Lễ hội Văn hóa Sông nước Cần Thơ 2025, với chủ đề "Cần Thơ - Sắc màu sông nước", diễn ra từ 27/12 đến 1/1/2026, được tổ chức quy mô lớn nhằm tôn vinh văn hóa miền Tây, tập trung tại phường Ninh Kiều, Cái Khế và Sông Hậu với các hoạt động như đua thuyền, thả hoa đăng, chợ nổi, ẩm thực, và các sự kiện thể thao dưới nước.
Cầu Cần Thơ bắc qua sông Hậu, cửa ngõ giao thương của thành phố.
Sông nước, nền tảng bản sắc và tiềm năng
Cần Thơ được hình thành và phát triển cùng hệ thống sông ngòi. Văn hóa sông nước không chỉ là di sản tinh thần mà còn là nền tảng sinh kế của hàng vạn hộ dân sống bằng thương hồ, dịch vụ du lịch, vận tải và buôn bán trên sông. Lễ hội Sông nước 2025 đã tái hiện rõ nét mối quan hệ gắn bó ấy, biến không gian sông Hậu và các tuyến kênh trung tâm thành điểm hội tụ của văn hóa, du lịch và đời sống cộng đồng. Từ góc nhìn du lịch, đây là cách tiếp cận phù hợp với xu hướng khai thác “di sản sống”, khi người dân địa phương vừa là chủ thể văn hóa, vừa là người hưởng lợi trực tiếp từ hoạt động du lịch.
Tại buổi họp báo, Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Nguyễn Thị Ngọc Điệp cho biết, Cần Thơ mong muốn, thông qua lễ hội văn hóa sông nước lần này sẽ giúp người dân nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường, đặc biệt là hệ sinh thái sông nước, khuyến khích phát triển du lịch bền vững.
Tăng cường khai thác hiệu quả các tài nguyên, sản phẩm du lịch trên sông. Phát triển các tour, tuyến du lịch nội thành, kết nối du lịch đường sông với TP Hồ Chí Minh, TP Cần Thơ và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Đồng thời mở rộng liên kết phát triển tour, tuyến du lịch đường sông kết nối với các quốc gia dọc sông Mekong.
Du khách nước ngoài trải nghiệm tour tham quan sông nước miệt vườn.
Nằm ở vị trí trung tâm của Đồng bằng sông Cửu Long, Cần Thơ có lợi thế đặc biệt về giao thông, kinh tế và du lịch. Thành phố là đầu mối giao thương quan trọng, kết nối các tỉnh miền Tây với cả nước thông qua Cảng Hàng không Quốc tế Cần Thơ, các tuyến cao tốc và hệ thống cảng sông lớn, bến tàu du lịch. Sản phẩm du lịch đặc trưng Nam Bộ được kết nối trên các tuyến du lịch đường sông.
Với hệ sinh thái sông nước miệt vườn, tiêu biểu là chợ nổi Cái Răng - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, chợ nổi Ngã Bảy, chợ nổi Ngã Năm, các điểm đến như Cồn Sơn, Cồn Khương, Làng du lịch Mỹ Khánh, Khu sinh thái Lung Cột Cầu, Cần Thơ Eco Resort… Sau sáp nhập, thành phố càng mở rộng không gian phát triển với nhiều tiềm năng mới.
Ở vùng hạ lưu, Cù Lao Dung - nơi giao hòa giữa sông và biển, với những cánh rừng ngập mặn, được định hướng phát triển thành trung tâm du lịch sinh thái kết hợp nghỉ dưỡng biển. Khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng với hệ sinh thái đất ngập nước đặc trưng, nơi có hàng trăm động vật, thực vật quý hiếm, được xem là điểm nhấn đặc biệt cho loại hình du lịch sinh thái, tất cả tạo nên không gian trải nghiệm đặc trưng của TP Cần Thơ.
Kinh tế du lịch được kích hoạt từ lễ hội
Trong thời gian diễn ra lễ hội, các hoạt động như tham quan chợ nổi, tour du lịch đường thủy, ẩm thực dân gian, làng nghề truyền thống, sản phẩm Ocop và dịch vụ lưu trú nhỏ lẻ được kích hoạt mạnh mẽ. Không chỉ các doanh nghiệp du lịch lớn, nhiều hộ dân tham gia cung cấp dịch vụ ăn uống, vận chuyển, lưu trú homestay, bán sản phẩm thủ công và đặc sản địa phương. Điều này giúp nguồn thu từ du lịch được phân bổ rộng hơn, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập và giữ chân người dân gắn bó với nghề truyền thống.
Từ góc độ kinh tế du lịch, lễ hội đóng vai trò như một “chất xúc tác”, thúc đẩy mô hình du lịch dựa vào cộng đồng, thay vì phát triển theo hướng tập trung và khép kín. Trong xu thế phát triển du lịch chung của cả nước, TP Cần Thơ xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, phát triển theo hướng chuyên nghiệp, bền vững và hội nhập quốc tế. Thời gian tới, thành phố tập trung vào các định hướng gồm phát triển sản phẩm đặc thù gắn với lợi thế sông nước, văn hóa; ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý du lịch. Đồng thơìxúc tiến, quảng bá và tham gia các hội chợ, sự kiện du lịch lớn trong và ngoài nước.
Giải đua ghe Ngo góp phần thu hút khách du lịch.
Ông Sầm Long Giang - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ cho biết, tổng lượt khách tham quan, du lịch trên địa bàn thành phố trong năm 2025 ước đạt 11.185.000 lượt, đạt 101,74% kế hoạch năm, tăng 18% so năm 2024. Khách lưu trú du lịch trong năm ước đạt 4.948.575 lượt khách (đạt 100,91% kế hoạch năm, tăng 24% so với cùng kỳ). Tổng thu từ du lịch năm 2025 ước đạt tháng là 9.991 tỷ đồng (đạt 100,12% kế hoạch năm, tăng 20% so với năm 2024), khẳng định sức hấp dẫn và sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành du lịch địa phương.
Ông Giang cho rằng, lễ hội sông nước không chỉ là sự kiện văn hóa, mà còn là thông điệp về định hướng phát triển du lịch của TP Cần Thơ trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy giảm tài nguyên. Gia tăng giá trị, thay vì chỉ tăng số lượng khách và chú trọng nâng cao chất lượng trải nghiệm. “Khi du khách ở lại lâu hơn, chi tiêu nhiều hơn cho dịch vụ địa phương và tham gia sâu vào đời sống văn hóa bản địa, lợi ích kinh tế được duy trì bền vững hơn. Sự kết nối giữa lễ hội, sản phẩm du lịch và cộng đồng dân cư giúp TP Cần Thơ từng bước xây dựng hệ sinh thái du lịch hài hòa, nơi phát triển kinh tế đi đôi với bảo tồn văn hóa và môi trường”, ông Giang nhận định.
Huy Lĩnh