Lạng Sơn: 'Viên ngọc' mới trên bản đồ Công viên địa chất toàn cầu UNESCO

7 giờ trướcBài gốc

Minh chứng cho nỗ lực gìn giữ di sản văn hóa

Chiều 28/6, UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.

Ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng Đại diện Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn cho lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: Anh Tuấn

Trao bằng công nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn cho lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn, ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng Đại diện Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) tại Việt Nam nhấn mạnh, Công viên địa chất toàn cầu là một mô hình tiêu biểu, nơi con người chung sống hài hòa với thiên nhiên, giảm thiểu tác động tiêu cực, nâng cao sinh kế, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Với những giá trị riêng có, Công viên địa chất Lạng Sơn giúp chúng ta hiểu thêm về quá trình tiến hóa qua hàng triệu năm và hàng chục triệu năm, hiểu được những giá trị này rất quan trọng đối với sự sống và tương lai.

Nghiên cứu về những giá trị của sự sống, sự hình thành địa chất qua sự hình thành, tiến hóa của Công viên địa chất giúp các nước đưa ra những cách thức ứng phó với thách thức do thiên tai gây ra như: Biến đổi khí hậu. “Thiên nhiên là di sản chung, là nền tảng của hòa bình dài hạn, do đó chúng ta cần chung tay bảo vệ” - ông Jonathan Wallace Baker khẳng định.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Ngô Lê Văn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác về các tổ chức phi chính phủ nước ngoài cho biết, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là minh chứng rõ nét cho nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản văn hóa Việt Nam cùng với các di sản văn hóa phi vật thể như tín ngưỡng thờ Mẫu, hát Then của người Tày, Nùng, Thái...

Để phát huy giá trị của các di sản và Công viên địa chất, ông Ngô Lê Văn mong muốn, các địa phương lồng ghép những nguyên tắc phát triển bền vững vào quản lý và vận hành Công viên địa chất để đảm bảo sự hài hòa và phát triển. Các giá trị địa chất, văn hóa, sinh thái cần được bảo vệ chặt chẽ nhằm tạo ra cơ hội sinh kế bền vững cho cộng đồng…

Ông Hồ Tiến Thiệu, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn khẳng định, việc đón nhận Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn không chỉ là niềm tự hào của nhân dân các dân tộc tỉnh Lạng Sơn, mà còn là tài sản quý giá chung của quốc gia và nhân loại. Danh hiệu này vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm lớn lao của tỉnh Lạng Sơn.

“Chúng tôi nhận thức sâu sắc rằng, việc giữ gìn, phát huy các giá trị địa chất, đa dạng sinh học, bản sắc văn hóa và lịch sử nơi đây phải gắn với sự phát triển bền vững, hài hòa giữa con người với thiên nhiên, giữa bảo tồn và phát triển” - ông Hồ Tiến Thiệu cho hay.

Theo Kế hoạch hành động tổng thể nhằm phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO giai đoạn 2025-2030, Lạng Sơn sẽ rà soát, hoàn thiện quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững vùng Công viên địa chất, hạ tầng giao thông kết nối các điểm di sản, đảm bảo điều kiện thuận lợi cho du khách và nhà nghiên cứu tiếp cận.

Tỉnh tăng cường nghiên cứu, khảo sát, số hóa, hệ thống hóa các giá trị địa chất, văn hóa, sinh thái để xây dựng cơ sở dữ liệu đồng bộ, phục vụ bảo tồn và quảng bá; xây dựng và phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng gắn với bản sắc địa phương, kết hợp các giá trị địa chất-văn hóa-lịch sử-ẩm thực.

Đồng thời, tỉnh tuân thủ đầy đủ các tiêu chí của UNESCO, đảm bảo việc quản lý, bảo tồn và phát triển Công viên địa chất theo đúng định hướng phát triển bền vững, bao trùm và có trách nhiệm với cộng đồng. Tăng cường hợp tác quốc tế và trong nước, học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình công viên địa chất toàn cầu thành công. Xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp, thúc đẩy sự tham gia tích cực, chủ động của cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức xã hội.

Sở hữu những giá trị di sản địa chất độc đáo

Với những giá trị đặc biệt mang tầm quốc tế về địa chất, văn hóa, cảnh quan, cùng với sự quyết tâm cao và những nỗ lực không ngừng của các cấp ủy đảng, chính quyền, Nhân dân địa phương và sự hỗ trợ tích cực về chuyên môn từ các Bộ, ngành Trung ương, đặc biệt là Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, các chuyên gia trong, ngoài nước, Công viên địa chất Lạng Sơn đã được Hội đồng Công viên địa chất công nhận là Công viên địa chất toàn cầu vào tháng 9/2024.

Con đường mòn địa chất "Kỳ vĩ sống khủng long - Đỉnh Phia Pò", vùng Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Đồng thời, được UNESCO chính thức công nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO vào tháng 4/2025, trở thành Công viên địa chất toàn cầu thứ tư tại Việt Nam, sau Cao nguyên đá Đồng Văn, Non nước Cao Bằng và Công viên Địa chất Đắk Nông.

Danh hiệu này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, đưa tỉnh Lạng Sơn chính thức gia nhập mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO, gồm 229 điểm đến thuộc 50 quốc gia trên thế giới. Đây là niềm vinh dự, tự hào về lòng quyết tâm chính trị cao và những nỗ lực không ngừng của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Lạng Sơn trong hành trình vươn đến một danh hiệu quốc tế.

Trải dài trên diện tích rộng lớn 4.842,58 km2, dân số khoảng 627.500 người (tương đương chiếm khoảng 58% diện tích và 78% dân số toàn tỉnh). Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là viên ngọc trong vùng núi phía Bắc Việt Nam. Đó là một minh chứng sống động, gói gọn trong những cảnh quan đa dạng của nó hành trình trải qua 500 triệu năm tiến hóa của sự sống. Từ vùng biển cổ xưa và vùng đất núi lửa đến rừng gỗ nghiến, mỗi mặt của Công viên địa chất đều kể một câu chuyện độc đáo.

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn sở hữu những giá trị di sản địa chất độc đáo mang tầm quốc tế, có hệ thống hang động kỳ vĩ, hố sụt độc đáo. Những địa điểm như Hang Ngườm Moóc, Hố sụt Thẩm Lũm và Hố sụt Ùng Roặc là những minh chứng rõ ràng cho giá trị này, không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn thu hút mạnh mẽ du khách, đặc biệt là những người có niềm đam mê khám phá và trải nghiệm mạo hiểm.

Bên cạnh đó, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn còn là nơi có đa dạng sinh học phong phú, với hệ sinh thái đa dạng và nhiều loài động thực vật quý hiếm, như Khu Dự trữ thiên nhiên Hữu Liên. Sự đa dạng sinh học này mở ra tiềm năng lớn cho các loại hình du lịch sinh thái và du lịch khám phá thiên nhiên.

Không chỉ vậy, Lạng Sơn còn là vùng đất giàu có về văn hóa và lịch sử, với nhiều di tích lịch sử và văn hóa độc đáo, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa giá trị địa chất, sinh học và văn hóa, là một tấm thảm rực rỡ về sự đa dạng sắc tộc, với những đóng góp về phong tục và truyền thống độc đáo của mỗi nhóm dân tộc. Đời sống tâm linh của Công viên địa chất bắt nguồn sâu xa từ Đạo Mẫu, một tín ngưỡng thờ Mẫu được UNESCO công nhận.

Bên cạnh đó, Then - một thực hành nghi lễ không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Tày, Nùng của người dân Lạng Sơn, cũng như ở các tỉnh Đông Bắc Việt Nam và một số địa phương khác, phản ánh các quan niệm về con người, thế giới tự nhiên và vũ trụ, cũng đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.

Sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử tự nhiên, đa dạng văn hóa và truyền thống tâm linh khiến Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn trở thành một điểm đến độc đáo để tìm hiểu, khám phá. Nó được coi là ngọn hải đăng cho sự phát triển bền vững, là sự tôn vinh khả năng phục hồi của thiên nhiên và văn hóa.

Từ khi có Công viên địa chất, tổng lượt khách du lịch đến Lạng Sơn tăng lên hàng năm, có thêm nhiều nhà đầu tư quan tâm, tìm kiếm cơ hội đầu tư vào tỉnh. Hiện nay, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn đã hình thành 4 tuyến du lịch với 38 điểm tham quan Công viên địa chất với chủ đề "Dòng chảy sự sống nơi miền đất thiêng".

Cụ thể, tuyến 1: Khám phá thế giới Thượng ngàn; tuyến 2: Hành trình về miền Thiên giới; tuyến 3: Cuộc sống dân dã nơi trần thế; tuyến 4: Đường đến Thủy cung. Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn được hy vọng sẽ là một trong những sản phẩm du lịch mang tính đột phá, thu hút lượng lớn khách du lịch nội địa và quốc tế, góp phần phát huy được tiềm năng, thế mạnh du lịch của tỉnh.

Thời gian tới, tỉnh Lạng Sơn sẽ tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp để bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn với hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, khai thác hợp lý các giá trị địa chất, cảnh quan, văn hóa phục vụ phát triển du lịch bền vững, xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu “Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn - Dòng chảy sự sống nơi miền đất thiêng” và tour du lịch “Cuộc viễn du kỳ vĩ" thám hiểm Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.Từ đó, đưa Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn trở thành động lực quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch - dịch vụ, hướng tới mục tiêu xây dựng du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh; khẳng định vai trò, vị thế của Công viên trong Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO và khu vực vhâu Á - Thái Bình Dương.

Quỳnh Nga

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/lang-son-vien-ngoc-moi-tren-ban-do-cong-vien-dia-chat-toan-cau-unesco-408145.html