Lệnh trừng phạt đầu tiên của Trung Quốc với ngành công nghệ sinh học Mỹ: Bước ngoặt trong cuộc chiến công nghệ giữa hai nước

3 giờ trướcBài gốc

Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 4.2 công bố việc đưa Illumina vào “danh sách thực thể không đáng tin cậy”. Bộ này tuyên bố rằng các “biện pháp phân biệt đối xử với các doanh nghiệp Trung Quốc” của Illumina đã làm tổn hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty Trung Quốc.

Illumina là hãng công nghệ sinh học đầu tiên có tên trong "danh sách thực thể không đáng tin cậy" của Trung Quốc. Hơn 60% dữ liệu giải mã trình tự gien trên thế giới được tạo ra bởi các máy móc của Illumina.

Sau khi bị Trung Quốc đưa vào danh sách đen, giá cổ phiếu của Illumina đã giảm 5%.

Illumina đang đánh giá thông báo của Trung Quốc với hy vọng đạt được một “giải pháp tích cực”.

Mỹ từ lâu là nước dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ sinh học. Việc Trung Quốc đưa Illumina vào danh sách đen đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc chiến công nghệ giữa hai siêu cường trong lĩnh vực khoa học sự sống.

Diễn biến này phản ánh cả những tiến bộ của Trung Quốc trong ngành công nghệ sinh học nhằm thu hẹp khoảng cách với các nhà khoa học và doanh nghiệp Mỹ, đồng thời cho thấy cường quốc châu Á nỗ lực việc bảo vệ an ninh quốc gia cũng như lợi ích thương mại.

Vào tháng 9.2024, Hạ viện Mỹ đã thông qua một dự luật nhằm hạn chế các giao dịch kinh doanh với Viện Di truyền học Bắc Kinh (BGI) và một số hãng công nghệ sinh học khác với lý do liên quan đến an ninh quốc gia, khiến Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ.

Viện Di truyền học Bắc Kinh là một trong những tổ chức nghiên cứu hàng đầu thế giới về giải mã trình tự gien và công nghệ sinh học.

Tháng 10.2024, trang Politico đưa tin rằng dự luật này đã tiến xa hơn trong Quốc hội Mỹ nhờ vào nỗ lực vận động hành lang của Illumina.

Trung Quốc đưa đưa Illumina vào “danh sách thực thể không đáng tin cậy” vì phân biệt đối xử với các doanh nghiệp nước này - Ảnh: SCMP

Hôm 4.2, Trung Quốc đã công bố hàng loạt biện pháp nhắm vào các doanh nghiệp Mỹ, chỉ vài phút sau khi chính thức bị áp thuế bổ sung 10%.

Ngoài Illumina, Bộ Thương mại Trung Quốc đã đưa PVH Corp (công ty mẹ của thương hiệu Calvin Klein và Tommy Hilfiger) vào "danh sách thực thể không đáng tin cậy".

Bộ này cũng tuyên bố PVH Corp đã thực hiện "các biện pháp phân biệt đối xử với doanh nghiệp Trung Quốc, gây tổn hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty Trung Quốc".

Những công ty bị Trung Quốc đưa vào danh sách đen có thể phải chịu các khoản phạt và hàng loạt biện pháp trừng phạt khác, gồm cả đóng băng giao dịch thương mại và thu hồi giấy phép lao động của nhân viên nước ngoài.

Bộ Tài chính Trung Quốc thông báo áp thuế 10% với thiết bị nông nghiệp của Mỹ, có thể ảnh hưởng đến các công ty như Caterpilla, Deere & Co và AGCO, cũng như một số loại xe tải và sedan động cơ lớn nhập khẩu từ Mỹ vào Trung Quốc.

Điều này có thể áp dụng với cả Cybertruck, mẫu xe bán tải điện mà Tesla (do Elon Musk điều hành) đang quảng bá tại Trung Quốc trong khi chờ phê duyệt quy định để bắt đầu bán hàng.

Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc phân loại Cybertruck là "xe chở khách" trong một thông báo hồi tháng 12.2024, nhưng thông tin này sau đó đã bị xóa ngay lập tức.

Nếu Cybertruck bị phân loại là xe tải điện, Tesla sẽ phải chịu mức thuế 10% với bất kỳ sản phẩm nhập khẩu nào từ nhà máy của họ tại bang Texas (Mỹ).

Ngoài ra, Trung Quốc còn áp dụng biện pháp kiểm soát xuất khẩu với các khoáng sản quan trọng như vonfram và rutheni, được sử dụng để chế tạo vũ khí và chất bán dẫn.

Theo Bộ Tài chính Trung Quốc, mức thuế mới với hàng hóa Mỹ sẽ có hiệu lực từ ngày 10.2.

Chưa hết, Trung Quốc đã mở cuộc điều tra với Google để trả đũa việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế bổ sung 10% với hàng hóa nước này.

Cục Quản lý giám sát thị trường nhà nước Trung Quốc cho biết Google bị nghi ngờ vi phạm luật chống độc quyền của nước này và đã bắt đầu cuộc điều tra theo quy định pháp luật, tập trung vào sự thống trị của Android và ảnh hưởng của hệ điều hành này đến các nhà sản xuất smartphone trong nước như Oppo, Xiaomi.

Các sản phẩm Google bị chặn ở Trung Quốc, gồm cả công cụ tìm kiếm, và doanh thu của công ty Mỹ từ thị trường này chỉ chiếm khoảng 1% tổng doanh thu toàn cầu.

Năm 2017, Google công bố kế hoạch mở một trung tâm trí tuệ nhân tạo (AI) nhỏ tại Trung Quốc, nhưng dự án này đã bị giải tán hai năm sau đó. Hiện Google không tiến hành nghiên cứu AI tại Trung Quốc nhưng vẫn hợp tác với các đối tác nước này, gồm cả các nhà quảng cáo.

Những thông báo trên đánh dấu sự leo thang căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ, vốn trước đó chủ yếu giới hạn trong lĩnh vực công nghệ dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, khi ông tìm cách hạn chế Trung Quốc tiếp cận các loại chip bán dẫn cao cấp.

Vào tháng 12.2024, Trung Quốc tuyên bố mở cuộc điều tra Nvidia về nghi vấn vi phạm luật chống độc quyền của nước này. Đây là động thái được xem như sự trả đũa với các biện pháp hạn chế mới nhất của Mỹ với ngành công nghiệp chip Trung Quốc.

Các sản phẩm Intel tại Trung Quốc cũng bị yêu cầu xem xét an ninh cuối năm ngoái bởi một hiệp hội công nghiệp có ảnh hưởng của nước này. Trung Quốc là thị trường lớn nhất của Intel với doanh thu 15,5 tỉ USD vào năm 2024, chiếm 29% doanh thu toàn cầu.

Hôm 5.2, trang Bloomberg đưa tin chính phủ Trung Quốc đang xem xét khởi động cuộc điều tra chống độc quyền với các chính sách liên quan đến cửa hàng ứng dụng (App Store) và phí của công ty Mỹ.

Cơ quan quản lý thị trường Trung Quốc sẽ đánh giá các chính sách như mức phí 30% khi mua sắm trong ứng dụng và cấm dịch vụ thanh toán, cửa hàng bên ngoài của Apple.

Các quan chức Trung Quốc đã thảo luận với lãnh đạo Apple và các nhà phát triển ứng dụng như Tencent, ByteDance về những chính sách trên từ năm 2024, theo Bloomberg. Nếu các cuộc đàm phán này thành công, cơ quan chống độc quyền của Trung Quốc có thể sẽ không mở cuộc điều tra chính thức.

Việc Mỹ công bố áp thuế bổ sung 10% với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến cả Apple. Phần lớn iPhone được lắp ráp tại Trung Quốc thông qua đối tác Foxconn, Pegatron và Luxshare Precision. Thế nhưng, Apple đã nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình bằng cách sản xuất iPhone tại Ấn Độ.

Apple đang gặp khó khăn ở thị trường Trung Quốc khi Huawei và các công ty địa phương đang làm mưa làm gió tại đây.

Doanh số iPhone tại Trung Quốc trong quý 4/2024 giảm 11% xuống còn 18,51 tỉ USD, so với mức 20,82 tỉ USD cùng kỳ một năm trước, và thấp hơn mức 21,33 tỉ USD mà cuộc khảo sát của Visible Alpha với 5 nhà phân tích. Visible Alpha là nền tảng cung cấp dữ liệu tài chính, phân tích dự báo và nghiên cứu về thị trường chứng khoán, giúp các nhà đầu tư và tổ chức tài chính tiếp cận thông tin chuyên sâu về hiệu suất của các công ty niêm yết.

Tuy nhiên, Tim Cook (Giám đốc điều hành Apple) cho rằng khoảng 1/2 mức giảm này là do lượng hàng tồn kho thấp hơn.

Tim Cook gợi ý rằng doanh số iPhone tại Trung Quốc có thể phục hồi khi nước này chấp thuận việc triển khai Apple Intelligence (bộ tính năng AI mới). Apple đang đàm phán với các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc như ByteDance và Tencent về việc tích hợp các mô hình AI của họ vào iPhone 15 Pro/Pro Max và dòng iPhone 16 được bán tại nước này.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/lenh-trung-phat-dau-tien-cua-trung-quoc-voi-nganh-cong-nghe-sinh-hoc-my-buoc-ngoat-trong-cuoc-chien-cong-nghe-giua-hai-nuoc-229034.html