Lệnh trừng phạt của Mỹ làm xáo trộn thương mại dầu Iran - Trung Quốc

16 giờ trướcBài gốc

Một tàu chở dầu của Iran. Ảnh AFP/Reza Hatami

Theo AFP, giá vận chuyển tăng vọt, nguồn cung gián đoạn và rủi ro ngày càng cao đang tạo thêm thách thức cho các nhà giao dịch dầu mỏ.

Giá vận chuyển leo thang, nguồn cung gián đoạn

Theo các nhà máy lọc dầu tư nhân Trung Quốc, nhóm khách hàng chính của dầu Iran, tình trạng người bán không thể thực hiện hợp đồng ngày càng phổ biến trong những tuần gần đây. Nguyên nhân chủ yếu được cho là do chi phí vận chuyển tăng cao và khó khăn trong hậu cần.

Dữ liệu từ Kpler cho thấy giá thuê tàu để né lệnh cấm của Washington đã đạt mức kỷ lục. Đầu tháng 3, phí thuê một tàu chở dầu siêu lớn (VLCC) khi vận chuyển dầu từ Malaysia sang Trung Quốc lên tới 5 - 6 triệu USD, tăng khoảng 50% so với năm ngoái. Điều này khiến các nhà giao dịch phải tìm cách điều chỉnh phương thức vận chuyển, trong đó việc sử dụng các tàu nhỏ hơn – kém hiệu quả hơn nhưng linh hoạt hơn – đang gia tăng mạnh.

Hồi tháng 2, một vụ chuyển dầu ngoài khơi Malaysia đã diễn ra giữa một tàu VLCC chở dầu Iran và 3 tàu nhỏ cỡ Aframax. Phương thức này tuy tốn kém và chậm chạp hơn so với vận chuyển trực tiếp, nhưng lại giúp giảm bớt nguy cơ bị phát hiện hoặc trừng phạt.

Iran chuyển hướng sang tàu nhỏ để né trừng phạt

Trước sức ép ngày càng lớn từ Mỹ, Iran đang thay đổi chiến lược vận chuyển bằng cách sử dụng nhiều tàu Aframax và Suezmax hơn, thay thế dần các tàu VLCC vốn được dùng trước đây. Dữ liệu theo dõi tàu cho thấy, trong tháng 2, có tới 8 tàu nhỏ tham gia nhận dầu từ VLCC – tăng mạnh so với chỉ 2 tàu trong tháng 12 và tháng 1. Những tàu này chủ yếu hướng đến các cảng nhỏ của Trung Quốc, đặc biệt là cảng Dongying, nơi có thể tiếp nhận tàu cỡ nhỏ dễ dàng hơn các cảng lớn vốn chịu nhiều giám sát hơn từ Mỹ.

Theo TankerTrackers, xuất khẩu dầu thô của Iran trong tháng 2 đã tăng 50% so với tháng 1, bất chấp các lệnh trừng phạt. Hiện tại, Mỹ đã đưa vào danh sách đen 234 tàu, tương đương 45% tổng số tàu bị nghi ngờ tham gia vận chuyển dầu cho Iran, cho thấy vẫn còn nhiều kẽ hở để Tehran tiếp tục xuất khẩu.

Thách thức về giá và lợi nhuận

Ngoài rủi ro trừng phạt, giá dầu Iran cũng đang chịu áp lực khi chi phí vận chuyển leo thang. Các nhà trung gian thường bán dầu Iran với mức chiết khấu so với dầu Brent, nhưng giá thuê tàu, phí bảo hiểm và các chi phí liên quan ngày càng tăng khiến biên lợi nhuận bị thu hẹp.

Tuần trước, giá dầu Iran giao Trung Quốc đã tăng, với mức chiết khấu so với dầu Brent chỉ còn 0,50 - 1 USD/thùng, so với mức 1 - 1,50 USD/thùng của tuần trước đó. Điều này khiến các nhà máy lọc dầu Trung Quốc – vốn nhạy cảm với giá cả – trở nên thận trọng hơn trong các giao dịch mới.

Mia Geng, chuyên gia tại FGE Group ở Singapore, nhận định rằng phí vận chuyển tăng vọt là bài toán khó đối với người bán, vì họ khó có thể chuyển toàn bộ chi phí này sang cho người mua. “Nếu giao hàng chậm trễ, người mua Trung Quốc sẽ yêu cầu mức chiết khấu sâu hơn, làm giảm lợi nhuận của người bán và các bên trung gian”, bà nói.

Dù gặp nhiều thách thức, thực tế cho thấy thương mại dầu giữa Iran và Trung Quốc vẫn tiếp tục diễn ra. Việc điều chỉnh chiến lược vận chuyển và khai thác các cảng nhỏ cho thấy Tehran vẫn tìm được cách thích ứng với lệnh trừng phạt, dù phải đối mặt với nhiều rủi ro và chi phí gia tăng.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/lenh-trung-phat-cua-my-lam-xao-tron-thuong-mai-dau-iran-trung-quoc-725097.html