Leo thang căng thẳng ngoại giao Trung Quốc - Nhật Bản

6 giờ trướcBài gốc

Tại buổi họp báo diễn ra 19/11, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết Bắc Kinh đã thông báo với Tokyo về quyết định tạm dừng nhập khẩu hải sản, với lý do Nhật Bản không cung cấp đủ tài liệu kỹ thuật như đã cam kết để chứng minh chất lượng và an toàn sản phẩm. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đưa ra quan điểm về bình luận mới đây của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi, gọi đây là "những nhận xét sai lầm" làm suy yếu nền tảng chính trị của quan hệ Trung Quốc-Nhật Bản và khơi dậy sự tức giận và lên án trong người dân Trung Quốc.

Căng thẳng ngoại giao giữa Trung Quốc và Nhật Bản vẫn chưa có xu hướng dịu lại sau một loạt động thái của cả hai nước. Ảnh: ShutterStock.

"Trung Quốc tha thiết kêu gọi Nhật Bản rút lại những nhận xét sai lầm của mình, ngừng tạo ra các sự cố liên quan đến Trung Quốc, thực hiện các hành động cụ thể để thừa nhận sai lầm và sửa chữa sai lệch, và bảo vệ nền tảng chính trị của quan hệ Trung Quốc-Nhật Bản", bà Mao Ninh nói. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đồng thời cảnh báo, nếu phía Nhật Bản từ chối rút lại những nhận xét sai trái về Đài Loan hoặc tiếp tục phạm sai lầm tương tự, Trung Quốc sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện các biện pháp đối phó nghiêm ngặt và kiên quyết.

Những tuyên bố cứng rắn mà Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra có liên quan tới một phát biểu của nữ Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi trong phiên chất vấn tại Quốc hội Nhật Bản gần 2 tuần trước đó, trong đó cho rằng một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Đài Loan (Trung Quốc) có thể "đe dọa sự tồn tại" của Nhật Bản, và trong trường hợp đó, Tokyo có thể xem xét phản ứng quân sự.

Ngay sau phát biểu trên, Trung Quốc đã phản ứng quyết liệt và dữ dội, với việc triệu Đại sứ Nhật Bản tại Trung Quốc để cảnh báo hậu quả, yêu cầu Thủ tướng Nhật Bản rút lại phát ngôn, đồng thời khuyến cáo công dân tạm thời tránh du lịch đến Nhật Bản và kêu gọi sinh viên cân nhắc kế hoạch du học tại đây. Về phía Nhật Bản, chính phủ cho biết sẽ xử lý vấn đề một cách bình tĩnh, dựa trên diễn biến từ phía Trung Quốc, nhưng đồng thời cũng đáp trả bằng các hành động ngoại giao như triệu Đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản để kháng nghị và yêu cầu Công sứ Trung Quốc có biện pháp phù hợp.

Trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao với Trung Quốc gia tăng, sáng 17/11, ông Kanai Masaaki - Cục trưởng Cục châu Á và châu Đại Dương Bộ Ngoại giao Nhật Bản - đã lên đường sang Trung Quốc và có cuộc trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc Lưu Kính Tùng. Trong cuộc thảo luận, ông Kanai đã lên tiếng bác bỏ động thái của Trung Quốc khuyến cáo công dân nước này không nên đến Nhật Bản, khẳng định rằng tình hình an ninh tại Nhật Bản không xấu đi. Ông Kanai đồng thời phản đối mạnh mẽ bài đăng trên mạng xã hội của Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Osaka đáp trả phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản.

Về phần mình, ông Lưu Kim Tùng, người đại diện phía Trung Quốc sau cuộc gặp với người đồng cấp Nhật Bản đã cho rằng ông "không hoàn toàn hài lòng" với kết quả đàm phán lần này. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, động thái đàm phán cũng cho thấy cả hai bên đang cố gắng xử lý căng thẳng qua con đường ngoại giao thay vì leo thang bằng các biện pháp trừng phạt.

Mặc dù vậy, nhiều nhà quan sát chính trị tại Nhật Bản và quốc tế vẫn cho rằng triển vọng quan hệ Nhật - Trung trong thời gian tới sẽ là không mấy lạc quan, dựa trên các động thái mà hai bên vừa đưa ra. Theo đó, mới đây nhất, việc Trung Quốc tái áp đặt lệnh cấm nhập khẩu hải sản Nhật Bản sẽ là một đòn giáng mạnh vào nhiều công ty đang mong muốn quay trở lại thị trường chiếm hơn 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu hải sản của Nhật Bản. Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản Norikazu Suzuki ngày 18/11 cho biết, gần 700 nhà xuất khẩu Nhật Bản đã nộp đơn đăng ký lại để xuất khẩu hàng sang Trung Quốc.

Tuy nhiên, cho đến nay mới chỉ có 3 đơn được chấp thuận. Trong khi đó, việc Trung Quốc tẩy chay du lịch có thể gây ra những hậu quả sâu rộng cho nền kinh tế vốn đang lung lay của Nhật Bản. Theo Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới, ngành Du lịch chiếm khoảng 7% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản và là động lực tăng trưởng chính trong những năm gần đây.

Số liệu chính thức cho thấy du khách từ Trung Quốc đại lục và Hong Kong (Trung Quốc) chiếm khoảng 20% tổng số lượt khách quốc tế của Nhật Bản. Hơn 10 hãng hàng không Trung Quốc đã đề nghị hoàn tiền cho các chuyến bay đến Nhật Bản cho đến ngày 31/12. Một nhà phân tích hàng không ước tính khoảng 500.000 vé đã bị hủy.

Trong một diễn biến có liên quan, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 17/11 cho biết Thủ tướng Lý Cường không có kế hoạch gặp Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 diễn ra cuối tuần này tại Nam Phi, trong bối cảnh quan hệ song phương leo thang căng thẳng. Căng thẳng cũng đã khiến nhiều hoạt động ngoại giao bị đình hoãn. Một loạt diễn đàn song phương, bao gồm Diễn đàn Bắc Kinh - Tokyo và khảo sát ý kiến chung Trung - Nhật, đã bị lùi lịch.

Bảo Hân

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/binh-luan-quoc-te/leo-thang-cang-thang-ngoai-giao-trung-quoc-nhat-ban-i788611/