Kho lưu trữ các hóa chất tiền chất nổ (phía trên ảnh) tại lô đất K3, KCN Đông Phố Mới (TP. Lào Cai) được phê duyệt đầu tư nằm sát cụm dân cư đông đúc (phía dưới ảnh).
Kho hóa chất tiền chất nổ ngay cạnh cụm dân cư
Theo người dân cư trú tại Tổ dân phố số 4, Phường Lào Cai (thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) thời gian qua, kho lưu trữ hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) tại lô đất K3, đường Phùng Hưng (TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai) thuộc khu công nghiệp (KCN) Đông Phố Mới có một số hoạt động cải tạo, sửa chữa, xe tải ra vào kho bãi. Sau tìm hiểu, người dân mới biết kho lưu trữ này đã được phê duyệt làm kho lưu trữ các chất hóa học tiền chất nổ (hóa chất để sản xuất thuốc nổ).
Ông B.Đ. H (Tổ dân phố số 4, Phường Lào Cai, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) cho biết: Trước đây kho bãi này ít thấy hoạt động, khoảng thời gian đầu năm 2025 vào lúc đêm tối, gia đình ông ngửi thấy mùi lạ theo gió bay vào nhà mới để ý phía bên nhà kho đang có hoạt động. “Lúc đó tôi thấy mùi hắc hắc tôi nghĩ họ đang rang sấy, sao tẩm gì đó… nhưng không phải mùi thực phẩm, mùi nó hắc rất khó chịu…Nó không phải mùi của lưu huỳnh, mùi của nó khó chịu hơn rất nhiều”, ông H. nói.
Từ một căn nhà của người dân Tổ dân phố số 4 (Phường Lào Cai, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) mở cửa sổ ra có thể thấy kho lưu trữ các chất hóa học tiền chất nổ tại lô đất K3, KCN Đông Phố Mới ngay trước mắt
Ông H. cũng cho biết, lúc đó cũng không ai để ý, vì nhà cũng gần khu công nghiệp, mãi sau này người dân mới biết kho này đang hoàn thiện chuyển đổi công năng từ kho lưu trữ hàng hóa thông thường sang kho lưu trữ các loại hóa chất tiền chất nổ thì mới thấy lo lắng. “Nếu chúng tôi được biết việc biến kho này thành kho lưu trữ hóa chất tiền chất nổ, chúng tôi không bao giờ chấp nhận việc này”, ông H. nói.
Anh L.N.T (Tổ dân phố số 4, Phường Lào Cai, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) cho biết: "Kho lưu trữ này nằm sát bên cạnh nhà tôi, cách một con đường khoảng cách chỉ độ 25m mà khi chuyển đổi thành kho lưu trữ hóa chất nguy hại nhưng chúng tôi không được biết, không được bàn, không được khuyến cáo đảm bảo an toàn là một thiếu sót rất lớn. Chúng tôi không chấp nhận việc này".
Kho lưu trữ các hóa chất tiền chất nổ của Công ty cổ phần THB Group tại lô đất K3, KCN Đông Phố Mới (Lào Cai) chỉ cách cụm dân cư sinh sống chỉ khoảng 25 - 30 m.
Không chỉ bức xúc với việc không được hỏi ý kiến việc hình thành kho lưu trữ trung chuyển hóa chất tiền chất nổ, người dân nơi đây còn rất lo lắng, bất an khi kho lưu trữ này sắp đi vào hoạt động. Sự lo lắng được dẫn chứng cụ thể hơn khi người dân biết đến mối nguy hại về kho hóa chất qua thảm họa nổ kho hóa chất tiền chất nổ ở Beirut, Lebanon năm 2020 làm hàng trăm người chết, hàng nghìn người bị thương, mất nhà cửa. Trong khi khoảng cách giữa điểm nổ đến khu dân cư trong thảm họa này là hàng trăm mét, còn ở đây chưa đến 30m.
Video toàn cảnh kho lưu trữ các hóa chất tiền chất nổ của Công ty cổ phần THB Group nằm sát cụm dân cư đông đúc trên đường Phùng Hưng, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai
Quan sát tại thực địa của nhóm phóng viên cho thấy, khoảng cách từ cụm dân cư sinh sống đến kho lưu trữ hóa học tiền chất nổ chỉ cách một con đường có bề ngang khoảng 25-30m. Từ phía mặt sau của các hộ dân tại đây có thể nhìn thẳng vào kho lưu trữ một cách dễ dàng. Đáng lưu ý hơn là từ kho lưu trữ hóa học tiền chất nổ cũng chỉ cách Tổng kho lưu trữ xăng dầu khoảng hơn 50m.
Khoảng cách có đảm bảo an toàn?
Theo tìm hiểu, kho lưu trữ này trước đây thuộc sự quản lý của Công ty TNHH MTV Anh Minh, sau đó chuyển nhượng lại cho Công ty cổ phần THB Group. Hiện tại kho lưu trữ tại lô K3 đã đổi tên biển kho lưu trữ trung chuyển hàng hóa XNK sang tên của Công ty cổ phần THB Group.
Dự án kho lưu trữ tại lô đất K3 đã được điều chỉnh chủ trương đầu tư 3 lần, lần gần nhất là vào ngày 18/2/2025. Theo nội dung điều chỉnh mới nhất, tên dự án đầu tư là: Kho lưu trữ và trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu với công suất khoảng 35.000 tấn/ năm và dịch vụ cho thuê khoảng 52,5. 000/tấn/ năm.
Hiện tại kho lưu trữ tại lô K3 đã đổi tên biển kho lưu trữ trung chuyển hàng hóa XNK sang tên của Công ty cổ phần THB Group
Kho lưu trữ này sẽ chứa các chất hóa học tiền chất nổ bao gồm: Amoni Nitrat (NH4NO3); Natri Nitrat (NaNO3); Kali Nitrat (KNO3); Natri Clorat (NaClO3); Kali Clorat (KCIO3); Kali Perclorat (KCIO4); Amoni Perclorat (NH4ClO4).
Đây là những hóa chất xếp vào danh mục hàng hóa nguy hiểm, được quản lý chặt chẽ theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Luật Hóa chất; và các văn bản dưới luật khác, đặc biệt là Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 01:2019/BCT của Bộ Công thương quy định chi tiết, chặt chẽ các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong sản xuất, thử nghiệm, nghiệm thu, bảo quản, vận chuyển, sử dụng, tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp và bảo quản tiền chất thuốc nổ.
Theo các quy định nêu trên, các quy trình lựa chọn địa điểm, khoảng cách, cách xây dựng…đều rất chặt chẽ. Chỉ riêng tại Điều 23, QCVN 01:2019/BCT đã có hơn 10 quy định về bảo quản tiền chất thuốc nổ, trong đó yêu cầu “Địa điểm bảo quản phải đảm bảo khoảng cách an toàn với các khu vực dân cư, các khu vực công cộng, trường học, bệnh viện, đường sắt và đường cao tốc, quy hoạch vùng hoạt động sản xuất kinh doanh và công nghiệp…; Các bức tường bao của kho chứa phải cách các tòa nhà dễ cháy, rừng cây, vật liệu dễ cháy…”.
Ngay cả việc “sử dụng phương tiện có động cơ đốt trong để vận chuyển, bốc dỡ tiền chất thuốc nổ trong kho chứa cũng phải có cơ cấu dập tàn lửa từ ống xả và bộ phận che kín các bề mặt nóng, nhiệt độ cao; Khi hết ca làm việc, không được để các phương tiện vận chuyển, bốc dỡ trong kho tiền chất thuốc nổ, phải di chuyển ra ngoài nhà kho với khoảng cách không nhỏ hơn 50 m”.
Từ kho lưu trữ hóa học tiền chất nổ cũng chỉ cách Tổng kho lưu trữ xăng dầu khoảng hơn 50m
Nghị định số 181/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ về vật liệu nổ công nghiệp và tiền chất thuốc nổ cũng yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp sử dụng kho vật liệu nổ công nghiệp phải thực hiện: “Nhận diện nguy cơ mất an toàn và đánh giá rủi ro liên quan đến kho vật liệu nổ công nghiệp”.
Nhưng không hiểu vì lý do gì mà ngay cạnh khu dân cư sinh sống lâu năm lại có thể phê duyệt đầu tư một kho chứa hóa chất tiền chất nổ chỉ cách cụm dân cư khoảng 30m?
Sở Công thương nói gì?
Trao đổi với phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam, đại diện Sở Công thương tỉnh Lào Cai - ông Trần Trọng Trang (Phòng Quản lý Công nghiệp) cho biết: Liên quan đến kho lưu trữ của Công ty cổ phần THB Group, Sở mới tham gia góp ý, tham mưu theo đề nghị của Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai. Dự án này vẫn đang trong quá trình hoàn tất các thủ tục pháp lý, chưa đi vào hoạt động.
“Hiện tại Công ty cổ phần THB Group đang hoàn thiện các thủ tục pháp lý đầu tư về kho lưu trữ chứ cũng chưa lưu chứa các chất hóa học tiền chất nổ tại đây…Cách đây mấy tháng, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai quản lý có tổ chức xin ý kiến các Sở ngành chức năng về việc phê duyệt đầu tư kho lưu trữ này. Sở Công thương có tổng hợp ý kiến của các phòng chuyên môn, trong đó có phòng Quản lý Công nghiệp đều đề nghị thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Theo nắm bắt của Sở thì đơn vị này cũng chưa đi vào hoạt động, mới chỉ ở bước phê duyệt điều chỉnh đầu tư và hoàn thiện các thủ tục pháp lý…chứ chưa đưa các hóa chất nào về kho cả”.
Đại diện Sở Công thương cho biết thêm: Việc quản lý các chất tiền chất nổ rất nghiêm ngặt, nếu chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý mà chứa thì sẽ vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đối diện với pháp luật hình sự.
“Các tiền chất thuốc nổ này không khác gì vũ khí vật liệu nổ đâu, cấp độ thấp tuy thấp hơn một tí nhưng việc quản lý cũng khá chặt chẽ…nên chắc chắn đơn vị sở hữu kho chưa dám lưu trữ gì ở đấy đâu”, ông Trang nói.
Khi đề cập đến vấn đề khoảng cách an toàn với cụm dân cư, đại diện Sở Công thương cũng cho biết: Để biết rõ và đầy đủ hơn thông tin về dự án này thì đến Ban Quản lý lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai.
Điều chỉnh đầu tư ngay trước khi KCN Đông Phố Mới sắp phải giải tỏa?
KCN Đông Phố Mới ở thành phố Lào Cai sẽ phải di dời để phục vụ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp ngày 19/02/2025. Dự kiến khởi công vào cuối năm 2025 sẽ triển khai dự án. Theo quy hoạch, toàn bộ KCN Đông Phố Mới sẽ nằm trong dự án này và buộc phải di dời. Tuy nhiên, không hiểu lý do gì mà cơ quan chức năng của tỉnh Lào Cai lại phê duyệt điều chỉnh đầu tư (18/2/2025) dự án kho trung chuyển các chất hóa học tiền chất nổ nằm sát khu dân cư, trong khi toàn bộ KCN Đông Phố Mới đang chuẩn bị giải tỏa để thực hiện siêu dự án trọng điểm của quốc gia?
Văn Hùng - Xuân Hoàng - Sơn Tùng
Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/media/lao-cai-nguoi-dan-bat-an-vi-kho-luu-tru-cac-chat-hoa-hoc-tien-chat-no-nam-sat-nha-post14824.html