Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khảo sát thực tế tại Tuyến 1 (Bến Thành Suối Tiên). Ảnh: Hoa Lê
Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan và Đoàn công tác của Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường vừa khảo sát thực tế một số dự án xây dựng tại TP. Hồ Chí Minh, phục vụ thẩm tra, hoàn thiện dự án Luật Xây dựng (sửa đổi).
Vẫn còn khó khăn, vướng mắc
UBND TP. Hồ Chí Minh cho biết, thành phố đã tiến hành rà soát, hoàn thiện nội dung quy hoạch hạ tầng kỹ thuật trong hồ sơ đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. Hồ Chí Minh đến năm 2040 tầm nhìn đến năm 2060. Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố đến năm 2040 tầm nhìn đến năm 2060 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1125/QĐ-TTg ngày 11/6/2025. UBND thành phố đang tập trung xử lý các vấn đề tồn đọng liên quan đến quy hoạch đô thị và nông thôn, phối hợp chặt chẽ với UBND phường, xã, đặc khu trên địa bàn trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, thiết kế đô thị.
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khảo sát thực tế tại Dự án Sài Gòn Bình An (Global City). Ảnh: Hoa Lê
UBND TP. Hồ Chí Minh thường xuyên chỉ đạo, tổ chức kiểm tra thực tế hoạt động khai thác, kinh doanh vật liệu xây dựng của doanh nghiệp thông qua việc tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành hoặc công tác thường xuyên của các đội kiểm tra chuyên ngành và thực hiện xử lý vi phạm theo thẩm quyền quy định.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh Huỳnh Thanh Khiết cũng cho biết, trong 9 tháng năm 2025, thành phố đã cấp 18.467 giấy phép xây dựng, với tổng diện tích sàn xây dựng là gần 4,9 triệu m²; giảm thời gian thời gian cấp phép, thẩm định, quản lý chất lượng công trình... Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra chuyên ngành, quản lý trật tự xây dựng vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc.
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khảo sát thực tế tại Tuyến 1 (Bến Thành - Suối Tiên). Ảnh: Hoa Lê
Theo đó, trong trường hợp việc quản lý trật tự xây dựng, giao thông phải tuân theo trình tự, thủ tục tiến hành hoạt động kiểm tra chuyên ngành còn xảy ra các trường hợp trùng lắp về đối tượng, nội dung kiểm tra; kéo dài thời hạn kiểm tra đồng thời gây khó khăn trong công tác phát hiện hành vi vi phạm và chậm trễ trong xử lý vi phạm.
Cùng với đó là những khó khăn phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính như: đối tượng vi phạm không hợp tác, không cung cấp thông tin về số tài khoản ngân hàng, tổ chức tín dụng mà đối tượng vi phạm mở tài khoản; đối tượng vi phạm gây khó khăn, cố tình khóa cửa không để các đơn vị có chức năng vào công trình để khảo sát thực tế hiện trạng trước khi xây dựng kế hoạch thực hiện cưỡng chế...
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan trao đổi tại cuộc làm việc. Ảnh: Hoa Lê
Là một trong những dự án quan trọng trong kế hoạch phát triển đô thị của TP. Hồ Chí Minh, chủ đầu tư Dự án Khu thương mại kết hợp nhà ở cao tầng tại lô đất số 01-14 của dự án Khu phức hợp Sóng Việt, Khu chức năng số 1 thuộc Khu đô thị mới Thủ Thiêm cho hay, đến thời điểm hiện tại, dự án gần như đã được tháo gỡ hết khó khăn, tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn một số vướng mắc về việc xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy chứng nhận sử dụng công trình trên đất, do dự án rơi vào trường hợp cần rà soát lại xem có hay không có nghĩa vụ tài chính bổ sung. Theo chủ đầu tư, thời gian kéo dài, ảnh hưởng đến quá trình triển khai của dự án cũng như áp lực tài chính cho doanh nghiệp.
Trong khi đó, chủ đầu tư Dự án Sài Gòn Bình An (Global City) - dự án tọa lạc tại trung tâm TP. Hồ Chí Minh, có quy mô rộng 117ha, được đánh giá là cửa ngõ quan trọng kết nối khu Đông TP. Hồ Chí Minh với các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam chia sẻ, quá trình triển khai dự án kéo dài nhiều năm qua gặp không ít khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án. Đặc biệt, liên quan đến công tác quy hoạch, chủ đầu tư cho biết, quy hoạch chi tiết 1/500 theo Quyết định số 6292/QĐ-UBND ngày 30/11/2015 của UBND TP. Hồ Chí Minh có trước Quyết định phê duyệt quy hoạch phân khu 1/2000, đồng thời trong quá trình cập nhật quy hoạch 1/500 vào quy hoạch 1/2000 còn nhiều bất cập, chưa đồng nhất.
Tháo gỡ kịp thời các “nút thắt”
Khảo sát thực tế một số dự án xây dựng phục vụ cho việc thẩm tra, hoàn thiện dự án Luật Xây dựng (sửa đổi) trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nêu rõ, trong bối cảnh phát triển hiện nay với sự thay đổi nhanh chóng về công nghệ, tư duy quản lý, đặc biệt là sự xuất hiện, ứng dụng ngày càng mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), thì việc quy hoạch đô thị theo cách “cứng nhắc” không còn phù hợp.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải phát biểu tại cuộc làm việc với UBND TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Hoa Lê
Với chức năng của một đô thị lớn - vùng đô thị siêu lớn, quy hoạch phải có độ mở, có khả năng thích ứng. Bởi lẽ, không ai có thể hình dung chính xác 5 năm, 10 năm tới, xu thế phát triển đô thị sẽ biến đổi như thế nào? Nếu quy định quá cứng, thì càng về sau càng trở thành rào cản.
Vì thế, theo Phó Chủ tịch Quốc hội, cần có một “khoảng linh hoạt” trong quy hoạch, để thành phố có dư địa điều chỉnh, thích ứng với các xu hướng mới, vừa bảo đảm kỷ cương quản lý nhà nước, vừa tạo động lực sáng tạo cho thị trường.
ĐBQH Trần Hoàng Ngân (TP. Hồ Chí Minh) phát biểu. Ảnh: Hoa Lê
Đối với những dự án ở TP. Hồ Chí Minh hiện còn vướng mắc, khó khăn về thủ tục hay quy hoạch, cần được rà soát, nghiên cứu để kịp thời sửa đổi. Tất cả những “khoảng trống” này phải được “lấp đầy” bằng Nghị quyết đặc thù của thành phố, nhằm tạo niềm tin cho nhà đầu tư, củng cố sự minh bạch và mở ra không gian phát triển mới cho TP. Hồ Chí Minh. Đây cũng chính là cách tháo gỡ nút thắt, biến thách thức thành cơ hội.
Với diện tích lớn, là hạt nhân kinh tế và là “đầu tàu” của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải cho rằng, TP. Hồ Chí Minh muốn làm tốt hơn thì cần có hệ thống pháp luật tốt hơn nữa. Từ những kinh nghiệm thực tiễn, đề xuất cụ thể của thành phố với dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi) sẽ góp phần hoàn thiện dự luật với chất lượng cao nhất, để khi đưa vào thực thi sẽ giúp thành phố “cởi trói” khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy bứt phá, phát triển.
Bài, ảnh: Hoa Lê