Lãnh đạo Trường Đại học Xây dựng Hà Nội chia sẻ về tinh gọn bộ máy hiệu quả

4 giờ trướcBài gốc

Tại chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, tinh gọn bộ máy để hiệu năng, hiệu lực thì phải xác định đúng chức năng, nhiệm vụ, và phải có hiệu quả, hiệu lực trong bộ máy nhà nước. Muốn làm tốt điều đó, trước tiên phải có mô hình tổ chức bộ máy, tiếp đó phải có hệ thống quy định pháp lý, pháp luật để toàn xã hội đồng lòng thực hiện; cùng với đó là bố trí đội ngũ cán bộ bảo đảm nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật. [1]

Có thể thấy, tinh gọn tổ chức bộ máy trở thành một trong những nhiệm vụ cấp thiết mà cơ sở giáo dục đại học phải thực hiện để nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới.

Cơ sở giáo dục đại học cần tinh gọn bộ máy để nâng cao chất lượng, phát triển bền vững

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Tùng - Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cho rằng, việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy trong cơ sở giáo dục đại học mang lại nhiều cơ hội và thuận lợi để nâng cao chất lượng đào tạo cũng như xây dựng nền tảng phát triển bền vững.

Thứ nhất, tinh gọn bộ máy giúp cơ sở giáo dục tận dụng hiệu quả nguồn lực hiện có, giảm thiểu lãng phí trong quản lý và vận hành. Điều này sẽ giúp tăng cường đầu tư vào các hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và phát triển, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo.

Thứ hai, nâng cao tính hiệu quả trong quản lý, bởi một tổ chức bộ máy tinh gọn giúp các cấp quản lý hoạt động nhanh chóng, quyết đoán hơn, với ít tầng lớp trung gian. Điều này giúp cơ sở giáo dục nâng cao hiệu quả công việc, tạo điều kiện cho các quyết định chính sách và chiến lược được triển khai một cách linh hoạt, nhanh chóng và chính xác.

Thứ ba, tạo môi trường làm việc sáng tạo, đổi mới. Khi bộ máy được tinh gọn, cơ sở giáo dục có thể tạo ra một môi trường làm việc năng động, ít bị quản lý hành chính chi phối, khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới và nghiên cứu sáng tạo. Giảng viên và sinh viên có thể tập trung hơn vào nghiên cứu khoa học và phát triển các sáng kiến đổi mới.

Thứ tư, chuẩn hóa quy trình và tiêu chuẩn. Có thể thấy, tinh gọn bộ máy cũng đồng nghĩa với việc xây dựng quy trình công việc rõ ràng, chuyên nghiệp hơn. Các quy trình tuyển dụng, đào tạo và phát triển đội ngũ giảng viên, cũng như các chương trình học đều được chuẩn hóa, từ đó nâng cao chất lượng và sự minh bạch trong công tác đào tạo.

Thứ năm, tăng cường sự phối hợp và liên kết giữa các bộ phận. Một tổ chức bộ máy tinh gọn giúp việc phối hợp giữa các phòng ban và khoa trở nên hiệu quả hơn, giảm thiểu tình trạng chồng chéo công việc, tăng cường sự liên kết, đồng bộ trong việc triển khai các chiến lược và mục tiêu giáo dục.

Thứ sáu, khi bộ máy được tối ưu và linh hoạt, cơ sở giáo dục có thể dễ dàng thích ứng với các yêu cầu và thách thức mới của thị trường lao động, nhu cầu xã hội, cũng như xu hướng phát triển của nền giáo dục quốc tế. Điều này giúp cơ sở giáo dục luôn giữ vững được chất lượng đào tạo và phát triển bền vững trong tương lai.

Trường Đại học Xây dựng Hà Nội phấn đấu tinh gọn tổ chức bộ máy, hướng tới bỏ mô hình quản lý cấp bộ môn

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Tùng cũng chia sẻ, tại Trường Đại học Xây dựng Hà Nội công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy đã, đang và sẽ được thực hiện theo từng bước cụ thể. Đó là: Xây dựng chiến lược, kế hoạch thực hiện chi tiết, bao gồm việc xác định mục tiêu cụ thể và lập kế hoạch chi tiết. Tiếp theo là tổ chức các cuộc họp, thảo luận để có sự đồng thuận từ tất cả các cấp, tổ chức trong trường để tạo sự đồng thuận và tham vấn ý kiến của cán bộ, giảng viên, người lao động. Đồng thời tổ chức đánh giá lại cơ cấu tổ chức và các phòng ban, khoa, phân tích sự chồng chéo và không hiệu quả, từ đó lên kế hoạch tái cơ cấu tổ chức.

Bên cạnh đó, nhà trường cũng đang rà soát lại, xây dựng kế hoạch đảm bảo phát triển nhân lực thông qua đào tạo và tái đào tạo sau khi tinh gọn bộ máy, một số cán bộ sẽ cần đào tạo lại để thích nghi với vai trò mới. Song song đảm bảo rằng các nhân viên có đủ kỹ năng và năng lực để thực hiện nhiệm vụ mới, giúp nhà trường duy trì chất lượng công việc, sẵn sàng tạo cơ hội phát triển cho viên chức và người lao động để đảm bảo họ có thể đáp ứng yêu cầu công việc trong môi trường tổ chức tinh gọn.

"Trong quá trình thực hiện công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy, nhà trường cũng rất quan tâm đến việc sử dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình. Nhà trường đang đầu tư vào các hệ thống phần mềm quản lý học vụ, quản lý tài chính, nhân sự và các công việc hành chính khác để tự động hóa các quy trình, giảm bớt khối lượng công việc hành chính, từ đó nâng cao hiệu quả công việc. Xây dựng các công cụ phân tích dữ liệu để theo dõi, đánh giá hiệu quả công việc của các phòng ban khoa và cán bộ viên chức, từ đó có thể điều chỉnh kịp thời để cải thiện hiệu quả công tác", Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cho hay.

Song song với những việc làm trên cần đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc thực hiện như công khai thông tin trong đó mọi quyết định về tinh gọn bộ máy, các tiêu chí đánh giá, phương án thay đổi đều cần được công khai và minh bạch. Điều này giúp giảm thiểu sự nghi ngờ và kháng cự trong nội bộ. Đảm bảo công bằng trong việc sắp xếp lại nhân sự. Khi cắt giảm vị trí hoặc tái cơ cấu tổ chức, cần phải đảm bảo công bằng trong việc lựa chọn các vị trí cần cắt giảm và các thay đổi về công việc, giúp cán bộ, giảng viên cảm thấy được tôn trọng và công bằng.

Thầy Tùng cho biết thêm, theo kế hoạch, nhà trường tiếp tục thực hiện sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, hướng tới bỏ mô hình quản lý cấp bộ môn để phù hợp với Luật Giáo dục đại học, bảo đảm bám sát yêu cầu định hướng sắp xếp, tinh gọn bộ máy tổ chức của trường. Sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với giảm biên chế viên chức và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức.

Tinh gọn bộ máy có vai trò quan trọng trong việc thực hiện sứ mệnh, tầm nhìn của trường đại học

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Tùng nhấn mạnh, việc tinh gọn bộ máy có vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện sứ mệnh của Trường Đại học Xây dựng Hà Nội là "đào tạo nhân lực chất lượng cao; nghiên cứu khoa học, sáng tạo công nghệ và chuyển giao tri thức; đồng kiến tạo vì sự phát triển bền vững của xã hội và đất nước".

Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cũng chia sẻ ý nghĩa của công tác tinh gọn bộ máy đối với sự phát triển của đơn vị.

Một là, tăng cường sự tập trung vào mục tiêu đào tạo. Khi bộ máy tổ chức được tinh gọn, nhà trường sẽ có thể tập trung nhiều hơn vào công tác đào tạo, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực. Việc giảm bớt các tầng lớp quản lý giúp giảm các thủ tục hành chính, tạo ra một môi trường học tập, giảng dạy năng động, sáng tạo, thúc đẩy giảng viên và sinh viên phát huy tối đa khả năng của mình.

Hai là, một bộ máy tổ chức tinh gọn giúp phân bổ lại nguồn lực và tập trung vào các hoạt động nghiên cứu khoa học và sáng tạo công nghệ. Các quy trình làm việc nhanh chóng, thông suốt giúp giảng viên, nhà nghiên cứu có thêm thời gian và năng lực để sáng tạo, thúc đẩy việc phát triển các sản phẩm khoa học, công nghệ đột phá, từ đó đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội.

Ba là, tinh gọn bộ máy tổ chức giúp hệ thống quản lý thông suốt hơn, từ đó tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc chuyển giao tri thức, không chỉ trong phạm vi nhà trường mà còn ra ngoài cộng đồng, ngành nghề và xã hội. Những thành tựu nghiên cứu khoa học và công nghệ có thể được chuyển giao nhanh chóng đến các đối tượng có nhu cầu, giúp nâng cao giá trị và ứng dụng của tri thức trong thực tiễn.

Bốn là, khi bộ máy nhà trường được tinh gọn, việc hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan nghiên cứu và cộng đồng trở nên dễ dàng hơn. Nhà trường có thể tham gia vào các dự án đồng kiến tạo, thúc đẩy sự hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực, từ đó phát triển các giải pháp sáng tạo, bền vững cho xã hội và đất nước.

Năm là, đảm bảo sự linh hoạt và thích ứng với thay đổi. Bộ máy tổ chức tinh gọn sẽ giúp nhà trường thích ứng với những thay đổi nhanh chóng trong yêu cầu xã hội, nhu cầu phát triển nghề nghiệp và xu hướng giáo dục quốc tế. Điều này giúp nhà trường duy trì khả năng đào tạo nhân lực chất lượng cao, đáp ứng được nhu cầu thay đổi của thị trường lao động và hỗ trợ sự phát triển bền vững.

Sáu là, tinh gọn bộ máy giúp nhà trường tiết kiệm chi phí quản lý, tối ưu hóa nguồn lực để đầu tư vào các hoạt động giáo dục chất lượng cao, nghiên cứu, sáng tạo công nghệ và các chương trình hỗ trợ sinh viên. Điều này đóng góp vào việc phát triển các thế hệ nhân lực chất lượng cao, sẵn sàng đóng góp vào sự phát triển của xã hội và đất nước.

Bên cạnh đó, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Tùng cũng nhấn mạnh đến vai trò then chốt của công tác tinh gọn trong việc thực hiện tầm nhìn "trở thành một đại học nghiên cứu hàng đầu khu vực với nòng cốt là kỹ thuật và công nghệ, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam hòa bình và thịnh vượng". Cụ thể như sau:

Trong quá trình thực hiện công tác tinh gọn bộ máy, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cũng gặp phải một số khó khăn và thách thức nhất định.

Theo thầy Tùng, một trong những khó khăn lớn nhất trong quá trình tinh gọn bộ máy là "sự kháng cự" từ phía cán bộ, giảng viên và người lao động. Một số người có thể cảm thấy lo ngại về việc mất việc làm, thay đổi công việc hoặc tăng cường yêu cầu công việc. Điều này có thể tạo ra tâm lý không ổn định, làm giảm năng suất và hiệu quả công việc.

Ngoài ra, việc thay đổi cấu trúc tổ chức có thể gặp phải sự bất đồng trong nội bộ. Các bộ phận, khoa, phòng ban có thể có lợi ích và mục tiêu riêng, dẫn đến mâu thuẫn trong việc xác định các vị trí, chức năng cần tinh gọn hoặc cắt giảm. Sự thiếu đồng thuận này có thể làm trì hoãn quá trình thực hiện và gây khó khăn trong việc duy trì một môi trường làm việc hợp tác.

Bên cạnh đó, tinh gọn bộ máy có thể dẫn đến việc giảm bớt các vị trí quản lý hoặc nhân sự, điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng công tác đào tạo, nghiên cứu và hỗ trợ sinh viên. Nếu không có sự điều chỉnh hợp lý, việc thiếu các cán bộ quản lý, hỗ trợ có thể làm giảm hiệu quả công việc, đặc biệt là trong các công việc yêu cầu chuyên môn cao.

Hơn thế nữa, việc thay đổi cấu trúc tổ chức có thể làm thay đổi văn hóa tổ chức hiện có. Một số viên chức, người lao động có thể cảm thấy mất mát hoặc không thích ứng được với những thay đổi, dẫn đến sự mất cân bằng trong môi trường làm việc, ảnh hưởng đến tinh thần làm việc và sự cam kết của đội ngũ.

Trong quá trình tinh gọn bộ máy, việc sắp xếp lại các phòng ban, giảm thiểu số lượng nhân sự có thể dẫn đến những quyết định không minh bạch hoặc thiếu công bằng, gây mất lòng tin trong cán bộ và giảng viên. Sự thiếu minh bạch này có thể ảnh hưởng đến tinh thần làm việc và sự ổn định của nhà trường.

Sau khi tinh gọn bộ máy, nhà trường có thể phải đối mặt với việc cần đào tạo lại cán bộ để họ có thể thích nghi với những yêu cầu mới của công việc. Việc này có thể gây tốn kém và mất thời gian, đồng thời có thể dẫn đến sự thiếu hụt nhân lực trong thời gian ngắn.

Nhà trường có thể gặp khó khăn trong việc duy trì các mối quan hệ đối tác, hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức, hoặc các trường đại học khác nếu việc tinh gọn bộ máy làm thay đổi cách thức phối hợp và quản lý các dự án hợp tác, nghiên cứu, và đào tạo.

Đặc biệt, việc tinh gọn bộ máy có thể gây ra một số sự xáo trộn trong ngân sách và chi phí vận hành của nhà trường, đặc biệt nếu có sự cắt giảm nhân sự hoặc thay đổi chiến lược quản lý. Điều này có thể tạo ra áp lực tài chính trong ngắn hạn, ảnh hưởng đến các dự án đào tạo và nghiên cứu dài hạn.

Một số giải pháp để công tác tinh gọn bộ máy đạt hiệu quả

Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội kiến nghị một số giải pháp để công tác tinh gọn bộ máy ở cơ sở giáo dục đại học đạt hiệu quả.

Thứ nhất, xây dựng chiến lược rõ ràng và kế hoạch chi tiết. Theo đó, nhà trường cần phải rõ ràng về mục tiêu của quá trình tinh gọn bộ máy, chẳng hạn, nâng cao hiệu quả quản lý, tối ưu hóa nguồn lực, hoặc cải thiện chất lượng đào tạo và nghiên cứu. Song song, cần có kế hoạch triển khai cụ thể cho từng bước tinh gọn bộ máy, từ việc phân tích hiện trạng bộ máy đến việc thực hiện các thay đổi. Kế hoạch này cần bao gồm các mốc thời gian, nguồn lực cần thiết, và chỉ tiêu đo lường hiệu quả.

Thứ hai, tổ chức các cuộc họp, thảo luận để có sự đồng thuận từ tất cả các cấp.Trước khi thực hiện các thay đổi, cần tổ chức các cuộc họp, thảo luận với đội ngũ lãnh đạo, giảng viên và người lao động để giải thích mục đích, lợi ích của việc tinh gọn bộ máy. Việc này sẽ giúp giảm bớt sự kháng cự, tạo sự đồng thuận và cam kết từ tất cả các bên. Bên cạnh đó, cần đưa ra những khảo sát hoặc thảo luận nhóm để thu thập ý kiến từ các giảng viên, viên chức và người lao động về các vấn đề tồn tại và giải pháp cải tiến. Điều này giúp nhà trường nhận diện các vấn đề một cách rõ ràng và từ đó có phương án tinh gọn hợp lý.

Thứ ba, đánh giá lại cơ cấu tổ chức và các phòng ban. Tiến hành đánh giá các phòng ban, bộ phận trong trường để xác định sự chồng chéo công việc, những vị trí không cần thiết hoặc các phòng ban hoạt động kém hiệu quả. Sau khi đánh giá, tiến hành tái cơ cấu lại bộ máy sao cho hợp lý hơn. Có thể cắt giảm những vị trí không cần thiết hoặc thay đổi mô hình tổ chức sao cho phù hợp với mục tiêu dài hạn của nhà trường.

Thứ tư, đảm bảo phát triển nhân lực thông qua đào tạo và tái đào tạo. Theo đó, sau khi tinh gọn bộ máy, một số cán bộ sẽ cần đào tạo lại để thích nghi với vai trò mới. Đảm bảo rằng các nhân viên có đủ kỹ năng và năng lực để thực hiện nhiệm vụ mới sẽ giúp nhà trường duy trì chất lượng công việc. Đồng thời, cung cấp các khóa học phát triển kỹ năng chuyên môn, quản lý và lãnh đạo cho cán bộ, giảng viên để đảm bảo họ có thể đáp ứng yêu cầu công việc trong môi trường tổ chức tinh gọn.

Thứ năm, tăng cường sử dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình. Đầu tư vào các hệ thống phần mềm quản lý học vụ, quản lý tài chính, nhân sự và các công việc hành chính khác để tự động hóa các quy trình, giảm bớt khối lượng công việc hành chính, từ đó nâng cao hiệu quả công việc.

Thứ sáu, đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc thực hiện. Mọi quyết định về tinh gọn bộ máy, các tiêu chí đánh giá, phương án thay đổi đều cần được công khai và minh bạch. Điều này giúp giảm thiểu sự nghi ngờ và kháng cự trong nội bộ. Khi cắt giảm vị trí hoặc tái cơ cấu tổ chức, cần phải đảm bảo công bằng trong việc lựa chọn các vị trí cần cắt giảm và các thay đổi về công việc, giúp giảng viên, viên chức và người lao động cảm thấy được tôn trọng và công bằng.

Thứ bảy, giám sát và đánh giá hiệu quả công tác tinh gọn. Để đo lường sự hiệu quả của việc tinh gọn bộ máy, cần có các chỉ tiêu, KPIs (Key Performance Indicators) rõ ràng để theo dõi và đánh giá quá trình thực hiện. Quá trình tinh gọn bộ máy cần được theo dõi liên tục, và nếu phát hiện ra các vấn đề mới hoặc sự cố xảy ra, cần có phương án điều chỉnh kịp thời.

Thứ tám, xây dựng một môi trường làm việc sáng tạo và linh hoạt. Nhà trường cần tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt, khuyến khích các giảng viên, viên chức và người lao động đóng góp ý tưởng sáng tạo để cải tiến quy trình công việc và phát triển hoạt động nghiên cứu. Việc tinh gọn bộ máy cũng phải đi đôi với việc tạo động lực cho cán bộ giảng viên, viên chức và người lao động qua các chế độ đãi ngộ, các cơ hội thăng tiến, thưởng công bằng cho những đóng góp của họ.

Tài liệu tham khảo:

[1] https://giaoduc.net.vn/tong-bi-thu-day-la-thoi-diem-vang-de-thuc-hien-sap-xep-tinh-gon-bo-may-post249168.gd

Thi Thi

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/lanh-dao-truong-dai-hoc-xay-dung-ha-noi-chia-se-ve-tinh-gon-bo-may-hieu-qua-post249399.gd