Lễ hội nhảy lửa Pa Thẻn: Sắc màu văn hóa tâm linh trên vùng cao Tuyên Quang

15 giờ trướcBài gốc

Lễ hội nhảy lửa của người Pa Thẻn tại Tuyên Quang được xem là một trong những nghi lễ độc đáo bậc nhất trong kho tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam. Không chỉ mang ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc, lễ hội còn phản ánh đời sống tinh thần phong phú, thể hiện khát vọng về sức khỏe, mùa màng và sự bình an, đồng thời góp phần giới thiệu hình ảnh một Việt Nam đa dạng, giàu bản sắc tới bạn bè quốc tế.

Trong không gian núi rừng vùng cao, nơi cộng đồng Pa Thẻn sinh sống lâu đời, lễ hội nhảy lửa hiện lên như một bức tranh văn hóa sống động, kết hợp hài hòa giữa yếu tố tâm linh và sinh hoạt cộng đồng. Ánh lửa bập bùng, tiếng trống vang vọng và sự quây quần của người dân tạo nên không khí linh thiêng, gắn kết các thế hệ trong cùng một mạch nguồn văn hóa.

Không chỉ giới hạn trong phạm vi bản làng, lễ hội nhảy lửa Pa Thẻn ngày càng được quan tâm và tôn vinh ở quy mô rộng hơn. Việc tổ chức lễ hội với quy mô cấp tỉnh lần thứ nhất vào ngày 5/12/2025 vừa qua, đã thể hiện nỗ lực của địa phương trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch và tăng cường giao lưu văn hóa.

Nghi lễ thiêng liêng trong đời sống tâm linh người Pa Thẻn

Thầy cúng thực hiện nghi thức cầu khấn, mở đầu lễ hội nhảy lửa và kết nối cộng đồng Pa Thẻn với thế giới tâm linh. (Ảnh: Nam Sương/TTXVN)

Mở đầu lễ hội là nghi thức cầu khấn do thầy cúng thực hiện. Trong làn khói hương và tiếng nhạc nghi lễ, thầy cúng thay mặt cộng đồng gửi lời cầu nguyện tới thần linh, mong ban phúc lành, sức mạnh và sự che chở cho những người tham gia. Với người Pa Thẻn, đây là khoảnh khắc linh thiêng, thể hiện niềm tin sâu sắc vào sự hòa hợp giữa con người và thế giới tâm linh.

Theo các bậc cao niên, lễ hội nhảy lửa từng được gọi là lễ “tắm lửa” hay “tắm nước thiêng”. Trước khi bước vào phần chính của nghi lễ, người tham gia thực hiện các nghi thức thanh tẩy nhằm cầu sức khỏe và may mắn. Ông Phù Văn Thành, một người dân địa phương, cho biết cộng đồng luôn mong lễ hội diễn ra thuận lợi, mang lại bình an cho người nhảy lửa cũng như những người chứng kiến.

Một nghi thức quan trọng khác là “nhập ma”, được thầy cúng tiến hành bằng các bài khấn cổ truyền. Theo quan niệm của người Pa Thẻn, nghi thức này giúp truyền thêm năng lượng tinh thần cho các thanh niên, giúp họ vượt qua nỗi sợ hãi trước ngọn lửa và sẵn sàng bước vào thử thách.

Nhảy lửa: Biểu tượng sức mạnh và tinh thần cộng đồng

Những người đàn ông Pa Thẻn nhảy múa chân trần trên đống than hồng, thể hiện lòng quả cảm và niềm tin vào sự bảo hộ của thần linh. (Ảnh: Nam Sương/TTXVN)

Khi đống than hồng được vun lên, lễ hội bước vào cao trào. Những người đàn ông Pa Thẻn nhảy múa chân trần trên nền than đỏ rực, trong tiếng reo hò cổ vũ của người dân và du khách. Từng bước chân mạnh mẽ tung tàn lửa lên cao, tạo nên khung cảnh vừa mãnh liệt vừa huyền bí. Với cộng đồng Pa Thẻn, lửa tượng trưng cho sức mạnh, sự bảo vệ và tinh thần bất khuất, đồng thời mang ý nghĩa xua đuổi điều xấu, cầu mong mùa màng bội thu.

Điều đặc biệt là dù vượt qua thử thách khắc nghiệt, những người tham gia nhảy lửa vẫn an toàn khi rời khỏi đống than đỏ. Đây được xem là minh chứng cho niềm tin tâm linh và sự gắn kết bền chặt giữa con người với nghi lễ truyền thống. Sau phần nhảy lửa, những làn điệu dân ca Pa Thẻn vang lên quanh bếp lửa, góp phần tạo nên không khí sôi động, thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng.

Lễ hội nhảy lửa Pa Thẻn không chỉ mang giá trị tín ngưỡng mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số. Với nét độc đáo và sức lan tỏa mạnh mẽ, lễ hội góp phần quảng bá hình ảnh Tuyên Quang nói riêng và Việt Nam nói chung như một điểm đến giàu truyền thống, tôn trọng đa dạng văn hóa và hướng tới phát triển bền vững.

Với ý nghĩa nhân văn sâu sắc và sức sống bền bỉ, lễ hội nhảy lửa Pa Thẻn tiếp tục khẳng định vị trí trong đời sống văn hóa vùng cao, trở thành cầu nối đưa di sản văn hóa bản địa đến gần hơn với công chúng trong nước và bạn bè quốc tế, lan tỏa những giá trị tích cực của văn hóa Việt Nam trong dòng chảy hội nhập.

Theo TTXVN

Nguồn An Giang : https://baoangiang.com.vn/le-hoi-nhay-lua-pa-then-sac-mau-van-hoa-tam-linh-tren-vung-cao-tuyen-quang-a470709.html