Ông Nguyễn Văn Quân (53 tuổi; làm việc theo hợp đồng tại một cơ quan nhà nước ở Yên Bái) cho biết đã có 20 năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Hiện nay do tình hình sức khỏe không đảm bảo, ông muốn nghỉ hưu sớm. Ông băn khoăn liệu mình có đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi hay không?
Về vấn đề trên, bà Nguyễn Thùy Phương, đại diện Ban Chính sách xã hội (BHXH Việt Nam) cho biết, trường hợp người lao động nghỉ hưu trước tuổi nhưng vẫn đủ điều kiện hưởng lương hưu đã được quy định rõ tại Điều 55 Luật BHXH năm 2014 và được sửa đổi tại Điểm b, Khoản 1, Điều 219 của Bộ luật Lao động năm 2019.
Theo đó, người lao động có thể nghỉ hưu sớm trong một số trường hợp, cụ thể:
Nghỉ hưu trước tuổi 10 năm do suy giảm khả năng lao động.
Người lao động đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, sẽ được nghỉ hưu khi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Hiện tại, tuổi nghỉ hưu năm 2025 được xác định là 61 tuổi 3 tháng đối với nam; 56 tuổi 8 tháng đối với lao động nữ. Như vậy, trong trường hợp sức khỏe suy giảm nặng, người lao động có thể nghỉ hưu từ khoảng 51 tuổi (nam) hoặc 46 tuổi 8 tháng (nữ).
Ảnh minh họa
Nghỉ hưu trước tối đa 5 năm nếu suy giảm từ 61% đến dưới 81%.
Với những người bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%, có thể nghỉ hưu sớm hơn tuổi quy định tối đa 5 năm.
Nghỉ hưu không giới hạn tuổi với ngành nghề đặc biệt nặng nhọc.
Người lao động có đủ 15 năm trở lên làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm theo danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (nay là Bộ Nội vụ) ban hành và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, có thể nghỉ hưu bất kể độ tuổi, không giới hạn trong khung 5 hay 10 năm.
Đối chiếu với các quy định hiện hành, ông Quân đã đủ 20 năm đóng BHXH và đã 53 tuổi, nhưng chưa cung cấp thông tin về mức độ suy giảm khả năng lao động hoặc có thuộc diện làm nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại hay không.
Do đó, hiện tại chưa đủ căn cứ để xác định ông có đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi 10 năm hay không.
Đại diện BHXH Việt Nam khuyến cáo, người lao động cần thực hiện giám định y khoa để xác định mức độ suy giảm khả năng lao động. Đồng thời, cần làm rõ tính chất công việc và môi trường làm việc để cơ quan BHXH xem xét, giải quyết theo đúng quy định pháp luật.
Dù pháp luật cho phép nghỉ hưu sớm trong một số trường hợp như trên, người lao động cũng cần lưu ý rằng nghỉ hưu trước tuổi sẽ bị giảm tỷ lệ hưởng lương hưu so với nghỉ đúng tuổi. Việc này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi lâu dài, nhất là trong bối cảnh tuổi thọ trung bình ngày càng cao.
Vũ Điệp