Lãnh đạo VKSND Tối cao: Không để xảy ra oan sai nhằm bảo vệ quyền con người

3 giờ trướcBài gốc

Ngày 17-11, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Thành ủy TP.HCM và Bộ Công an tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia "Định hướng nghiên cứu, giáo dục và bảo đảm, bảo vệ quyền con người trong kỷ nguyên mới của dân tộc".

Tham dự hội thảo có ông Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; ông Trần Lưu Quang, Bí thư Thành ủy TP.HCM; Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an…

Các đại biểu thảo luận tại hội thảo. Ảnh: LÊ THOA

Thực tiễn thực thi quyền con người

Tại hội thảo, Trung tướng - PGS.TS Phan Xuân Tuy, Giám đốc Học viện Chính trị Công an Nhân dân, nhấn mạnh nước ta đã có đầy đủ cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc về vấn đề tôn trọng, bảo vệ quyền con người và không ngừng được bổ sung, hoàn thiện.

Theo ông, Việt Nam có một thực tiễn thực thi quyền con người được thế giới, nhân dân ghi nhận. Nhắc đến TP.HCM trong bối cảnh dịch COVID-19, Trung tướng Phan Xuân Tuy cho biết tinh thần của cán bộ, chiến sĩ lúc đó là hy sinh tất cả vì sự ổn định, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Trung tướng - PGS.TS Phan Xuân Tuy, Giám đốc Học viện Chính trị Công an nhân dân. Ảnh: HÀ THƯ

Ông kể những cán bộ, chiến sĩ công an trong trại tạm giam đã nhường những mũi tiêm đầu tiên mà đáng lẽ họ được hưởng cho phạm nhân, người bị tạm giữ, tạm giam. Sau đó, dành những mũi tiêm tiếp theo cho bạn bè quốc tế đang học ở TP… Đấy chính là sự tôn trọng quyền con người, vì con người.

Trung tướng Phan Xuân Tuy nhớ lại năm 1997, khi xảy ra khủng hoảng tiền tệ, Việt Nam có sáng kiến lập quỹ, gửi 10.000 tấn gạo viện trợ cho Indonesia và nay giúp Cuba vượt qua những lúc khó khăn nhất, cho thấy sự nghĩa tình của Việt Nam.

Ông nhấn mạnh Việt Nam có thực tiễn cải cách tư pháp để hướng đến quyền con người. Ông dẫn chứng Đảng có quy định về kiểm soát quyền lực nhà nước trong điều tra, xét xử, thanh tra, kiểm soát; quy định chuẩn mực đạo đức của đảng viên trong kỷ nguyên mới… Qua đó, giúp cho hệ thống cơ quan tư pháp, trong đó có cơ quan điều tra luôn khuôn mình vào trong khuôn khổ quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước để thực hiện nghiêm.

Chưa kể, Điều 2 Bộ luật Tố tụng hình sự đã thể hiện bảo vệ quyền con người, bảo vệ chế độ, nhà nước. Ông dẫn chứng hệ thống cơ quan điều tra của nước ta ngày càng tinh gọn, chịu sự kiểm soát chặt chẽ.

Đáng chú ý, những người yếu thế trong quá trình này gồm những người bị tạm giữ, tạm giam, đang điều tra, trẻ em, phụ nữ phạm tội.. được cơ quan chức năng thực hiện rất nghiêm Công ước chống tra tấn…

PGS.TS Lê Minh Thông, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, nhấn mạnh tinh thần Hiến pháp 2013 không chỉ thể hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng về quyền con người ở Việt Nam mà còn thể hiện rất sát với yêu cầu của quốc tế liên quan đến các bộ luật nhân quyền quốc tế.

PGS.TS Lê Minh Thông, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội. Ảnh: HÀ THƯ

Trên cơ sở Hiến pháp 2013, hệ thống pháp luật đều quán triệt quyền con người là nguyên tắc căn bản, xuyên suốt mọi quy định pháp luật. “Không có một lĩnh vực pháp luật nào mà không khuyến khích quyền con người. Suy cho cùng, hệ thống pháp luật chúng ta đều nhằm đến con người và vì những giá trị, nhân phẩm con người” - ông nhấn mạnh và cho biết Việt Nam là một trong những nước đi đầu về thể chế hóa các công ước quốc tế liên quan đến những nhóm người yếu thế.

Qua đó, những người yếu thế có được đầy đủ cơ sở pháp lý để thực hiện đúng nguyên tắc “không ai bị bỏ lại phía sau” và thực hiện quyền bình đẳng không phân biệt đối xử.

Không để xảy ra oan sai

Đi sâu vào cải cách tư pháp, TS Nguyễn Đức Thái, Phó Viện trưởng VKSND Tối cao, nhìn nhận hoạt động tư pháp có tác động rất lớn đến quyền con người và bảo vệ quyền con người trên ba khía cạnh, gồm người bị buộc tội, người bị hại và cộng đồng, người tham gia trong các vụ án dân sự.

TS Nguyễn Đức Thái, Phó Viện trưởng VKSND Tối cao (bìa phải). Ảnh: HÀ THƯ

Về bảo vệ quyền con người của người bị buộc tội, TS Nguyễn Đức Thái cho biết đáng quan tâm nhất là phải xử lý đúng, không để xảy ra oan sai bởi nếu có oan sai sẽ tác động trực tiếp đến quyền con người của người bị buộc tội.

Thời gian qua, VKSND Tối cao đã triển khai nhiều biện pháp để hạn chế oan sai, bỏ lọt tội phạm trong lĩnh vực hình sự. Ngoài nâng cao trách nhiệm, chất lượng đội ngũ cán bộ, VKSND Tối cao cũng yêu cầu toàn ngành tăng cường trách nhiệm trong công tố, điều tra với tinh thần sớm hơn, sâu hơn, sát hơn, đồng hành cùng cơ quan điều tra.

“Chúng tôi cũng yêu cầu toàn ngành thận trọng trong phê chuẩn các lệnh, quyết định của cơ quan điều tra, nếu đủ căn cứ thì phê chuẩn, nếu không thì yêu cầu bổ sung còn nếu chưa bảo đảm thì không phê chuẩn” – TS Thái nói.

Từ nỗ lực trên, TS Nguyễn Đức Thái khẳng định thực tế oan sai trong tố tụng hình sự giảm rõ rệt, những năm gần đây, số lượng vụ việc oan sai giảm rõ. Trước đây, mỗi năm có vài trường hợp tòa án tuyên không phạm tội nhưng riêng năm 2025 thì không có trường hợp nào. Hay các trường hợp đình chỉ hành vi không phạm tội giảm từ 10 trường hợp còn bốn trường hợp năm 2025.

Về bảo vệ người bị hại và cộng động, Phó Viện trưởng VKSND Tối cao nhấn mạnh toàn ngành xác định xử lý nghiêm các hành vi phạm tội để răn đe, giáo dục, phòng ngừa, bảo vệ quyền con người cho cả cộng đồng.

Về bảo vệ người tham gia vụ án dân sự, TS Nguyễn Đức Thái cho biết việc tiếp nhận, thụ lý, đối thoại, phát biểu tại tòa án được thực hiện nghiêm minh, đưa ra phán quyết đúng pháp luật.

TP.HCM làm tốt chính sách cho người yếu thế

Ông Hoàng Nguyên Dinh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, cho biết TP.HCM bảo đảm quyền con người trong nhiều chính sách với mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên mọi lĩnh vực, gồm giáo dục, y tế, văn hóa, môi trường, thu nhập…

Ông Hoàng Nguyên Dinh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM. Ảnh: HÀ THƯ

Theo ông Dinh, TP.HCM đã làm tốt chính sách hướng tới người yếu thế như người nghèo, người có công, người cao tuổi, học sinh, sinh viên… Tháng 6-2025, trên địa bàn TP đã không còn hộ nghèo đạt chuẩn quốc gia. TP cũng không có nhà tạm, nhà dột nát nhưng còn nhà ven kênh rạch. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM đã đưa ra mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu hoàn thành công tác di dời 50% căn nhà trên và ven kênh, rạch trên địa bàn (20.000 căn).

Đáng chú ý, TP.HCM là đầu tàu cả nước về y tế, giáo dục. Vừa qua, TP đã ban hành chính sách miễn học phí, chính sách về BHYT cho người cao tuổi, học sinh... được nhiều người tin tưởng.

LÊ THOA

Nguồn PLO : https://plo.vn/video/lanh-dao-vksnd-toi-cao-khong-de-xay-ra-oan-sai-nham-bao-ve-quyen-con-nguoi-post881746.html