Lang thang ẩm thực bên dòng Mê Kông

4 giờ trướcBài gốc

Chiếc xe 3 bánh giống xe Lambretta ở Việt Nam thập niên 80 có tiếng nổ bạch bạch rời khu phố có cái tên thật kêu Sinkapore Sikhotchounlamary (thị xã Thakhek tỉnh Khammuane) để đến khu chợ Laochaleum nằm cạnh sông Mê Kông, thuộc tỉnh Savannakhet. Thủ đô Viêng Chăn có những khu chợ nổi tiếng như Chợ Sáng (Talat Sao Market), Chợ tối (Vangthong), còn ở vùng quê này, chợ đêm cũng nằm ngay cạnh bờ sông, thỉnh thoảng thấp thoáng những tượng rắn Naga được đúc rất công phu, giống như một con rắn thật từ dòng sông Mê Kông vươn dài về phía đất liền.

Từ 5 giờ chiều, khu phố đêm chuyên bán đồ ăn vặt đã bắt đầu xập xịch tiếng nhạc và ánh đèn chớp nháy. Ở Việt Nam, kinh doanh hàng ăn vặt vỉa hè vài năm trở lại đây cũng đang là nghề hot và giới trẻ tuổi teen nhắc tới món rong biển cháy tỏi, bánh tráng trộn, xoài lắc, bò khô trộn… Món ăn đang hot nhất là bánh đồng xu phô mai, trà sữa cốm khoai môn.

Xe 3 bánh đưa khách tới thăm chợ đêm bán đồ ăn vặt Lào Chaleun. Ảnh: Lê Văn Chương

Khu chợ ẩm thực Lào (Chaleun) là những quán nhỏ nằm trên bờ kè ven sông, kéo dài khoảng 300 mét. Nơi đây không nghe thấy làn điệu dân gian Mor Lam, vốn đặc trưng là có tiếng khèn. Bởi giới trẻ ở Lào giờ đây cũng yêu thích nhạc Pop (L-Pop, tức Pốp Lào), rock, hip hop. Anh Suthamanuvong, một thanh niên Lào đi trong đoàn cho biết, ở Lào có các ca sĩ trẻ như Aluna Thavonsouk, Tik Keoprasert, MAY, Princess, Super One, và Genii.

Trong khu chợ ăn vặt này, quán bánh pizza của cô Sitphaxay có vẻ đông khách. Thì ra “hương vị đặc biệt” được in giới thiệu là tua đầu mực. Người Lào rất thích hải sản biển, trong đó có món mực. Khi Cảng quốc tế Lào-Việt được mở tại Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh, các bạn trẻ Lào đặt chân tới đây và nhiều người đã viết status “đã có thể được ăn mực”. Maysaa (tên đầy đủ là Maysaa Bouavone Phanthaboouasy), một TikToker nổi bật với nhiều video giới thiệu về văn hóa, ẩm thực giữa 2 nước và cô cũng chia sẻ về món ăn khá nghiện là mực.

Món xúc xích và cá viên chiên dằm ớt được giới thiệu là có hương vị giống món ăn của Thái Lan. Ảnh: Văn Chương

Tua mực để gia vị vào bánh pizza hải sản. Ảnh: Văn Chương

Cô Sitphaxay cho biết, các loại bánh pizza phô mai, pizza xúc xích, khách hàng thích nhất là pizza hải sản, vì trong mỗi chiếc bánh là có vài cái tua mực. Vì mực đắt đỏ nên mỗi chiếc bánh chỉ bỏ vài cái tua thôi, nhưng vẫn có tác dụng “hít” các khách hàng. Nếu sang Việt Nam thì có thể được đánh chén cả bát mực chiên giòn và xào cay, mực nấu lẩu BBQ chua cay, nhưng ở Lào thì mực chỉ sử dụng để gia vị thêm vào các món ăn đường phố.

Trong số các món ăn vặt ở Laochaleun cũng có một món nổi tiếng ở Việt Nam gần 15 năm nay, đó là bánh tráng trộn. Món này ở Việt Nam thường được làm với 15 thành phần, gia vị (bánh tráng, khô bò đen, trứng cút, xoài xanh…). Nhưng ở bên Lào, món bánh tráng trộn chỉ có 7-8 thành phần, nhưng hương vị vẫn đậm đà, đậm vị cay, chua, ngọt. Nếm thử một hộp bánh tráng trộn, hương thơm của đu đủ vừa chín, mùi hành, mùi lá gia vị khá đậm đà. Chị Bomany cho biết, bây giờ học cách chế biến món ăn vặt rất dễ, các bạn cứ vào youtube và có hình ảnh hướng dẫn đầy đủ. Món bánh tráng trộn có khi làm với 10 thành phần, có khi 15 thành phần, nếu muốn ngon thì thêm món bò khô cay.

Món ăn khá hấp dẫn và hương vị lạ, đó là gỏi đu đủ Lào và có tên là Tum Mak Hoong. Tôi nói đùa, món ăn này nếu bán ở Việt Nam thì sẽ đắt khách, tuy nhiên khó có thể làm ngon như Tum Mak Hoong tại Lào. Món ăn này được làm từ đu đủ xanh bào thành sợi mảnh, gia vị và các vị phối hợp như cà chua, cà pháo, đậu đũa, ớt, tỏi, nước cốt chanh, mắm tôm, mắm cá…

Anh Sounthone, người đứng bán các món ăn vặt thiên về vị cay nồng nở nụ cười khi thấy khách Việt Nam tròn xoe mắt và chỉ vào khay ớt rim và ra hiệu “trời ơi, cay toát mồ hôi, cay run cả người”. Quán của anh toàn bán các đồ ăn vặt cay như: oua ngâm ớt rim, moo ping tẩm ớt nướng, ping kai nướng ướp sả, tỏi, tiêu…Đêm nào 2 anh em cũng bán hết khay xúc xích và thịt ngâm ớt rim, hương vị của những món này giống món ăn Thái Lan là chua, cay, mặn, ngọt, đắng nhẹ. Vị đắng được lấy từ trái khổ qua, vị ngọt từ đường nâu và xì dầu đen.

Nếu du khách là người Việt Nam, mọi người thường đứng cạnh tấm bia bằng đá cẩm thạch màu vàng ở gần khu chợ đêm có gắn chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh để chụp ảnh. Nội dung trong tấm bia này ghi lại câu chuyện lịch sử mà giờ đây đã hơn 95 năm rồi: “Năm 1929, Chủ tịch Hồ Chí Minh (bí danh Thầu Chín) đã vượt sông và sang Savannakhet để khảo sát tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội, sau đó trở lại Xiêm”. Ở bên kia sông Mê Kông và cách không xa, tuyến đường mang tên Thầu Chín nằm tại bản Noọng Ổn, xã Xiêng Phin, huyện Mương, tỉnh Udon Thani, Thái Lan.

Trong lúc mọi người lách cách khua thìa, đũa và hít hà với các món ăn vặt đậm hương vị thì các gian hàng sát bên vang lên tiếng bốp…bốp của súng đạn hơi. Những trò chơi tại khu chợ đêm bán đồ ăn vặt hóa ra giống với những trò chơi từng xuất hiện ở Việt Nam cách đây 30 năm, đó là bắn súng hơi, ném phi tiêu, ném bóng, phần thưởng là những gói bánh, kẹo, lon nước giải khát. Anh Chanthone có khuôn mặt thật ngầu là chủ một quán dịch vụ bắn súng hơi cứ tất bật đi lượm đạn cao su để đổi cho khách và không mấy khi phải trao thưởng. Bởi vì những chú mèo, chú chuột bông nho nhỏ giống như đang hít chặt xuống sàn nên viên đạn cao su không dễ gì bắn văng được đồ vật này ra khỏi kệ gỗ.

Thỉnh thoảng mới có một vài khách Tây xuất hiện, còn lại là du khách Việt Nam và đa số đến từ các tỉnh Quảng Trị, thành phố Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi. Những người có mặt trên khu chợ đêm và dãy phố ăn vặt thường kê ghế ngồi quay mặt ra sông. Dòng sông Mê Kông đậm màu phù sa lững lờ trôi. Bên kia sông là vùng Đông Bắc của Thái Lan rực sáng ánh đèn.

Lê Văn Chương

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/lang-thang-am-thuc-ben-dong-me-kong-post1783428.tpo