái Lan về nhỏ giọt, giá tăng mạnh khiến chi phí sản xuất đội lên. Trong khi đó, đầu ra lại chưa ổn định khiến cơ sở chế biến càng thêm chật vật”, ông Thông chia sẻ.

Không riêng An Giang, những làng nghề làm khô ở Tam Nông (Đồng Tháp) hay tận Cà Mau cũng đang “đỏ mắt” tìm cá. Những làng chế biến khô cá từng tấp nập nay chỉ còn vài giàn phơi lưa thưa giữa khoảng sân rộng mênh mông; người làm nghề phải tạm gác việc, chờ mùa cá mới. Thiếu cá nguyên liệu không chỉ khiến cơ sở chế biến khô cá sặc rằn lao đao mà còn kéo theo hệ lụy cho cả làng chế biến. Theo thống kê, diện tích nuôi cá sặc rằn ở xã Láng Biển giảm hơn 70% so với năm 2020. Từng là vùng cung cấp nguyên liệu chính cho các làng khô An Giang, nay Láng Biển gần như “đóng băng”, khiến nhiều cơ sở chế biến ở Khánh Bình, Vĩnh Xương, Vĩnh Hội Đông… rơi vào cảnh “đói nguyên liệu”.

Một nguyên nhân khác là thói quen phụ thuộc vào nguồn cá nhập khẩu từ Thái Lan. Cá sặc Thái có thịt săn chắc, mỡ nhiều, ăn béo ngậy nên nhiều cơ sở dần bỏ qua nguồn nuôi trong nước. Khi nguồn cá nhập bị gián đoạn, họ không kịp xoay xở để tìm đầu vào thay thế.

Người dân nuôi cá sặc phục vụ chế biến khô. Ảnh: MINH HIỂN

Hệ lụy không nhỏ

Thiếu nguyên liệu, nhiều cơ sở buộc phải ngưng hoạt động, nhân công mất việc tạm thời. Chị Phạm Thị Loan - nhân công một cơ sở sản xuất khô tại Vĩnh Hội Đông bộc bạch: “Trước đây tôi làm quanh năm, mỗi tháng có 5 - 7 triệu đồng. Giờ nghỉ dài ngày, thu nhập không còn mà chi phí sinh hoạt vẫn tăng”. Xã Khánh Bình, Vĩnh Xương, Vĩnh Hội Đông, Tân An có hàng trăm lao động nông nhàn sống nhờ nghề làm khô. Nghề vừa tạo sinh kế vừa góp phần giữ ổn định an sinh xã hội vùng biên. Nếu tình trạng thiếu nguyên liệu kéo dài, chuỗi dịch vụ nghề khô như vận chuyển, phơi sấy, đóng gói, thương lái mua cá cũng bị ảnh hưởng theo.

Trước thực tế đó, chính quyền địa phương đang bàn giải pháp khơi lại “mạch sống” cho làng khô. Trước mắt, địa phương có làng khô sẽ rà soát khó khăn của từng cơ sở để có hướng hỗ trợ. Ông Bùi Thái Hoàng - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Vĩnh Xương cho biết: “Xã đang phối hợp ngành nông nghiệp và các đơn vị liên quan tìm nguồn nguyên liệu thay thế, hỗ trợ cơ sở chế biến tiếp cận vốn vay, tăng cường liên kết giữa hộ nuôi với cơ sở chế biến”.

Về lâu dài, ngành nông nghiệp dự kiến quy hoạch vùng nuôi cá sặc rằn tập trung, áp dụng kỹ thuật chọn giống, giảm hao hụt, khuyến khích nông dân quay lại nuôi. Đồng thời, thúc đẩy mô hình liên kết “4 nhà” (Nhà nước - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp - nhà nông) để ổn định giá thu mua. Bên cạnh đó, nhiều cơ sở chế biến đang tìm hướng đa dạng hóa sản phẩm như: Chế biến khô cá trê vàng, khô cá lóc, khô cá rô phi. Tất cả sản phẩm được đóng gói, hút chân không để bán qua sàn thương mại điện tử, bước đầu đem lại tín hiệu khả quan.

Giữa gian khó, các cơ sở chế biến khô cá vẫn tin rằng, rồi đây sẽ có một mùa khô mới, làng khô quê mình lại rộn rã tiếng nói, tiếng cười trong cái nắng, cái gió của dòng sông Hậu, sông Tiền như ngày trước.

MINH HIỂN

Nguồn An Giang : https://baoangiang.com.vn/lang-kho-do-mat-tim-ca-a465937.html