'Lên đời' cao tốc Nội Bài - Lào Cai: Cú hích liên kết vùng, đẩy mạnh giao thương biên giới

5 giờ trướcBài gốc

Tuyến cao tốc xuyên Á - huyết mạch hội nhập

Trao đổi với PV Tiền Phong, đại diện VEC cho biết, cao tốc Nội Bài - Lào Cai có tổng chiều dài 264 km, điểm đầu tại nút giao Bắc Thăng Long - Nội Bài (Hà Nội), điểm cuối tại xã Bát Xát (Lào Cai), đi qua Hà Nội, Phú Thọ và Lào Cai. Tuyến này kết nối trực tiếp với cao tốc Côn Minh - Hà Khẩu (Trung Quốc), là hợp phần quan trọng của hành lang kinh tế Côn Minh - Hà Nội - Hải Phòng, giữ vai trò chiến lược trong thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa Việt Nam với Trung Quốc, ASEAN và khu vực châu Á.

Ông Trương Việt Đông - Chủ tịch HĐTV VEC.

Theo đại diện VEC, từ khi đưa vào khai thác năm 2014, cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội đến cửa khẩu quốc tế Lào Cai còn 3,5 giờ thay vì 7 giờ như trước đây. Điều này được xem là bước ngoặt của ngành giao thông, mở ra cơ hội bứt phá cho thương mại, du lịch và đầu tư tại Tây Bắc.

Số liệu thống kê cho thấy, năm 2024 tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai phục vụ gần 20 triệu lượt xe (tăng 14% so với 2023). Sáu tháng đầu năm 2025 đạt 10,85 triệu lượt (tăng gần 17%). Riêng dịp lễ 2/9 vừa qua, tuyến cao tốc phục vụ gần 380.000 lượt xe, nhiều thời điểm ùn tắc kéo dài.

Lào Cai hiện là trung tâm kinh tế biên mậu sôi động. Năm 2024, kim ngạch xuất - nhập khẩu đạt hơn 3,3 tỷ USD, tăng 60% so với năm trước; riêng tại Cửa khẩu quốc tế Lào Cai - Hà Khẩu đạt 2,5 tỷ USD, tăng tới 90%. Khi dự án khu logistics và công nghiệp hỗ trợ Bản Qua - Cốc Mỳ - Trịnh Tường (330 ha) đi vào vận hành, nhu cầu vận tải hàng hóa dự báo còn tăng mạnh, càng khẳng định tính cấp thiết của việc cần mở rộng tuyến cao tốc huyết mạch Nội Bài - Lào Cai.

Toàn cảnh lễ khởi công đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai.

Việc đầu tư đồng bộ hạ tầng cao tốc cũng là bước đi quan trọng để thực hiện Quyết định 1620/QĐ-TTg ngày 27/12/2022 về xây dựng Lào Cai thành trung tâm kết nối giao thương giữa Việt Nam với ASEAN và Tây Nam Trung Quốc.

Tuy nhiên, hiện nay chỉ có đoạn Nội Bài - Yên Bái đạt quy mô 4 làn xe với tốc độ thiết kế 100 km/h, còn đoạn Yên Bái - Lào Cai mới có 2 làn và tốc độ tối đa 80 km/h. Lưu lượng phương tiện tăng trung bình 10%/năm khiến đoạn tuyến Yên Bái - Lào Cai có nguy cơ quá tải vào năm 2027. Đặc biệt, đoạn Km123+080 - Km244+155 trên tuyến còn nhiều vị trí chưa có dải phân cách, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.

“Trong bối cảnh quy hoạch đến năm 2030 đặt mục tiêu hoàn thiện toàn tuyến, việc mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai được xem là cấp bách với ba mục tiêu: Đồng bộ quy mô với đoạn Nội Bài - Yên Bái; đáp ứng nhu cầu lưu thông ngày càng tăng; góp phần phát triển kinh tế - xã hội, du lịch và đảm bảo quốc phòng - an ninh khu vực biên giới”, đại diện VEC nói.

Hạ tầng bứt phá - Tây Bắc cất cánh

Đại diện VEC cho hay, dự án mở rộng cao tốc đoạn Yên Bái - Lào Cai có tổng mức đầu tư gần 7.700 tỷ đồng. Quy mô mở rộng gồm nền, mặt đường nâng từ 2 lên 4 làn xe, bề rộng nền đường 24 m, tốc độ thiết kế 80 km/h. Dự án còn cải tạo mặt đường cũ, kéo dài cống chui dân sinh; xây dựng thêm 1 hầm mới dài 530 m (3 làn/chiều); mở rộng 43 cầu và bổ sung nút giao IC15 (Km165+690) dạng chữ T.

Hiện trạng cao tốc đoạn Yên Bái - Lào Cai, thuộc tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.

Đặc biệt, toàn tuyến sẽ được đầu tư đồng bộ hệ thống giao thông thông minh (ITS) gồm camera giám sát, trung tâm dữ liệu, hệ thống thu phí không dừng ETC. Dự án cũng áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) và các giải pháp công nghệ số trong quản lý, thi công và vận hành, bảo đảm hiệu quả và minh bạch.

Phát biểu tại lễ khởi công, ông Trương Việt Đông - Chủ tịch HĐTV VEC - cho biết: “Dự án mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai được triển khai trong bối cảnh thời gian chuẩn bị đầu tư rất gấp rút. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, sự ủng hộ của các bộ ngành và sự đồng thuận của tỉnh Lào Cai, VEC đã kịp thời tổ chức Lễ khởi công theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.”

Ông Đông nói thêm, theo kế hoạch, dự án cơ bản hoàn thành vào cuối năm 2026, góp phần thực hiện thành công chủ trương của Đảng, Nhà nước về đầu tư hoàn chỉnh các tuyến cao tốc, đồng thời phục vụ chiến lược phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Đây cũng là bước đi quan trọng để từng bước hiện đại hóa mạng lưới giao thông vùng Thủ đô, Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Việc “lên đời” đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai sẽ giúp cao tốc Nội Bài - Lào Cai đồng bộ 4 làn trên toàn tuyến, giúp tăng năng lực vận tải, giảm tải cho Quốc lộ 70, 32C; thúc đẩy thương mại biên giới, đặc biệt với Trung Quốc; đồng thời tạo động lực phát triển du lịch Tây Bắc, kết nối nhanh Hà Nội - Sa Pa - Y Tý - Bắc Hà.

Trong quá trình thi công, VEC đề nghị tỉnh Lào Cai và các địa phương tiếp tục đồng hành, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, bổ sung đường dân sinh, cung cấp vật liệu kịp thời và bảo đảm an ninh trật tự để dự án triển khai đúng tiến độ.

Người mở đường của hạ tầng cao tốc Việt Nam

VEC tiền thân là Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam, được thành lập năm 2004 nhằm hiện thực hóa chủ trương phát triển kết cấu hạ tầng giao thông quốc gia.

Việc mở rộng đoạn tuyến cao tốc Yên Bái - Lào Cai sẽ đẩy mạnh giao thương biên giới.

Đến nay, VEC đã vận hành 490 km cao tốc gồm: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, TPHCM - Long Thành - Dầu Giây. Cuối năm 2025, dự kiến VEC sẽ hoàn thành cao tốc Bến Lức - Long Thành, nâng tổng số lên 540 km.

Trước dự án mở rộng đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai, ngày 19/8 vừa qua, VEC cũng khởi công mở rộng cao tốc TPHCM - Long Thành với tổng vốn gần 15.000 tỷ đồng. Công trình dài 21 km, mở rộng từ 4 lên 8 - 10 làn xe, đồng thời xây thêm cầu Long Thành mới để giải quyết điểm “nghẽn cổ chai” nhiều năm qua, tăng kết nối với sân bay Long Thành và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Trong giai đoạn 2024 - 2026, VEC đang tái cơ cấu toàn diện, nâng vốn điều lệ lên hơn 40.000 tỷ đồng nhằm huy động vốn cho các dự án mới, bao gồm cả các tuyến cao tốc thuộc trục Bắc - Nam và tuyến đặc thù phục vụ an ninh quốc phòng. Song song, VEC đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ giám sát - đối soát dữ liệu thu phí để minh bạch và nâng cao hiệu quả quản lý.

Với riêng dự án mở rộng đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai, đại diện VEC bày tỏ, dự án không chỉ tháo gỡ “nút thắt” giao thông mà còn mang tầm chiến lược quốc gia là kết nối xuyên Á, gia tăng năng lực logistics, thúc đẩy du lịch, nâng cao sức cạnh tranh biên mậu, đồng thời bảo đảm quốc phòng - an ninh khu vực biên giới.

Khi việc mở rộng đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai về đích vào cuối năm 2026, VECS sẽ phụ trách quản lý và vận hành từ Km123+080 - Km244+155, hướng tới đa dạng hóa dịch vụ hỗ trợ, nâng cao trải nghiệm cho người dân. Song song đó, toàn tuyến Nội Bài - Lào Cai sẽ đồng bộ 4 làn xe, trở thành động lực mới cho phát triển vùng Tây Bắc, đưa Lào Cai trở thành trung tâm giao thương quốc tế và đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hành trình hiện đại hóa hạ tầng giao thông Việt Nam...

Lộc Liên

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/len-doi-cao-toc-noi-bai-lao-cai-cu-hich-lien-ket-vung-day-manh-giao-thuong-bien-gioi-post1785260.tpo