Ông Nguyễn Cảnh Loan là tấm gương trong học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Là người con sinh ra ở quê hương Hà Tĩnh có truyền thống cách mạng, nhưng cả cuộc đời ông Nguyễn Cảnh Loan sống, làm việc, trưởng thành ở Quảng Ninh. Khi còn công tác trong ngành Công an, ông từng là một trong những chiến sĩ danh dự đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Khu mỏ năm 1957 (lần thứ hai Bác về thăm, làm việc với Quảng Ninh).
Theo dòng hồi ức của ông, ngày đó, khi Bác nói chuyện với các nhân dân vùng Mỏ, Người căn dặn cán bộ, đảng viên: “Cán bộ Đảng cũng như cán bộ chính quyền, ngay cả Bác là cán bộ cao nhất đều là đầy tớ của nhân dân, phải hết lòng hết sức phục vụ nhân dân, phải cần kiệm liêm chính. Muốn thế phải gần gũi nhân dân, khuyến khích nhân dân, lãnh đạo nhân dân”.
Càng tìm hiểu và nghiên cứu, ông càng thêm khâm phục tấm gương đạo đức, lối sống giản dị của Người. Với ông, việc học tập và làm theo Bác nên xuất phát từ những việc đơn giản hằng ngày. Ông học ở Bác được một số điều, nhất là đức tính cần, kiệm. "Cần" là từ năm 1993 trở đi ông làm việc bình quân mỗi ngày 10 tiếng và có thói quen cứ đọc là cầm bút. Học không phải chỉ ở trường lớp, ở sách báo mà học trong dân. Trong đó, người điển hình nhất cho việc học chính là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông Loan chia sẻ, học ở Người là học cách phục vụ nhân dân là chính, học tư tưởng lấy dân làm gốc, nên nhiều việc làm của ông không kể tháng ngày, không tính thù lao, công sức.
Khi được hỏi về ông Nguyễn Cảnh Loan, Bí thư Đảng ủy phường Hồng Hà (thành phố Hạ Long) Triệu Văn Nghĩa chia sẻ: Đồng chí Loan là đảng viên khu phố 7, cán bộ Hội khuyến học phường mẫu mực. Mặc dù tuổi đã cao, nhưng cả cuộc đời đồng chí là tấm gương sáng trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về tinh thần “tự học” cho nhiều thế hệ cán bộ, đảng viên, nhân dân trên địa bàn noi theo. Từ ngày nghỉ hưu đến nay, ông Nguyễn Cảnh Loan dành tất cả thời gian để nghiên cứu lịch sử, văn hóa, con người mảnh đất Quảng Ninh.
Tuy ở tuổi 88, sức khỏe không còn được như trước, song tâm trí ông còn minh mẫn. Ông Loan tâm sự, học Bác tư tưởng “học tập suốt đời”, với tinh thần đam mê nghiên cứu ông đã tham gia biên tập nhiều công trình khoa học như: “Địa danh tỉnh Quảng Ninh” từ thời Hùng Vương đến nay, với trên 16 nghìn địa danh, có độ dày trên 1.000 trang; công trình “Biên niên lịch sử tỉnh Quảng Ninh từ thời Hùng Vương đến năm 2020”, có độ dày trên 400 trang.
Nhớ ngày 11/6/1948, Bác Hồ ra lời kêu gọi phong trào thi đua ái quốc, với tâm nguyện làm theo lời dạy của Bác, ông đã góp phần cùng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Ninh (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy) biên soạn công trình “Bác Hồ với phong trào thi đua yêu nước tỉnh Quảng Ninh”.
Hiện nay, ông đang biên soạn hai cuốn sách “Đất và người Quảng Ninh” và “Đường Hồ Chí Minh trên biển ở Quảng Ninh” dự kiến sẽ cho ra mắt vào cuối năm 2025 này. Ông còn sưu tầm nhiều bộ tem công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng như: Bộ tem chống nạn mù chữ năm 1958, bộ tem về bổ túc văn hóa năm 1960, bộ tem quốc kỳ các nước, bộ tem chào mừng kỷ niệm 60 năm thành lập tỉnh Quảng Ninh năm 2023...
Ông Nguyễn Cảnh Loan có nhiều công trình nghiên cứu về lịch sử, văn hóa Quảng Ninh.
Ông Nguyễn Cảnh Loan chia sẻ, suốt 70 năm qua, ông có thói quen đọc sách, sưu tầm trên 4.000 đầu sách về lịch sử Việt Nam, tỉnh Quảng Ninh; báo các loại từ số đầu tiên của báo Vùng mỏ, báo Hải Ninh và báo Quảng Ninh. Ông thường dành 2 tiếng mỗi ngày để đọc 10 loại báo, tạp chí về nghiên cứu lịch sử, con người, an ninh, thế giới…
Trong vai trò Bí thư chi bộ khu phố, ông tích cực tham gia công tác tuyên truyền các văn bản chỉ đạo của Đảng; tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh tới từng đảng viên trong chi bộ; biên tập các bản tin của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể phường; duy trì thường xuyên việc tổ chức sinh nhật cho đảng viên trong chi bộ; tích cực tham gia nhiều tổ chức chính trị, xã hội ở địa phương…
Ông Nguyễn Cảnh Loan tâm sự, gửi gắm tới thế hệ trẻ cần tập trung học tập, làm theo theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở lòng biết ơn các thế hệ, ông cha đã lập nước, giữ nước. Thế hệ trẻ hôm nay và mai sau có trách nhiệm chăm lo học hành để giữ vững thành quả của các bậc tiền nhân để lại và không ngừng nỗ lực xây dựng đất nước ngày một giàu mạnh, phát triển.
Có thể nói, ông Nguyễn Cảnh Loan là một tấm gương bình dị mà cao quý trong học và làm theo Bác, thực hiện tốt lời dạy của Người: “Học hành là vô cùng. Học càng nhiều, biết càng nhiều càng tốt”.
Bài và ảnh: Văn Đức (TTXVN)