Lãnh đạo không phải người địa phương - Thử thách và cơ hội đổi mới

3 giờ trướcBài gốc

Trong hệ thống chính trị ở Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh quyết định hướng phát triển và chất lượng điều hành ở địa phương. Chủ nhiệm ủy ban kiểm tra quyết định kỷ cương trong Đảng. Chánh thanh tra quyết định sự liêm chính trong bộ máy hành chính. Khi cả ba cán bộ này đều không phải người địa phương thì khả năng xử lý khách quan, công tâm, vượt lên trên lợi ích nhóm… sẽ cao hơn nhiều.

Quyết định này thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng trong công tác cán bộ, quyết tâm mạnh mẽ vì sự liêm chính của bộ máy tổ chức ở các địa phương.

Trước đó, Bộ Chính trị cũng đã ban hành một quy định nghiêm ngặt để tránh tình trạng “thân hữu” trong chính sách nhân sự. Đó là Quy định số 114-QĐ/TW ngày 11/7/2023 về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ.

Bộ Chính trị quy định, không được bố trí những người có quan hệ gia đình đồng thời đảm nhiệm các chức danh: thành viên trong cùng ban thường vụ cấp ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn; tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị; người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu trong cùng địa phương, cơ quan, đơn vị; người đứng đầu cấp ủy đảng hoặc người đứng đầu cơ quan hành chính và người đứng đầu các cơ quan gồm nội vụ, thanh tra, tài chính, ngân hàng, thuế, hải quan, công thương, kế hoạch đầu tư, tài nguyên môi trường, quân đội, công an, tòa án, viện kiểm sát ở Trung ương hoặc cùng cấp ở một địa phương.

Quy định 114 nêu rõ các hành vi lợi dụng, lạm dụng chức vụ quyền hạn là dùng uy tín, ảnh hưởng của bản thân và người có quan hệ gia đình tác động để có quyết định, chỉ đạo, tham mưu, đề xuất, bỏ phiếu bầu theo ý mình; để người có quan hệ gia đình, người có mối quan hệ thân quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn, uy tín của bản thân tác động, thao túng, can thiệp vào các khâu trong công tác cán bộ.

Tuy nhiên, nếu nói yêu cầu của Bộ Chính trị “phi địa phương hóa” cán bộ lãnh đạo chỉ để tránh “làm quan vì một họ” thì chỉ đúng ở một vế. Vế quan trọng khác là rèn luyện, thử thách để cán bộ trưởng thành ở mọi miền quê của đất nước, đào tạo cán bộ lãnh đạo có tư duy “vì trăm họ”.

Các cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo trẻ, nếu chỉ quanh quẩn ở môi trường công tác quen thuộc thì dễ dẫn đến tình trạng trì trệ, chủ quan, không phát huy hết năng lực của mình. Họ cần được thử thách, tạo điều kiện phát triển ở “quê hương mới”, bởi như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Gian nan rèn luyện mới thành công”.

Tuy nhiên, cán bộ luân chuyển cũng sẽ gặp không ít khó khăn ở địa bàn mới như chưa hiểu văn hóa – tâm lý địa phương, những “luật bất thành văn”, chưa có đội ngũ tham mưu tốt để khởi động công việc; có thể phải đối mặt với những sự cản trở ngầm, thậm chí là bị cô lập…

Do đó, bên cạnh năng lực, bản lĩnh, tầm nhìn của cán bộ thì cũng cần hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo môi trường làm việc và các biện pháp bảo vệ, khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám quyết, không ngại va chạm lợi ích hay phản ứng ngầm ở nơi “lạ nước lạ cái”, sẵn sàng đụng đến những “điểm nghẽn” tồn đọng lâu năm...

Đồng thời, cán bộ lãnh đạo luân chuyển cũng cần có độ dài thời gian cần thiết để biến quyết tâm thành hiện thực, có thể là 3 – 5 năm. Không được nóng vội đòi hỏi kết quả nhanh chóng, tránh tình trạng “chín ép”, “đỏ nhưng chưa phải là chín”…

Để lựa chọn đúng cán bộ có tâm, có tầm, có khả năng làm hạt nhân đoàn kết ở quê hương mới thì khâu đánh giá cán bộ phải chuẩn xác, khách quan, theo đúng tinh thần và nội dung của Quy định số 377-QĐ/TW ngày 8/10/2025 của Bộ Chính trị về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Việc luân chuyển cán bộ lãnh đạo cấp tỉnh cũng cần được gắn với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, khi vai trò của nhận thức, hành động quyết liệt từ phía người đứng đầu chính quyền được đẩy lên cao hơn trước.

Tính đến đầu tháng 11/2025, trong số 34 Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã có 20 người là cán bộ luân chuyển và sẽ hoàn thành theo kế hoạch đến ngày 15/12.

Trong số này có những cán bộ được luân chuyển rất xa như Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên có quê ở tỉnh Thanh Hóa; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk Tạ Anh Tuấn có quê ở Hà Nội; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang có quê ở Hải Phòng…

Luân chuyển lãnh đạo địa phương không chỉ đơn thuần là sự “xáo trộn địa bàn” đối với người đứng đầu mà cần có sự thay đổi mạnh mẽ nhận thức trong toàn bộ hệ thống chính trị, nhất là từ phía cán bộ, đảng viên, người dân ở các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Thực tế, người đứng đầu đảng bộ hay cơ quan hành chính cấp tỉnh dù ở nơi khác đến thì cũng không phải là “từ trên trời rơi xuống”. Đây đều là các cán bộ được đào tạo bài bản, có nhiều kinh nghiệm, trải qua nhiều vị trí công tác để trưởng thành. Do đó, đây còn là cơ hội để bộ máy ở địa phương “làm mới” mình. Cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương nâng cao tính chuyên nghiệp, kỷ luật công vụ thì chủ trương mới của Đảng sẽ phát huy đầy đủ giá trị.

Có thể nói, khi những người lãnh đạo cấp tỉnh có tầm nhìn vượt lên trên giới hạn địa phương, có tư duy chiến lược toàn quốc, đây sẽ là nguồn nhân sự để trở thành cán bộ cấp cao sau quá trình rèn luyện ở nhiều môi trường, hoàn cảnh khác nhau. Chúng ta càng có cơ sở củng cố niềm tin vào khâu "then chốt của then chốt" quyết định triển khai các nghị quyết của Đảng thành hiện thực, đưa đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới.

Trần Quang Vinh (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/lanh-dao-khong-phai-nguoi-dia-phuong-thu-thach-va-co-hoi-doi-moi-20251111120451386.htm